Taispeánann an léarscáil seo comhchruinniú an amóiniaim sna dobharlaigh i ngeimhreadh na bliana 2010. Is tagairt atá sa téarma amóinia do dhá speiceas cheimiceacha atá i gcothromaíocht san uisce (NH3, neamh-ianaithe agus NH4+, ianaithe). Is ceimiceán tionsclaíoch coitianta é le haghaidh sintéis go leor ceimiceáin orgánacha agus neamhorgánacha ina bhfuil nítrigin, chun leasacháin a dhéanamh nó mar leasaitheoir é féin trína instealladh díreach isteach in ithreacha, mar a tharlaíonn le cadás uiscithe. Is iad na foinsí is coitianta d’amóinia a théann isteach in uiscí dromchla agus i screamhuiscí ná séarachas tí agus eisiltigh thionsclaíocha. Is tagairt atá sa téarma amóinia do dhá speiceas cheimiceacha atá i gcothromaíocht san uisce (NH3, neamh-ianaithe agus NH4+, ianaithe). Cé gur cothaitheach é an móilín amóinia a theastaíonn i gcomhair na beatha, d'fhéadfadh farasbarr amóinia cruinniú san orgánach agus d'fhéadfadh sé athrú a chur ar mheitibileacht nó pH an choirp a mhéadú. Cuir i gcás, meastar go bhfuil tocsaineacht amóinia ar cheann de na príomhchúiseanna ar cailleadh iasc ar chúiseanna nár míníodh i ngorlanna éisc.

Taispeánann an léarscáil seo comhchruinniú an amóiniaim sna dobharlaigh i samhradh na bliana 2010. Is tagairt atá sa téarma amóinia do dhá speiceas cheimiceacha atá i gcothromaíocht san uisce (NH3, neamh-ianaithe agus NH4+, ianaithe). Is ceimiceán tionsclaíoch coitianta é le haghaidh sintéis go leor ceimiceáin orgánacha agus neamhorgánacha ina bhfuil nítrigin, chun leasacháin a dhéanamh nó mar leasaitheoir é féin trína instealladh díreach isteach in ithreacha, mar a tharlaíonn le cadás uiscithe. Is iad na foinsí is coitianta d’amóinia a théann isteach in uiscí dromchla agus i screamhuiscí ná séarachas tí agus eisiltigh thionsclaíocha. Is tagairt atá sa téarma amóinia do dhá speiceas cheimiceacha atá i gcothromaíocht san uisce (NH3, neamh-ianaithe agus NH4+, ianaithe). Cé gur cothaitheach é an móilín amóinia a theastaíonn i gcomhair na beatha, d'fhéadfadh farasbarr amóinia cruinniú san orgánach agus d'fhéadfadh sé athrú a chur ar mheitibileacht nó pH an choirp a mhéadú. Cuir i gcás, meastar go bhfuil tocsaineacht amóinia ar cheann de na príomhchúiseanna ar cailleadh iasc ar chúiseanna nár míníodh i ngorlanna éisc.

Taispeánann an léarscáil seo comhchruinniú an amóiniaim sna dobharlaigh in earrach na bliana 2010. Is tagairt atá sa téarma amóinia do dhá speiceas cheimiceacha atá i gcothromaíocht san uisce (NH3, neamh-ianaithe agus NH4+, ianaithe). Is ceimiceán tionsclaíoch coitianta é le haghaidh sintéis go leor ceimiceáin orgánacha agus neamhorgánacha ina bhfuil nítrigin, chun leasacháin a dhéanamh nó mar leasaitheoir é féin trína instealladh díreach isteach in ithreacha, mar a tharlaíonn le cadás uiscithe. Is iad na foinsí is coitianta d’amóinia a théann isteach in uiscí dromchla agus i screamhuiscí ná séarachas tí agus eisiltigh thionsclaíocha. Is tagairt atá sa téarma amóinia do dhá speiceas cheimiceacha atá i gcothromaíocht san uisce (NH3, neamh-ianaithe agus NH4+, ianaithe). Cé gur cothaitheach é an móilín amóinia a theastaíonn i gcomhair na beatha, d'fhéadfadh farasbarr amóinia cruinniú san orgánach agus d'fhéadfadh sé athrú a chur ar mheitibileacht nó pH an choirp a mhéadú. Cuir i gcás, meastar go bhfuil tocsaineacht amóinia ar cheann de na príomhchúiseanna ar cailleadh iasc ar chúiseanna nár míníodh i ngorlanna éisc.

Taispeánann an léarscáil seo comhchruinniú an amóiniaim sna dobharlaigh i bhfómhar na bliana 2010. Is tagairt atá sa téarma amóinia do dhá speiceas cheimiceacha atá i gcothromaíocht san uisce (NH3, neamh-ianaithe agus NH4+, ianaithe). Is ceimiceán tionsclaíoch coitianta é le haghaidh sintéis go leor ceimiceáin orgánacha agus neamhorgánacha ina bhfuil nítrigin, chun leasacháin a dhéanamh nó mar leasaitheoir é féin trína instealladh díreach isteach in ithreacha, mar a tharlaíonn le cadás uiscithe. Is iad na foinsí is coitianta d’amóinia a théann isteach in uiscí dromchla agus i screamhuiscí ná séarachas tí agus eisiltigh thionsclaíocha. Is tagairt atá sa téarma amóinia do dhá speiceas cheimiceacha atá i gcothromaíocht san uisce (NH3, neamh-ianaithe agus NH4+, ianaithe). Cé gur cothaitheach é an móilín amóinia a theastaíonn i gcomhair na beatha, d'fhéadfadh farasbarr amóinia cruinniú san orgánach agus d'fhéadfadh sé athrú a chur ar mheitibileacht nó pH an choirp a mhéadú. Cuir i gcás, meastar go bhfuil tocsaineacht amóinia ar cheann de na príomhchúiseanna ar cailleadh iasc ar chúiseanna nár míníodh i ngorlanna éisc.

Is í láithreacht Clóraifille-a i bhfarraigí na hEorpa i rith an earraigh atá ar an léarscáil seo. Úsáidtear comhchruinniú clóraifille mar ionadaí do bhithmhais (méid) na bplandaí micreascópacha (fíteaplanctóin). Bíonn clóraifill, i bhfoirmeacha éagsúla, nasctha laistigh de chealla beo algaí agus fíteaplanctón eile a fhaightear in uisce dromchla. Is comhpháirt bhithcheimiceach lárnach í an chlóraifill san fhearas móilíneach is cúis le fótaisintéis, an próiseas criticiúil ina n-úsáidtear an fuinneamh ó sholas na gréine chun ocsaigin a tháirgeadh a thugann beatha an duine slán. An bhithmhais agus na cineálacha fíteaplanctón a mhaireann sna farraigí agus sna haigéin, bíonn siad ag athrú de réir a chéile agus de réir na séasúr.

Is í láithreacht Clóraifille-a i bhfarraigí na hEorpa i rith an fhómhair atá ar an léarscáil seo. Úsáidtear comhchruinniú clóraifille mar ionadaí do bhithmhais (méid) na bplandaí micreascópacha (fíteaplanctóin). Bíonn clóraifill, i bhfoirmeacha éagsúla, nasctha laistigh de chealla beo algaí agus fíteaplanctón eile a bhíonn in uisce dromchla. Is comhpháirt bhithcheimiceach lárnach í an chlóraifill san fhearas móilíneach is cúis le fótaisintéis, an próiseas criticiúil ina n-úsáidtear an fuinneamh ó sholas na gréine chun ocsaigin a tháirgeadh a thugann beatha an duine slán. An bhithmhais agus na cineálacha fíteaplanctón a mhaireann sna farraigí agus sna haigéin, bíonn siad ag athrú de réir a chéile agus de réir na séasúr.

Taispeánann an léarscáil seo láithreacht Clóraifille-a i bhfarraigí na hEorpa i rith an gheimhridh. Úsáidtear comhchruinniú clóraifille mar ionadaí do bhithmhais (méid) na bplandaí micreascópacha (fíteaplanctóin). Bíonn clóraifill, i bhfoirmeacha éagsúla, nasctha laistigh de chealla beo algaí agus fíteaplanctón eile a fhaightear in uisce dromchla. Is comhpháirt bhithcheimiceach lárnach í clóraifill san fhearas móilíneach is cúis le fótaisintéis, an próiseas criticiúil ina n-úsáidtear an fuinneamh ó sholas na gréine chun ocsaigin a tháirgeadh a thugann beatha duine slán. Athraíonn bithmhais agus na cineálacha fíteaplanctón a mhaireann sna farraigí agus sna haigéin de réir a chéile agus de réir na séasúr.

Is í láithreacht Clóraifille-a i bhfarraigí na hEorpa i rith an tsamhraidh atá ar an léarscáil seo. Úsáidtear comhchruinniú clóraifille mar ionadaí do bhithmhais (méid) na bplandaí micreascópacha (fíteaplanctóin). Bíonn clóraifill, i bhfoirmeacha éagsúla, nasctha laistigh de chealla beo algaí agus fíteaplanctón eile a bhíonn in uisce dromchla. Is comhpháirt bhithcheimiceach lárnach í an chlóraifill san fhearas móilíneach is cúis le fótaisintéis, an próiseas criticiúil ina n-úsáidtear an fuinneamh ó sholas na gréine chun ocsaigin a tháirgeadh a thugann beatha an duine slán. An bhithmhais agus na cineálacha fíteaplanctón a mhaireann sna farraigí agus sna haigéin, bíonn siad ag athrú de réir a chéile agus de réir na séasúr.

Taispeánann an léarscáil seo comhchruinniú na hocsaigine sna ndobharlaigh i ngeimhreadh na bliana 2012-2017. Tá ocsaigin thuaslagtha in uisce ríthábhachtach le haghaidh na beatha uiscí agus, in éineacht le salandacht agus teocht, sainíonn sí an éagsúlacht bhitheolaíochta agus cáilíocht an uisce. Má thiteann méid na hocsaigine tuaslagtha faoin ngnáthleibhéil, cuirtear isteach ar cháilíocht an uisce agus is féidir le heotrófú tarlú dá bharr.

Taispeánann an léarscáil seo comhchruinniú na hocsaigine sna dobharlaigh i samhradh na bliana 2012-2017. Tá ocsaigin thuaslagtha in uisce ríthábhachtach le haghaidh na beatha uiscí agus, in éineacht le salandacht agus teocht, sainíonn sí an éagsúlacht bhitheolaíochta agus cáilíocht an uisce. Má thiteann méid na hocsaigine tuaslagtha faoin ngnáthleibhéil, cuirtear isteach ar cháilíocht an uisce agus is féidir le heotrófú tarlú dá bharr.

Taispeánann an léarscáil seo comhchruinniú na hocsaigine sna dobharlaigh in earrach na bliana 2012-2017. Tá ocsaigin thuaslagtha in uisce ríthábhachtach le haghaidh na beatha uiscí agus, in éineacht le salandacht agus teocht, sainíonn sí an éagsúlacht bhitheolaíochta agus cáilíocht an uisce. Má thiteann méid na hocsaigine tuaslagtha faoin ngnáthleibhéil, cuirtear isteach ar cháilíocht an uisce agus is féidir le heotrófú tarlú dá bharr.

Taispeánann an léarscáil seo comhchruinniú na hocsaigine sna dobharlaigh i bhfómhar na bliana 2012-2017. Tá ocsaigin thuaslagtha in uisce ríthábhachtach le haghaidh na beatha uiscí agus, in éineacht le salandacht agus teocht, sainíonn sí an éagsúlacht bhitheolaíochta agus cáilíocht an uisce. Má thiteann méid na hocsaigine tuaslagtha faoin ngnáthleibhéil, cuirtear isteach ar cháilíocht an uisce agus is féidir le heotrófú tarlú dá bharr.

Taispeánann an léarscáil seo comhchruinniú na fosfáite sna dobharlaigh i ngeimhreadh na bliana 2012-2017. Is ceimiceáin iad fosfáití ina bhfuil an dúil fosfar, agus bíonn tionchar acu ar cháilíocht an uisce nuair a fhásann barraíocht algaí dá mbarr. Beathaíonn fosfáití in uisce algaí, a théann as smacht ina gcuid fáis in éiceachórais uisce agus a chruthaíonn éagothroime, rud a scriosann foirmeacha eile beatha agus a chruthaíonn tocsainí díobhálacha. Cruthaíonn méideanna iomarcacha algaí scamaill san uisce ar a dtugtar blás algach, agus laghdaíonn sé sin an méid solais ón ngrian a bhíonn ar fáil do phlandaí eile agus a mharaíonn iad uaireanta. Nuair a chailltear na halgaí, ídíonn na baictéir a bhriseann síos iad ocsaigin thuaslagtha san uisce, agus díothaíonn agus uaireanta plúchann sé sin beatha eile a mhaireann san uisce.

Taispeánann an léarscáil seo comhchruinniú na fosfáite sna dobharlaigh i samhradh na bliana 2012-2017. Is ceimiceáin iad fosfáití ina bhfuil an dúil fosfar, agus bíonn tionchar acu ar cháilíocht an uisce nuair a fhásann barraíocht algaí dá mbarr. Beathaíonn fosfáití in uisce algaí, a théann as smacht ina gcuid fáis in éiceachórais uisce agus a chruthaíonn éagothroime, rud a scriosann foirmeacha eile beatha agus a chruthaíonn tocsainí díobhálacha. Cruthaíonn méideanna iomarcacha algaí scamaill san uisce ar a dtugtar blás algach, agus laghdaíonn sé sin an méid solais ón ngrian a bhíonn ar fáil do phlandaí eile agus a mharaíonn iad uaireanta. Nuair a chailltear na halgaí, ídíonn na baictéir a bhriseann síos iad ocsaigin thuaslagtha san uisce, agus díothaíonn agus uaireanta plúchann sé sin beathaeile a mhaireann san uisce.

Taispeánann an léarscáil seo comhchruinniú na fosfáite sna dobharlaigh in earrach na bliana 2012-2017. Is ceimiceáin iad fosfáití ina bhfuil an dúil fosfar, agus bíonn tionchar acu ar cháilíocht an uisce nuair a fhásann barraíocht algaí dá mbarr. Beathaíonn fosfáití in uisce algaí, a théann as smacht ina gcuid fáis in éiceachórais uisce agus a chruthaíonn éagothroime, rud a scriosann foirmeacha eile beatha agus a chruthaíonn tocsainí díobhálacha. Cruthaíonn méideanna iomarcacha algaí scamaill san uisce ar a dtugtar blás algach, agus laghdaíonn sé sin an méid solais ón ngrian a bhíonn ar fáil do phlandaí eile agus a mharaíonn iad uaireanta. Nuair a chailltear na halgaí, ídíonn na baictéir a bhriseann síos iad ocsaigin thuaslagtha san uisce, agus díothaíonn agus uaireanta plúchann sé sin beatha eile a mhaireann san uisce.

Taispeánann an léarscáil seo comhchruinniú na fosfáite sna dobharlaigh i bhfómhar na bliana 2012-2017. Is ceimiceáin iad fosfáití ina bhfuil an dúil fosfar, agus bíonn tionchar acu ar cháilíocht an uisce nuair a fhásann barraíocht algaí dá mbarr. Beathaíonn fosfáití in uisce algaí, a théann as smacht ina gcuid fáis in éiceachórais uisce agus a chruthaíonn éagothroime, rud a scriosann foirmeacha eile beatha agus a chruthaíonn tocsainí díobhálacha. Cruthaíonn méideanna iomarcacha algaí scamaill san uisce ar a dtugtar blás algach, agus laghdaíonn sé sin an méid solais ón ngrian a bhíonn ar fáil do phlandaí eile agus a mharaíonn iad uaireanta. Nuair a chailltear na halgaí, ídíonn na baictéir a bhriseann síos iad ocsaigin thuaslagtha san uisce, agus díothaíonn agus uaireanta plúchann sé sin beath eile a mhaireann san uisce.

Taispeánann an léarscáil seo comhchruinniú na sileacáite sna ndobharlaigh i ngeimhreadh na bliana 2012-2017. Is éilleán coitianta é sileacáit i bhformhór na n-uiscí mar gheall ar an lear mór spruadar nádúrtha a thuaslagann in uisce de réir a chéile. Cruthaíonn próisis nádúrtha síonchaithimh fhisicigh agus cheimicigh líon mór cáithníní atá fíor-bheag nó collóidigh d'ábhair shileacáite. San uisce, bíonn fosfar agus nítrigin ag teastáil ó gach cineál algaí mar chothaithigh; ach is iad na diatóim (cineál alga) an t-aon rud óna dteastaíonn sileacáit i gcomhair fáis. Nuair a mhéadaíonn an comhchruinniú sileacáite méadaítear na “leibhéil thrófacha” a tháirgtear sa slabhra bia. Tá baint dhíreach aige sin leis an mbithmhais zóplanctón mhéadaithe agus le bithmhais iasc mhéadaithe. Beidh tionchar ag comhchruinnithe méadaithe sileacáite ar an éiceachóras agus ar an bhféidearthacht go mbainfidh daoine úsáid as an gcóras uisce.

Taispeánann an léarscáil seo comhchruinniú na sileacáite sna ndobharlaigh i samhradh na bliana 2012-2017. Is éilleán coitianta é sileacáit i bhformhór na n-uiscí mar gheall ar an lear mór spruadar nádúrtha a thuaslagann in uisce de réir a chéile. Cruthaíonn próisis nádúrtha síonchaithimh fhisicigh agus cheimicigh líon mór cáithníní atá fíor-bheag nó collóidigh d'ábhair shileacáite. San uisce, bíonn fosfar agus nítrigin ag teastáil ó gach cineál algaí mar chothaithigh; ach is iad na diatóim (cineál alga) an t-aon rud óna dteastaíonn sileacáit i gcomhair fáis. Nuair a mhéadaíonn an comhchruinniú sileacáite méadaítear na “leibhéil thrófacha” a tháirgtear sa slabhra bia. Tá baint dhíreach aige sin leis an mbithmhais zóplanctón mhéadaithe agus le bithmhais iasc mhéadaithe. Beidh tionchar ag comhchruinnithe méadaithe sileacáite ar an éiceachóras agus ar an bhféidearthacht go mbainfidh daoine úsáid as an gcóras uisce.

Taispeánann an léarscáil seo comhchruinniú na sileacáite sna ndobharlaigh in earrach na bliana 2012-2017. Is éilleán coitianta é sileacáit i bhformhór na n-uiscí mar gheall ar an lear mór spruadar nádúrtha a thuaslagann in uisce de réir a chéile. Cruthaíonn próisis nádúrtha síonchaithimh fhisicigh agus cheimicigh líon mór cáithníní atá fíor-bheag nó collóidigh d'ábhair shileacáite. San uisce, bíonn fosfar agus nítrigin ag teastáil ó gach cineál algaí mar chothaithigh; ach is iad na diatóim (cineál alga) an t-aon rud óna dteastaíonn sileacáit i gcomhair fáis. Nuair a mhéadaíonn an comhchruinniú sileacáite méadaítear na “leibhéil thrófacha” a tháirgtear sa slabhra bia. Tá baint dhíreach aige sin leis an mbithmhais zóplanctón mhéadaithe agus le bithmhais iasc mhéadaithe. Beidh tionchar ag comhchruinnithe méadaithe sileacáite ar an éiceachóras agus ar an bhféidearthacht go mbainfidh daoine úsáid as an gcóras uisce.

Taispeánann an léarscáil seo comhchruinniú na sileacáite sna dobharlaigh i bhfómhar na bliana 2012-2017. Is éilleán coitianta é sileacáit i bhformhór na n-uiscí mar gheall ar an lear mór spruadar nádúrtha a thuaslagann in uisce de réir a chéile. Cruthaíonn próisis nádúrtha síonchaithimh fhisicigh agus cheimicigh líon mór cáithníní atá fíor-bheag nó collóidigh d'ábhair shileacáite. San uisce, bíonn fosfar agus nítrigin ag teastáil ó gach cineál algaí mar chothaithigh; ach is iad na diatóim (cineál alga) an t-aon rud óna dteastaíonn sileacáit i gcomhair fáis. Nuair a mhéadaíonn an comhchruinniú sileacáite méadaítear na “leibhéil thrófacha” a tháirgtear sa slabhra bia. Tá baint dhíreach aige sin leis an mbithmhais zóplanctón mhéadaithe agus le bithmhais iasc mhéadaithe. Beidh tionchar ag comhchruinnithe méadaithe sileacáite ar an éiceachóras agus ar an bhféidearthacht go mbainfidh daoine úsáid as an gcóras uisce.

Taispeánann an léarscáil seo an meántiúchán nítrigine neamhorgánaí tuaslagtha in uisce dromchla san earrach ó 2012-2017. Is é atá i nítrigin neamhorgánach thuaslagtha ná suim na gcomhdhúl nítrigine neamhorgánaí (níotráit, nítrít agus amóiniam) atá tuaslagtha sa cholún uisce, ar cothaithigh fhíor‑riachtanacha iad le go bhfásfaidh plandaí uisceacha agus algaí san aigéan. Cé go bhfuil flúirse nítrigine ann go nádúrtha, is féidir leis an iomarca di a bheith ann de bharr ionchuir ó aibhneacha agus séarachas agus leasacháin talún eile a ritheann chun srutha, rud a d’fhéadfadh a bheith ina chúis le heotrófú uiscí cósta. Tarlaíonn sé sin i gcás ina mbíonn an iomarca cothaitheach ina chúis le fás ollmhór (blás) algaí agus plandaí. Is féidir leis an mblás sin a bheith tocsaineach leis féin agus, ina theannta sin, nuair a dhianscaoiltear a ábhar orgánach, ídíonn sé an ocsaigin atá tuaslagtha san uisce. I ndálaí dian-eotrófacha, d’fhéadfadh dálaí hiopocsacha agus anocsacha a bheith mar thoradh air. Féadfaidh na héifeachtaí sin a bheith marfach d’éisc agus d’orgánaigh eile a chónaíonn gar do ghrinneall na farraige i bhfarraigí cósta.

Taispeánann an léarscáil seo an meántiúchán nítrigine neamhorgánaí tuaslagtha in uisce dromchla san fhómhar ó 2012-2017. Is é atá i nítrigin neamhorgánach thuaslagtha ná suim na gcomhdhúl nítrigine neamhorgánaí (níotráit, nítrít agus amóiniam) atá tuaslagtha sa cholún uisce, ar cothaithigh fhíor‑riachtanacha iad le go bhfásfaidh plandaí uisceacha agus algaí san aigéan. Cé go bhfuil flúirse nítrigine ann go nádúrtha, féadfaidh an iomarca di bheith ann de bharr ionchuir ó aibhneacha agus séarachas agus leasacháin talún eile a ritheann chun srutha, rud a d'fhéadfadh a bheith ina chúis le heotrófú uiscí cósta. Tarlaíonn sé sin i gcás ina mbíonn an iomarca cothaitheach ina chúis le fás ollmhór (blás) algaí agus plandaí. Is féidir leis an mblás sin a bheith tocsaineach leis féin agus, ina theannta sin, nuair a dhianscaoiltear a ábhar orgánach, ídíonn sé an ocsaigin atá tuaslagtha san uisce. I ndálaí dian-eotrófacha, d’fhéadfadh dálaí hiopocsacha agus anocsacha a bheith mar thoradh air. Féadfaidh na héifeachtaí sin a bheith marfach d’éisc agus d’orgánaigh eile a chónaíonn gar do ghrinneall na farraige i bhfarraigí cósta.

Taispeánann an léarscáil seo an meántiúchán nítrigine neamhorgánaí tuaslagtha in uisce dromchla sa gheimhreadh ó 2012-2017. Is é atá i nítrigin neamhorgánach thuaslagtha ná suim na gcomhdhúl nítrigine neamhorgánaí (níotráit, nítrít agus amóiniam) atá tuaslagtha sa cholún uisce, ar cothaithigh fhíor‑riachtanacha iad le go bhfásfaidh plandaí uisceacha agus algaí san aigéan. Cé go bhfuil flúirse nítrigine ann go nádúrtha, is féidir leis an iomarca di a bheith ann de bharr ionchuir ó aibhneacha agus séarachas agus leasacháin talún eile a ritheann chun srutha, rud a d’fhéadfadh a bheith ina chúis le heotrófú uiscí cósta. Tarlaíonn sé sin i gcás ina mbíonn an iomarca cothaitheach ina chúis le fás ollmhór (blás) algaí agus plandaí. Is féidir leis an mblás sin a bheith tocsaineach leis féin agus, ina theannta sin, nuair a dhianscaoiltear a ábhar orgánach, ídíonn sé an ocsaigin atá tuaslagtha san uisce. I ndálaí dian-eotrófacha, d’fhéadfadh dálaí hiopocsacha agus anocsacha a bheith mar thoradh air. Féadfaidh na héifeachtaí sin a bheith marfach d’éisc agus d’orgánaigh eile a chónaíonn gar do ghrinneall na farraige i bhfarraigí cósta.

Taispeánann an léarscáil seo an meántiúchán nítrigine neamhorgánaí tuaslagtha in uisce dromchla sa samhradh ó 2012-2017. Is é atá i nítrigin neamhorgánach thuaslagtha ná suim na gcomhdhúl nítrigine neamhorgánaí (níotráit, nítrít agus amóiniam) atá tuaslagtha sa cholún uisce, ar cothaithigh fhíor‑riachtanacha iad le go bhfásfaidh plandaí uisceacha agus algaí san aigéan. Cé go bhfuil flúirse nítrigine ann go nádúrtha, is féidir leis an iomarca di a bheith ann de bharr ionchuir ó aibhneacha agus séarachas agus leasacháin talún eile a ritheann chun srutha, rud a d’fhéadfadh a bheith ina chúis le heotrófú uiscí cósta. Tarlaíonn sé sin i gcás ina mbíonn an iomarca cothaitheach ina chúis le fás ollmhór (blás) algaí agus plandaí. Is féidir leis an mblás sin a bheith tocsaineach leis féin agus, ina theannta sin, nuair a dhianscaoiltear a ábhar orgánach, ídíonn sé an ocsaigin atá tuaslagtha san uisce. I ndálaí dian-eotrófacha, d’fhéadfadh dálaí hiopocsacha agus anocsacha a bheith mar thoradh air. Féadfaidh na héifeachtaí sin a bheith marfach d’éisc agus d’orgánaigh eile a chónaíonn gar do ghrinneall na farraige i bhfarraigí cósta.

Is í Seirbhís Mhuirí Copernicus a sholáthraíonn an treocht réigiúnach i dteocht dhromchla na farraige (céim Celsius(ºC) in aghaidh na bliana). Ceann de na hAthróga Aeráide Riachtanacha is ea teocht dhromchla na farraige, mar a shainmhínítear ag an gCóras Domhanda Breathnóireachta Aeráide, a éilítear chun faireachán a dhéanamh ar staid na haeráide domhanda agus chun í a shaintréithriú.

Taispeánann an amshraith go bhfuil ardú níos mó ná 0.3ºC tagtha ar mheánteocht dhomhanda dhromchla na farraige ó thús na 1990idí agus go bhfuil ardú nach bhfacthas riamh cheana de 0.014±0.001ºC in aghaidh na bliana ag teacht uirthi. Le 4bliana anuas chonaiceamar teochtaí dhromchla na farraige is teo ó tosaíodh ar thaifid a choinneáil.

Ní thagann ardú aonfhoirmeach ar theocht dhromchla na farraige agus dá bharr sin, tá bagairt níos mó ann do réigiúin áirithe thar réigiúin eile. Taispeántar sa léarscáil dáileadh spásúil na dtreochtaí i dteocht dhromchla na farraige ar fud an Aigéin Dhomhanda ó 1993 i leith. Léiríonn sí go raibh téamh ag tarlú i bhformhór mór na cruinne idir 1993 agus 2018. Ceann de na heisceachtaí sa treocht sin is ea an tAtlantach Thuaidh, go háirithe an réigiún ar an taobh ó dheas den Ghraonlainn áit a bhfuil treocht fuaraithe le feiceáil.

Tá an táscaire faireacháin aigéin seo maidir le teocht dhromchla na farraige bunaithe ar anailís laethúil ar theocht dhromchla na farraige (SST) agus an aeráid dhomhanda arna giniúint ag an nGníomhaireacht Eorpach Spáis (GES), an Tionscnamh um an Athrú Aeráide SST (CCI) agus Seirbhís Copernicus um an Athrú Aeráide (C3S) agus tá sé le fáil i gcatalóg Sheirbhís Mhuirí Copernicus.

Is í Seirbhís Mhuirí Copernicus a sholáthraíonn an treocht réigiúnach i meánleibhéal domhanda na mara (Milliméadair in aghaidh na bliana). Tá leibhéal na mara ag ardú de thoradh théamh an aigéin agus chailleadh na mórchríoch oighir. Forbraíonn uisce nuair a dhéantar é a théamh agus is féidir thart ar 30% den ardú ar mheánleibhéal domhanda na mara inniu a chur i leith na forbartha teirmí sin amháin. Féadfaidh ardú ar leibhéal na mara difear mór a dhéanamh do phobail i réigiúin chósta agus oileánda chomh maith le timpeallachtaí nádúrtha amhail éiceachórais mhuirí.

Taispeánann an amshraith gur tháinig ardú níos mó ná 8cm ar mheánleibhéal domhanda na mara ó thús na 1990idí agus tá sé ag ardú i gcónaí ag ráta de 3.3mm in aghaidh na bliana. Léirítear i ríomhanna nua go bhfuil an t‑ardú ar mheánleibhéal domhanda na mara ag tarlú níos tapúla, agus an ráta seo ag méadú le 0.12±0.073mm gach bliain.

Ní ardaíonn leibhéil na mara go cothrom agus mar sin tá bagairt níos mó ann do réigiúin áirithe thar réigiúin eile. Taispeántar sa léarscáil dáileadh spásúil treochtaí i leibhéal na mara ó bhí 1993 ann. Léirítear inti go bhfuil leibhéal na mara ag ardú i gcás fhormhór mór aigéin an domhain ach tá éagsúlacht mhórscála ann le réigiúin amhail an tAigéan Ciúin iartharach trópaiceach a bhaineann aimplitiúidí suas le +8mm in aghaidh na bliana amach. Sa limistéar sin, is de thoradh forbartha teirmí go príomha iad na treochtaí réigiúnacha. Tá an neamhchinnteacht a bhaineann le treochtaí réigiúnacha i leibhéal na mara thart ar 2‑3mm in aghaidh na bliana agus luachanna chomh híseal le 0.5mm in aghaidh na bliana nó chomh hard le 5.0mm in aghaidh na bliana ag brath ar an réigiún.

Tagann an táscaire faireacháin aigéin seo ar leibhéal na mara ó mhoillaga DUACS (leagan DT‑2018). Is í seirbhís Copernicus um an athrú aeráide a dháileann na táirgí sin agus tá siad ar fáil freisin i gcatalóg Sheirbhís Mhuirí Copernicus.

Taispeánann an léarscáil seo na breathnóireachtaí ar éin mhara atá ar fáil i mbunachar sonraí an Chórais Faisnéise Eorpaigh maidir le Bithgheografaic Aigéin (EurOBIS). Foilsíonn an nód Eorpach den Chóras Faisnéise idirnáisiúnta maidir le Bithgheografaic Aigéin (OBIS) sonraí dáileacháin ar speicis mhuirí, a bailíodh laistigh d'uiscí muirí na hEorpa nó a bhailigh taighdeoirí Eorpacha lasmuigh d'uiscí muirí na hEorpa.

Taispeánann an léarscáil seo flúirse Acartia, speiceas cópapóid (zóplanctóin), ar fud uiscí na hEorpa sa gheimhreadh. Is leis an Taifeadán Leanúnach Planctón a bailíodh na sonraí maidir le flúirse. Is cineál zóplanctóin é an 'cópapód', crústach planctónach agus gaol i gcéin aige leis an ribe róibéis agus leis an bportán. Is minic na Crústaigh bheaga bhídeacha seo i gceannas i measc na zóplanctón, agus is mór-orgánaigh bhia iad le haghaidh éisc bheaga.

Taispeánann an léarscáil seo flúirse Calanus finmarchicus, speiceas cópapóid (zóplanctóin), ar fud uiscí na hEorpa sa gheimhreadh. Is leis an Taifeadán Leanúnach Planctón a bailíodh na sonraí maidir le flúirse. Is cineál zóplanctóin é an 'cópapód', crústach planctónach agus gaol i gcéin aige leis an ribe róibéis agus leis an bportán. Is minic na Crústaigh bheaga bhídeacha seo i gceannas i measc na zóplanctón, agus is mór-orgánaigh bhia iad le haghaidh éisc bheaga.

Taispeánann an léarscáil seo flúirse Calanus finmarchicus, speiceas cópapóid (zóplanctóin), ar fud uiscí na hEorpa sa samhradh. Is leis an Taifeadán Leanúnach Planctón a bailíodh na sonraí maidir le flúirse. Is cineál zóplanctóin é an 'cópapód', crústach planctónach agus gaol i gcéin aige leis an ribe róibéis agus leis an bportán. Is minic na Crústaigh bheaga bhídeacha seo i gceannas i measc na zóplanctón, agus is mór-orgánaigh bhia iad le haghaidh éisc bheaga.

Taispeánann an léarscáil seo flúirse Calanus finmarchicus, speiceas cópapóid (zóplanctóin), ar fud uiscí na hEorpa san earrach. Is leis an Taifeadán Leanúnach Planctón a bailíodh na sonraí maidir le flúirse. Is cineál zóplanctóin é an 'cópapód', crústach planctónach agus gaol i gcéin aige leis an ribe róibéis agus leis an bportán. Is minic na Crústaigh bheaga bhídeacha seo i gceannas i measc na zóplanctón, agus is mór-orgánaigh bhia iad le haghaidh éisc bheaga.

Taispeánann an léarscáil seo flúirse Calanus finmarchicus, speiceas cópapóid (zóplanctóin), ar fud uiscí na hEorpa san fhómhar. Is leis an Taifeadán Leanúnach Planctón a bailíodh na sonraí maidir le flúirse. Is cineál zóplanctóin é an 'cópapód', crústach planctónach agus gaol i gcéin aige leis an ribe róibéis agus leis an bportán. Is minic na Crústaigh bheaga bhídeacha seo i gceannas i measc na zóplanctón, agus is mór-orgánaigh bhia iad le haghaidh éisc bheaga.

Taispeánann an léarscáil seo flúirse Temora longicornis, speiceas cópapóid (zóplanctóin), ar fud uiscí na hEorpa sa gheimhreadh. Is leis an Taifeadán Leanúnach Planctón a bailíodh na sonraí maidir le flúirse. Is cineál zóplanctóin é an 'cópapód', crústach planctónach agus gaol i gcéin aige leis an ribe róibéis agus leis an bportán. Is minic na Crústaigh bheaga bhídeacha seo i gceannas i measc na zóplanctón, agus is mór-orgánaigh bhia iad le haghaidh éisc bheaga.

Taispeánann an léarscáil seo flúirse Temora longicornis, speiceas cópapóid (zóplanctóin), ar fud uiscí na hEorpa sa samhradh. Is leis an Taifeadán Leanúnach Planctón a bailíodh na sonraí maidir le flúirse. Is cineál zóplanctóin é an 'cópapód', crústach planctónach agus gaol i gcéin aige leis an ribe róibéis agus leis an bportán. Is minic na Crústaigh bheaga bhídeacha seo i gceannas i measc na zóplanctón, agus is mór-orgánaigh bhia iad le haghaidh éisc bheaga.

Taispeánann an léarscáil seo flúirse Temora longicornis, speiceas cópapóid (zóplanctóin), ar fud uiscí na hEorpa san earrach. Is leis an Taifeadán Leanúnach Planctón a bailíodh na sonraí maidir le flúirse. Is cineál zóplanctóin é an 'cópapód', crústach planctónach agus gaol i gcéin aige leis an ribe róibéis agus leis an bportán. Is minic na Crústaigh bheaga bhídeacha seo i gceannas i measc na zóplanctón, agus is mór-orgánaigh bhia iad le haghaidh éisc bheaga.

Taispeánann an léarscáil seo flúirse Temora longicornis, speiceas cópapóid (zóplanctóin), ar fud uiscí na hEorpa san fhómhar. Is leis an Taifeadán Leanúnach Planctón a bailíodh na sonraí maidir le flúirse. Is cineál zóplanctóin é an 'cópapód', crústach planctónach agus gaol i gcéin aige leis an ribe róibéis agus leis an bportán. Is minic na Crústaigh bheaga bhídeacha seo i gceannas i measc na zóplanctón, agus is mór-orgánaigh bhia iad le haghaidh éisc bheaga.

Taispeánann an léarscáil seo flúirse Acartia, speiceas cópapóid (zóplanctóin), ar fud uiscí na hEorpa sa samhradh. Is leis an Taifeadán Leanúnach Planctón a bailíodh na sonraí maidir le flúirse. Is cineál zóplanctóin é an 'cópapód', crústach planctónach agus gaol i gcéin aige leis an ribe róibéis agus leis an bportán. Is minic na Crústaigh bheaga bhídeacha seo i gceannas i measc na zóplanctón, agus is mór-orgánaigh bhia iad le haghaidh éisc bheaga.

Taispeánann an léarscáil seo flúirse Acartia, speiceas cópapóid (zóplanctóin), ar fud uiscí na hEorpa san earrach. Is leis an Taifeadán Leanúnach Planctón a bailíodh na sonraí maidir le flúirse. Is cineál zóplanctóin é an 'cópapód', crústach planctónach agus gaol i gcéin aige leis an ribe róibéis agus leis an bportán. Is minic na Crústaigh bheaga bhídeacha seo i gceannas i measc na zóplanctón, agus is mór-orgánaigh bhia iad le haghaidh éisc bheaga.

Taispeánann an léarscáil seo flúirse Acartia, speiceas cópapóid (zóplanctóin), ar fud uiscí na hEorpa san fhómhar. Is leis an Taifeadán Leanúnach Planctón a bailíodh na sonraí maidir le flúirse. Is cineál zóplanctóin é an 'cópapód', crústach planctónach agus gaol i gcéin aige leis an ribe róibéis agus leis an bportán. Is minic na Crústaigh bheaga bhídeacha seo i gceannas i measc na zóplanctón, agus is mór-orgánaigh bhia iad le haghaidh éisc bheaga.

Taispeánann an léarscáil seo líon na speiceas agus na mbreathnóireachtaí in aghaidh an réigiúin mara bunaithe ar an bhfaisnéis a bhailigh an Córas Faisnéise Eorpach maidir le Bithgheografaic Aigéin (EurOBIS). Foilsíonn an nód Eorpach den Chóras Faisnéise idirnáisiúnta maidir le Bithgheografaic Aigéin (OBIS) sonraí dáileacháin ar speicis mhuirí, a bailíodh laistigh d'uiscí muirí na hEorpa nó a bhailigh taighdeoirí Eorpacha lasmuigh d'uiscí muirí na hEorpa.

Gach bliain, gintear na milliúin tonaí bruscair trí ghníomhaíochtaí éagsúla an duine agus críochnaíonn go leor de sin inár n‑aigéin, rud a chruthaíonn fadhbanna comhshaoil, eacnamaíocha agus sláinte poiblí. Ní haon ionadh é go sainaithnítear bruscar muirí mar cheann de na bagairtí is tapa fás d’fholláine aigéin an domhain, an bheatha mhuirí éagsúil a dtacaíonn sé leis agus, sa deireadh thiar, na daoine a itheann bia ón aigéan. Sainaithnítear ar an léarscáil seo an cineál bruscair a fhágtar ar thránna na hEorpa. Tá roinnt catagóirí bruscair ann (gloine, teicstíl, miotal, polaiméir, etc.). Taispeánann an léarscáil an céatadán i ngach cás a ndearnadh faireachán orthu ar imeallbhord na hEorpa faoin Treoir Réime um Straitéis Mhuirí (MSFD). D’fhéadfadh sé gur fágadh bruscar go díreach ar thránna nó b’fhéidir gur bruscar muirí é a tháinig i dtír ar an gcladach. Mar chuid dá straitéis maidir le plaisteach, ghlac an tAontas Eorpach treoir chun srian a chur ar úsáid roinnt táirgí plaisteacha indiúscartha agus ar threalamh iascaireachta. Tuilleadh faisnéise ar an measúnú tionchair. Ina theannta sin, ghlac sé treoir freisin maidir le saoráidí glactha ag calafoirt chun dramhaíl a sheachadadh ó longa. Taispeánann an léarscáil seo na torthaí ó 2001 go 2020.

Gach bliain, gintear na milliúin tonaí bruscair trí ghníomhaíochtaí éagsúla an duine agus críochnaíonn go leor de sin inár n‑aigéin, rud a chruthaíonn fadhbanna comhshaoil, eacnamaíocha agus sláinte poiblí. Ní haon ionadh é go sainaithnítear bruscar muirí mar cheann de na bagairtí is tapa fás d’fholláine aigéin an domhain, an bheatha mhuirí éagsúil a dtacaíonn sé leis agus, sa deireadh thiar, na daoine a itheann bia ón aigéan. Sainaithnítear ar an léarscáil seo céatadán an bhruscair roinnte i gcatagóirí éagsúla (gloine, teicstíl, miotal, polaiméir, etc.). Mar chuid dá straitéis maidir le plaisteach, ghlac an tAontas Eorpach treoir chun srian a chur ar úsáid roinnt táirgí plaisteacha indiúscartha agus ar threalamh iascaireachta. Tuilleadh faisnéise ar an measúnú tionchair. Ina theannta sin, ghlac sé treoir freisin maidir le saoráidí glactha ag calafoirt chun dramhaíl a sheachadadh ó longa. Taispeánann an léarscáil seo na torthaí ó 2007 go 2021.

Gach bliain, gintear na milliúin tonaí bruscair trí ghníomhaíochtaí éagsúla an duine agus críochnaíonn go leor de sin inár n‑aigéin, rud a chruthaíonn fadhbanna comhshaoil, eacnamaíocha agus sláinte poiblí. Ní haon ionadh é go sainaithnítear bruscar muirí mar cheann de na bagairtí is tapa fás d’fholláine aigéin an domhain, an bheatha mhuirí éagsúil a dtacaíonn sé leis agus, sa deireadh thiar, na daoine a itheann bia ón aigéan. Taispeánann an léarscáil seo flúirse iomlán an bhruscair mhuirí (an líon míreanna de) in aghaidh na trá in aghaidh na bliana ón bhfaireachán faoin Treoir Réime um Straitéis Mhuirí (MSFD). Rinneadh homaiginiú agus scagadh ar shonraí chun comparáidí a dhéanamh idir tíortha. Mar chuid dá straitéis maidir le plaisteach, ghlac an tAontas Eorpach treoir chun srian a chur ar úsáid roinnt táirgí plaisteacha indiúscartha agus ar threalamh iascaireachta. Tuilleadh faisnéise ar an measúnú tionchair. Ina theannta sin, ghlac sé treoir freisin maidir le saoráidí glactha ag calafoirt chun dramhaíl a sheachadadh ó longa. Taispeánann an léarscáil seo na torthaí ó 2001 go 2022.

Cruthaíonn málaí plaisteacha agus bruscar muirí eile guais ollmhór don bheatha mhuirí toisc gur féidir le hainmhithe éirí sáinnithe nó gur féidir leo an dramhaíl a shlogadh, rud a nochtann iad ar cheimiceáin dhíobhálacha. Bíonn siad sin in ann a mbealach a dhéanamh suas tríd an slabhra bia freisin ag bagairt ar shláinte an duine ar scála domhanda. Ina theannta sin, déanann bruscar muirí damáiste tromchúiseach don gheilleagar, óir cailltear acmhainní luachmhara in‑athchúrsáilte ar muir. Chomh maith leis sin, bíonn col ag na turasóirí le tránna truaillithe, agus bíonn an bruscar ag carnadh i líonta na n‑iascairí. Taispeánann an léarscáil seo airmheán na málaí plaisteacha ar feadh codanna 100méadar de thránna na hEorpa ón bhfaireachán faoin Treoir Réime um Straitéis Mhuirí (MSFD). Mar chuid dá straitéis maidir le plaisteach, ghlac an tAontas Eorpach treoir chun srian a chur ar úsáid roinnt táirgí plaisteacha indiúscartha agus ar threalamh iascaireachta. Tuilleadh faisnéise ar an measúnú tionchair. Ina theannta sin, ghlac sé treoir freisin maidir le saoráidí glactha ag calafoirt chun dramhaíl a sheachadadh ó longa. Taispeánann an léarscáil seo na torthaí ó 2001 go 2022.

Cruthaíonn míreanna a bhaineann le hiascaireacht agus bruscar muirí eile guais ollmhór don bheatha mhuirí toisc gur féidir le hainmhithe éirí sáinnithe nó gur féidir leo an dramhaíl a shlogadh, rud a nochtann iad ar cheimiceáin dhíobhálacha. Bíonn siad sin in ann a mbealach a dhéanamh suas tríd an slabhra bia freisin ag bagairt ar shláinte an duine ar scála domhanda. Ina theannta sin, déanann bruscar muirí damáiste tromchúiseach don gheilleagar, óir cailltear acmhainní luachmhara in‑athchúrsáilte ar muir. Chomh maith leis sin, bíonn col ag na turasóirí le tránna truaillithe, agus bíonn an bruscar ag carnadh i líonta na n‑iascairí. Taispeánann an léarscáil seo an meánlíon míreanna bruscair iascaireachta ar feadh stráicí 100méadar de thránna na hEorpa, a aimsíodh trí fhaireachán faoin Treoir Réime um Straitéis Mhuirí (MSFD). Mar chuid dá straitéis maidir le plaisteach, ghlac an tAontas Eorpach treoir chun srian a chur ar úsáid roinnt táirgí plaisteacha indiúscartha agus ar threalamh iascaireachta. Tuilleadh faisnéise ar an measúnú tionchair. Ina theannta sin, ghlac sé treoir freisin maidir le saoráidí glactha ag calafoirt chun dramhaíl a sheachadadh ó longa. Taispeánann an léarscáil seo na torthaí ó 2001 go 2022.

Ní hamháin go ndéanann caitheamh tobac dochar do do shláinte, cruthaíonn butaí toitíní agus bruscar muirí eile guais ollmhór don bheatha mhuirí toisc gur féidir le hainmhithe éirí sáinnithe nó gur féidir leo an dramhaíl a shlogadh, rud a nochtann iad ar cheimiceáin dhíobhálacha. Bíonn siad sin in ann a mbealach a dhéanamh suas tríd an slabhra bia freisin ag bagairt ar shláinte an duine ar scála domhanda. Ina theannta sin, déanann bruscar muirí damáiste tromchúiseach don gheilleagar, óir cailltear acmhainní luachmhara in‑athchúrsáilte ar muir. Chomh maith leis sin, bíonn col ag na turasóirí le tránna truaillithe, agus bíonn an bruscar ag carnadh i líonta na n‑iascairí. Taispeánann an léarscáil seo airmheán na míreanna bruscair a bhaineann le toitíní in aghaidh na trá in aghaidh na bliana ar feadh codanna 100méadar de thránna na hEorpa. Cuirtear suirbhéanna faireacháin faoin Treoir Réime um Straitéis Mhuirí (MSFD) gan sonraí UNEP‑MARLIN san áireamh sa léarscáil seo, agus na suirbhéanna sin amháin. Leanann suirbhéanna UNEP MARLIN prótacal sonrach a chuirtear i bhfeidhm ar chladaí limistéar Mhuir Bhailt Láir. Mar chuid dá straitéis maidir le plaisteach, ghlac an tAontas Eorpach treoir chun srian a chur ar úsáid roinnt táirgí plaisteacha indiúscartha agus ar threalamh iascaireachta. Tuilleadh faisnéise ar an measúnú tionchair. Ina theannta sin, ghlac sé treoir freisin maidir le saoráidí glactha ag calafoirt chun dramhaíl a sheachadadh ó longa. Taispeánann an léarscáil seo na torthaí ó 2001 go 2022.

Cruthaíonn bruscar muirí guais ollmhór don bheatha mhuirí toisc gur féidir le hainmhithe éirí sáinnithe nó gur féidir leo an dramhaíl a shlogadh, rud a nochtann iad ar cheimiceáin dhíobhálacha. Bíonn siad sin in ann a mbealach a dhéanamh suas tríd an slabhra bia freisin ag bagairt ar shláinte an duine ar scála domhanda. Ina theannta sin, déanann bruscar muirí damáiste tromchúiseach don gheilleagar, óir cailltear acmhainní luachmhara in‑athchúrsáilte ar muir. Chomh maith leis sin, bíonn col ag na turasóirí le tránna truaillithe, agus bíonn an bruscar ag carnadh i líonta na n‑iascairí. Taispeánann an léarscáil seo dlús an bhruscair ar ghrinneall na farraige (gach catagóir) arna léiriú mar líon na míreanna bruscair a bhailigh suirbhéanna trálaeireachta in imeacht 1bhliain amháin. Tabhair faoi deara nach bhfuil sonraí bailithe i roinnt limistéar ach nach gciallaíonn sé sin go bhfuil siad saor ó bhruscar ar an ngrinneall. Mar chuid dá straitéis maidir le plaisteach, ghlac an tAontas Eorpach treoir chun srian a chur ar úsáid roinnt táirgí plaisteacha indiúscartha agus ar threalamh iascaireachta. Tuilleadh faisnéise ar an measúnú tionchair. Ina theannta sin, ghlac sé treoir freisin maidir le saoráidí glactha ag calafoirt chun dramhaíl a sheachadadh ó longa. Taispeánann an léarscáil seo na torthaí ó 2011 go 2022.

Bíonn ábhar plaisteach de shíor ag truailliú níos mó dár gcladaí agus dár n‑aigéin. Ní hamháin go bplódaíonn an truailliú ó phlaisteach ár dtránna, cruthaíonn sé gaiste marfach do lear mór ainmhithe. Sáinnítear i bpíosaí móra plaistigh iad nó bíonn siad ag ceapadh gur bia a bhíonn sna píosaí beaga plaistigh. Taispeánann an léarscáil seo dlús na málaí plaisteacha ar ghrinneall na farraige arna léiriú mar líon na málaí a bhailigh suirbhéanna trálaeireachta in imeacht 1bhliain amháin. Tabhair faoi deara nach bhfuil sonraí bailithe i roinnt limistéar ach nach gciallaíonn sé sin go bhfuil siad saor ó mhálaí plaisteacha. Mar chuid dá straitéis maidir le plaisteach, ghlac an tAontas Eorpach treoir chun srian a chur ar úsáid roinnt táirgí plaisteacha indiúscartha agus ar threalamh iascaireachta. Tuilleadh faisnéise ar an measúnú tionchair. Ina theannta sin, ghlac sé treoir freisin maidir le saoráidí glactha ag calafoirt chun dramhaíl a sheachadadh ó longa.

Cruthaíonn míreanna a bhaineann le hiascaireacht agus bruscar muirí eile guais ollmhór don bheatha mhuirí toisc gur féidir le hainmhithe éirí sáinnithe nó gur féidir leo an dramhaíl a shlogadh, rud a nochtann iad ar cheimiceáin dhíobhálacha. Bíonn siad sin in ann a mbealach a dhéanamh suas tríd an slabhra bia freisin ag bagairt ar shláinte an duine ar scála domhanda. Ina theannta sin, déanann bruscar muirí damáiste tromchúiseach don gheilleagar, óir cailltear acmhainní luachmhara in‑athchúrsáilte ar muir. Chomh maith leis sin, bíonn col ag na turasóirí le tránna truaillithe, agus bíonn an bruscar ag carnadh i líonta na n‑iascairí. Taispeánann an léarscáil seo dlús na míreanna a bhaineann le hiascaireacht ar ghrinneall na farraige arna léiriú mar líon na míreanna a bhailigh suirbhéanna trálaeireachta in imeacht 1bhliain amháin. Tabhair faoi deara nach bhfuil sonraí bailithe i roinnt limistéar ach nach gciallaíonn sé sin go bhfuil siad saor ó mhíreanna a bhaineann le hiascaireacht. Mar chuid dá straitéis maidir le plaisteach, ghlac an tAontas Eorpach treoir chun srian a chur ar úsáid roinnt táirgí plaisteacha indiúscartha agus ar threalamh iascaireachta. Tuilleadh faisnéise ar an measúnú tionchair. Ina theannta sin, ghlac sé treoir freisin maidir le saoráidí glactha ag calafoirt chun dramhaíl a sheachadadh ó longa. Taispeánann an léarscáil seo na torthaí ó 2011 go 2022.

Is mar thoradh ar chomhbhailiú agus ar chomhchuibhiú na dtacar sonraí a sholáthair roinnt foinsí ar fud an Aontais Eorpaigh atá an léarscáil seo againn. Tar éis an Choinbhinsiúin Idirnáisiúnta um Thruailliú ó Longa a Chosc (Coinbhinsiún MARPOL), déantar dramhaíl ag calafoirt a chainníochtú i dtonaí méadracha (m3) agus déantar iad a rangú mar dhramhaíl olúil, bruscar, séarachas, dramhaíl chuain (bruscar) agus an líon iomlán. Déantar na tacair shonraí sin a nuashonrú go bliantúil agus áirítear leo sonraí bliantúla ó 2004 go dtí 2017 (nuair a bhíonn siad ar fáil) ó na tíortha seo a leanas: An Eastóin, an Fhionlainn, an Fhrainc, Laitvia, an Phortaingéil agus an Spáinn.

Is tagairt atá sa chartadh dreideála do dhríodair nach bhfuil comhdhlúite, é ina mheascán randamach de charraig agus ithir, agus/nó ábhar scealla a eastóscadh agus a rinneadh a shil-leagan le linn gníomhaíochtaí dreideála agus dumpála. Luíonn cartadh dreideála gan aon phatrún anuas ar ithir nó reigilit atá nádúrtha neamhbhearnaithe, agus is féidir gnéithe antrapaigineacha den tír a chruthú (e.g. bruach carta dreideála). Téann lear mór carta amach san fharraige mar gheall ar dhreideáil i gcomhair loingseoireachta (e.g. calafoirt agus limistéir chuain a chruthú do bháid) agus chun críche innealtóireachta (e.g. tochailt le haghaidh cáblaí agus píopaí). Tugtar aitheantas forleathan anois níos mó ná riamh do na tionchair chomhshaoil, ar nós cur isteach ar ghníomhaíochtaí iascaigh nó éilliú na n-éiceachóras. Sa lá atá inniu ann, roghnaigh údaráis náisiúnta in go leor tíortha limistéir dhumpála ina ndéanfaí na hiarmhairtí diúltacha sin a íoslaghdú. Sainaithnítear ar an léarscáil seo na háiteanna ina ndéantar ithir a dumpáil.

Is tionscnamh é #EUBeachCleanUp de chuid an Choimisiúin Eorpaigh in éineacht leis na Náisiúin Aontaithe agus Smurfs. Ar an Lá Domhanda Glantacháin, oibríonn toscaireachtaí agus ionadaíochtaí an Aontais Eorpaigh le hEagraíochtaí Neamhrialtasacha, scoileanna agus le comhpháirtithe eile chun gníomhaíochtaí glantacháin tránna a eagrú ar fud na cruinne.

Is tagairt atá sa chartadh dreideála do dhríodair nach bhfuil comhdhlúite, é ina mheascán randamach de charraig agus ithir, agus/nó ábhar scealla a eastóscadh agus a rinneadh a shil-leagan le linn gníomhaíochtaí dreideála agus dumpála. Luíonn cartadh dreideála gan aon phatrún anuas ar ithir nó reigilit nádúrtha neamhbhearnaithe, agus is féidir le gnéithe antrapaigineacha den tír a chruthú (e.g. bruach carta dreideála). Téann líon mór carta amach san fharraige mar gheall ar dhreideáil i gcomhair loingseoireachta (e.g. calafoirt agus limistéir chuain a chruthú do bháid) agus chun críche innealtóireachta (e.g. tochailt le haghaidh cáblaí agus píopaí). Tugtar aitheantas forleathan anois níos mó ná riamh do na tionchair chomhshaoil, ar nós cur isteach ar ghníomhaíochtaí iascaigh nó éilliú na n-éiceachóras. Sa lá atá inniu ann, roghnaigh údaráis náisiúnta in go leor tíortha limistéir dhumpála ina ndéanfaí na hiarmhairtí diúltacha sin a íoslaghdú. Sainaithnítear ar an léarscáil seo na limistéir ina ndéantar ithir a dumpáil.

Is cúis imní dhomhanda do thíortha, d’eagraíochtaí réigiúnacha agus idirnáisiúnta, do thaighdeoirí, etc., iad muinisin a dhumpáiltear ar ghrinneall na farraige. Is féidir a áireamh leo sin armlón ar nós buamaí nár pléascadh, armlón ceimiceach ina measc a dumpáladh tar éis an Chéad Chogaidh Dhomhanda agus an Dara Cogadh Domhanda. Tá bagairt iontu sin don chomhshaol muirí, do shláinte an duine, agus tugann siad dúshlán tromchúiseach do ghníomhaíochtaí an gheilleagair ghoirm agus pleanáil spásúil mhuirí, gan trácht ar na rioscaí a bhaineann leis na muinisin sin a bhaint agus na fadhbanna teicniúla a bhaineann leis an diúscairt. Sa léarscáil, beidh tú in ann na polagáin a léiríonn gnáthmhuinisin, muinisin cheimiceacha nó muinisin nach bhfuil ar eolas a shainaithint.

Is cúis imní dhomhanda do thíortha, d’eagraíochtaí réigiúnacha agus idirnáisiúnta, do thaighdeoirí, etc., iad muinisin a dhumpáiltear ar ghrinneall na farraige. Is féidir a áireamh leo sin armlón ar nós buamaí nár pléascadh, armlón ceimiceach ina measc a dumpáladh tar éis an Chéad Chogaidh Dhomhanda agus an Dara Cogadh Domhanda. Tá bagairt iontu sin don chomhshaol muirí, do shláinte an duine, agus tugann siad dúshlán tromchúiseach do ghníomhaíochtaí an gheilleagair ghoirm agus pleanáil spásúil mhuirí, gan trácht ar na rioscaí a bhaineann leis na muinisin sin a bhaint agus na fadhbanna teicniúla a bhaineann leis an diúscairt. Sa léarscáil, beidh tú in ann pointí lena ndeimhnítear láithreacht gnáthmhuinisin, muinisin cheimiceacha nó muinisin nach bhfuil ar eolas a shainaithint.

Is í an imirce cois cósta san Eoraip atá le feiceáil ar an léarscáil seo. Tugtar faisnéis anseo ar an gcaoi a bhfuil an t-imeallbhord – an áit a dtagann an talamh agus an fharraige nó an t-aigéan le chéile – ag athrú. Is é EMODnet Geology a chruthaíonn léarscáil na himirce cois cósta, agus is léargas atá ann ar chúrsaí imirce cois cósta go huile-Eorpach le haghaidh na tréimhse 2007-2017. Sainaithníonn sé sin limistéir imirce ar thaobh na talún (creimeadh nó bá), cobhsaíochta, agus imirce feamainne (fuilleamh nó éiritheacht) ar scálaí spásúla éagsúlacht. Tugann an léarscáil seo léargas áisiúil ar cheann de na héifeachtaí den athrú aeráide is soiléire san Eoraip. An faireachán a dhéantar ar limistéir an chósta chun anailís a dhéanamh ar éifeachtaí an chreimthe, is rud é a thacaíonn le Bainistiú Comhtháite na Limistéar Cósta.

Léirítear faisnéis ar an léarscáil seo ar Bhainistiú Comhtháite na Limistéar Cois Cósta ar fud na hEorpa. Tá na sonraí seo againn de bharr an tionscadail Eorpaigh OURCOAST. Is próiseas é bainistiú comhtháite na limistéar cósta chun bainistiú a dhéanamh ar an gcósta le cur chuige comhtháite, i dtaca le gach gné de chiumhais an chósta, limistéir faoina n-áirítear teorainneacha tíreolaíocha agus polaitiúla. Sin deis le measúnú a dhéanamh ar rioscaí agus ar thionchair an athraithe aeráide, agus deis le dul in oiriúint do na rioscaí agus na tionchair sin, agus cuidíonn sé chun réitigh inbhuanaithe a chur chun cinn maidir le cleachtais bainistíochta an chósta.

www.oceansatlas.org – Taispeánann an léarscáil seo aigéan an domhain agus é roinnte ina Éiceachórais Mhóra Mhuirí a bhfuil grinneall ar leith, agus saintréithe fisiceacha agus bitheolaíocha ar leith ag roinnt le gach ceann díobh. Tá achar 200 000 km2 san Éiceachóras Mór Muirí, nó achar is mó ná sin, agus díríonn sé ar limistéir chósta a nascann inbhir agus abhantracha síos chun na farraige, agus as sin go dtí imeall na n-ilchríoch. Tá Éiceachórais Mhóra Mhuirí áisiúil chun cabhrú le bainistiú inbhuanaithe na n-acmhainní aigéin (e.g. iasc).

Taispeánann an léarscáil seo na patrúin gheolaíochta ar imeallbhord na hEorpa. Taispeántar sna sonraí na cineálacha éagsúla foirmíochtaí cladaigh agus imeallbhoird, le 13 chineál geolaíochta agus 20 cineál geo-moirfeolaíocha, idir an charraig chrua agus an dríodar bog láibe, na tránna nádúrtha, limistéir na gcuan agus na cosaintí cósta. Is é an tionscadal EUROSION a chuir na sonraí sin i dtoll a chéile ag úsáid íomhánna digiteacha éagsúla chun deighilt chladaigh a chruthú. Is céim thábhachtach í sainaithint na gcladaí chun faireachán a dhéanamh ar limistéir chósta d'fhonn anailís a dhéanamh ar thionchar an chreimthe agus chun tacú le Bainistiú Comhtháite na Limistéar Cósta.

Taispeánann an léarscáil seo an líonra de láithreáin mhuirí Natura 2000 ar fud na hEorpa. Is ar an Treoir maidir le hÉin 1979 agus ar an Treoir maidir le Gnáthóga 1992 atá Natura 2000 bunaithe, dhá Threoir ina n-ainmnítear Limistéir Chosanta Speisialta agus Limistéir Leasanna Caomhantais Speisialta (nó láithreáin a bhfuil tábhacht Chomhphobail acu) lena chinntiú gur fada a mhairfidh na speicis agus na gnáthóga is luachmhaire agus is mó faoi bhagairt san Eoraip. Síneann Natura 2000 thar gach tír san Aontas Eorpach, ar talamh agus ar muir araon, thar 18% de limistéar talún an Aontais Eorpaigh agus beagnach 6% dá chríoch muirí. Is é sin an líonra comhordaithe is mó de limistéir chaomhantais ar domhan agus is uirlis thábhachtach é chun an bhithéagsúlacht a chosaint san Aontas Eorpach.

Taispeánann an léarscáil seo an cóimheas (%) idir Limistéar Muirí faoi Chosaint agus an limistéar talún le haghaidh gach tíre san Eoraip. Bunaíodh Limistéir Mhuirí Faoi Chosaint ar fud aigéin an domhain chun speicis agus éiceachórais leochaileacha a chosaint, chun an bhithéagsúlacht a chaomhnú agus an riosca díothaithe a íoslaghdú, chun sláine na n-éiceachóras a fháil ar ais, chun úsáidí a leithlisiú chun coimhlintí idir úsáideoirí a sheachaint, agus chun táirgiúlacht na ndaonraí inveirteabraigh éisc agus muirí a fheabhsú. Tugann siad fócas poiblí le haghaidh caomhnú muirí agus baintear úsáid choitianta astu ar fud na cruinne mar uirlisí bainistíochta chun úsáid inbhuanaithe as acmhainní muirí a chur chun cinn. Feidhmíonn go leor de na Limistéir Mhuirí Faoi Chosaint mar shaotharlanna beo freisin – atá ríthábhachtach do thaighde agus fionnachtana eolaíocha a théann chun leasa an duine. Ach bainistíocht éifeachtach a dhéanamh orthu, tacaíonn na Limistéir Mhuirí Faoi Chosaint leis an ngeilleagar gorm trí chuidiú chun stoic éisc a choimeád agus borradh a chur faoi thurasóireacht.

Is í teocht dhromchla na farraige teocht an uisce gar do dhromchla an aigéin. Bíonn an teocht san aigéan ag brath ar an méid grianfhuinnimh a ionsúitear ag an dromchla, rud a chinntear mar gheall ar an domhanleithead, patrúin aimsire agus oighear farraige, agus ar an gcaoi a ndéanann meascadh, taoidí agus sruthanna an fuinneamh sin a dháileadh ar fud an aigéin. Tomhaiseann eolaithe teocht an aigéin toisc gur paraiméadar tábhachtach í i dtuartha aimsire agus aeráide. Tá baoithe ar fuaidreamh ar cheann de na huirlisí aigéaneolaíochta a úsáidtear chun na tomhais teochta sin a bhailiú go huathoibríoch agus gluaiseann siad go saor timpeall an aigéin ag brath ar na sruthanna uisce agus ar na hóstbhraiteoirí. Seoltar na breithnithe sin ar aghaidh trí shatailít, úsáidtear láithreach bonn iad chun feabhas a chur ar réamhaisnéisí agus chun sábháilteacht mhuirí a mhéadú agus cuirtear ar fáil iad trí thionscnaimh oscailte um shonraí muirí amhail EMODnet. Is é an Painéal Comhair um Baoithe Sonraí (DBCP) a dhéanann an iarracht dhomhanda seo chun sonraí a bhailiú a chomhordú. Taispeántar sa léarscáil seo na tomhais teochta a taifeadadh le mí anuas tríd an tsraith dhomhanda baoithe ar fuaidreamh.

Meastar go gcuirfidh na hathruithe sin go leor iasc tráchtála i mbaol i ndomhain na farraige, i sceireacha coiréil fuaruisce, sin agus na seirbhísí éiceachórais a chuireann siad ar fáil don duine (acmhainní bia mar shampla). Is uirlisí tábhachtacha iad na bearta caomhnaithe atá bunaithe ar limistéar, an Limistéar Muirí faoi Chosaint mar shampla, chun na héiceachórais leochaileacha mhuirí seo a chosaint. Mar sin féin, ba cheart na bearta seo a lonnú sna limistéir is fearr chun na héiceachórais a chaomhnú go héifeachtúil agus san fhadtéarma, agus más féidir é, níor cheart dóibh ach an tionchar is lú a bheith acu ar ghníomhaíochtaí an duine ar nós na hiascaireachta. Reáchtáladh cásanna caomhnaithe spásúla, bunaithe ar fhaisnéis spásúil cineálacha éagsúla (speicis, gnáthóga, úsáidí an duine…), agus bhíothas in ann na limistéir is fearr a d’fhreagair do na cuspóirí caomhnaithe sonracha a shainaithint. Is iad na limistéir thosaíochta chun éiceachórais leochaileacha mhuirí a chaomhnú i ndomhain na farraige atá ar an léarscáil seo, ach an t-athrú measta ar ghnáthóga faoi chás athraithe aeráide ‘gnó mar is gnách’ a chur san áireamh, sin agus an nascacht idir limistéir dhifriúla chomh maith leis na himpleachtaí eacnamaíocha do ghníomhaíochtaí an duine, e.g. an iascaireacht agus an mhianadóireacht i ndomhain na farraige. Is cuid de thionscadal ATLAS Fhís 2020 an staidéar ina gcuirtear na sonraí sin ar fáil, measúnú trasatlantach agus plean bainistithe spáis i ndomhain na mara bunaithe ar éiceachóras le haghaidh na hEorpa.

Taispeánann an léarscáil seo an daonra sna cathracha de réir aoisghrúpa agus gnéis. Bailíodh na sonraí chun cúnamh a thabhairt chun feabhas a chur ar an gcaighdeán saoil sna cathracha: tacaíonn sé le taithí a mhalartú i measc chathracha na hEorpa; cabhraíonn sé chun dea-chleachtais a shainaithint; éascaíonn sé tagarmharcáil ar an leibhéal Eorpach agus soláthraíonn sé faisnéis ar an dinimic laistigh de na cathracha agus lena dtimpeallacht. Fuarthas an táscaire ó na hathróga a bhailigh an Córas Eorpach Staidrimh. Tuilleadh faisnéise ar staidreamh maidir le cathracha san Eoraip

Is taispeáint atá sa léarscáil seo ar fhorbairt an daonra de réir saoránachta agus tír bhreithe i gcathracha agus i gcathracha móra na hEorpa. Bailíodh na sonraí maidir le cathracha na hEorpa chun cúnamh a thabhairt chun feabhas a chur ar an gcaighdeán saoil sna cathracha: tacaíonn sé le taithí a mhalartú i measc chathracha na hEorpa; cabhraíonn sé chun dea-chleachtais a shainaithint; éascaíonn sé tagarmharcáil ar an leibhéal Eorpach agus soláthraíonn sé faisnéis ar an dinimic laistigh de na cathracha agus lena dtimpeallacht. Fuarthas an táscaire ó na hathróga a bhailigh an Córas Eorpach Staidrimh. Tuilleadh faisnéise ar staidreamh maidir le cathracha san Eoraip

Is taispeáint atá sa léarscáil seo ar fhorbairt ráta dífhostaíochta na mban agus na bhfear i gcathracha agus i gcathracha móra na hEorpa. Bailíodh na sonraí maidir le cathracha na hEorpa chun cúnamh a thabhairt i bhfeabhsú an tsaoil sna cathracha: tacaíonn sé leis an mbabhtáil taithí idir chathracha na hEorpa; cabhraíonn sé chun dea-chleachtais a shainaithint; is éascaide é an tagarmharcáil ar an leibhéal Eorpach, agus soláthraíonn sé faisnéis ar an dinimic laistigh de na cathracha agus dá dtimpeallacht. Fuarthas an táscaire ó na hathróga a bhailigh an Córas Eorpach Staidrimh. Tuilleadh faisnéise ar staidreamh maidir le cathracha san Eoraip

Taispeánann an léarscáil seo an t-athrú sa daonra agus é tomhaiste de réir an réigiúin agus de réir na bliana. Tá dhá chomhpháirt sa táscaire athraithe: athrú nádúrtha agus glan-imirce móide coigeartú staitistiúil. Is ionann athrú nádúrtha ar an daonra agus an difríocht idir líon na mbreitheanna beo agus líon na mbásanna. Má tá an t-athrú nádúrtha dearfach ansin tagraítear dó go minic mar mhéadú nádúrtha. Is ionann glan-imirce agus an difríocht idir líon na n-inimirceach agus líon na n-eisimirceach.

Léiríonn an léarscáil seo an t-athrú daonra bunaithe ar shonraí maidir leis an daonra, ar líon iomlán na mbreitheanna agus na mbásanna de réir réigiún cois cósta/réigiún atá tamall ón gcósta san Eoraip. Is ionann an ráta garbh den athrú iomlán agus an cóimheas idir athrú daonra i rith na bliana (an difríocht idir méideanna daonra an 1 Eanáir in dhá bhliain as a chéile) agus an meán-daonra an bhliain sin.

Taispeánann an léarscáil seo líon na dteaghlach sna cathracha ar an meán. Bailíodh na sonraí maidir le cathracha na hEorpa chun cúnamh a thabhairt chun feabhas a chur ar an gcaighdeán saoil sna cathracha: tacaíonn sé le taithí a mhalartú i measc chathracha na hEorpa; cabhraíonn sé chun dea-chleachtais a shainaithint; éascaíonn sé tagarmharcáil ar an leibhéal Eorpach agus soláthraíonn sé faisnéis ar an dinimic laistigh de na cathracha agus lena dtimpeallacht. Fuarthas an táscaire ó na hathróga a bhailigh an Córas Eorpach Staidrimh. Tuilleadh faisnéise ar staidreamh maidir le cathracha san Eoraip

Is taispeáint atá sa léarscáil seo ar líon na n-oícheanta a caitheadh i mbunaíochtaí cóiríochta le haghaidh turasóirí i gcathracha agus cathracha móra na hEorpa. Bailíodh na sonraí maidir le cathracha na hEorpa chun cúnamh a thabhairt chun feabhas a chur ar an gcaighdeán saoil sna cathracha: tacaíonn sé le taithí a mhalartú i measc chathracha na hEorpa; cabhraíonn sé chun dea-chleachtais a shainaithint; éascaíonn sé tagarmharcáil ar an leibhéal Eorpach agus soláthraíonn sé faisnéis ar an dinimic laistigh de na cathracha agus lena dtimpeallacht. Fuarthas an táscaire ó na hathróga a bhailigh an Córas Eorpach Staidrimh. Tuilleadh faisnéise ar staidreamh maidir le cathracha san Eoraip

Taispeánann an léarscáil seo an sciar den daonra atá 65 bliain agus os a chionn sin i gcomparáid leis an meán náisiúnta atá cothrom le 100. Nuair a bhíonn luach an táscaire sa réigiún Eorpach faoi bhun 100, bíonn an sciar daonra 65 bliain nó a chionn faoin meán náisiúnta. Nuair a bhíonn luach an táscaire os cionn 100, bíonn an sciar daonra atá 65 bliain nó os a chionn sa réigiún os cionn an mheáin náisiúnta.

Taispeánann an léarscáil seo an sciar den daonra atá gníomhach ó thaobh na heacnamaíochta de réir an réigiúin Eorpaigh i gcomparáid leis an meán náisiúnta atá cothrom le 100. Nuair a bhíonn luach an táscaire sa réigiún faoi bhun 100, bíonn an sciar den daonra gníomhach faoin meán náisiúnta. Nuair a bhíonn luach an táscaire os cionn 100, bíonn an sciar den daonra gníomhach sa réigiún os cionn an mheáin náisiúnta.

Taispeánann an léarscáil seo an sciar dífhostaíochta i réigiúin éagsúla san Eoraip i gcomparáid leis an meán náisiúnta atá cothrom le 100. Nuair a bhíonn luach an táscaire sa réigiún faoi bhun 100, bíonn an sciar dífhostaíochta faoin meán náisiúnta. Nuair a bhíonn luach an táscaire os cionn 100, bíonn an sciar dífhostaíochta sa réigiún os cionn an mheáin náisiúnta.

Is éard atá le feiceáil ar an léarscáil seo dlús an daonra de réir réigiún cois cósta/réigiún tamall ón gcósta san Eoraip. Is ionann an dlús daonra agus an cóimheas idir daonra réigiúin (meán bliantúil) agus limistéar (talún) an réigiúin in km². Nuair nach bhfuil fáil ar limistéar talún, úsáidtear an limistéar iomlán (lena n-áirítear uiscí intíre).

Taispeánann an léarscáil seo dlús an daonra i gcomparáid leis an meán náisiúnta atá cothrom le 100. Nuair a bhíonn luach an táscaire faoi bhun 100 i réigiún áirithe san Eoraip, bíonn an dlús daonra faoin meán náisiúnta. Nuair a bhíonn luach an táscaire os cionn 100, bíonn an dlús daonra sa réigiún os cionn an mheáin náisiúnta.

Léirítear ar Léarscáil Lonnaíochta na hEorpa lonnaíochtaí daonna san Eoraip bunaithe ar íomhánna satailíte (SPOT5 agus SPOT6). Taispeánann an léarscáil seo go sonrach an céatadán den limistéar atá faoi fhoirgnimh in aghaidh an aonaid spásúil.

Taispeánann an léarscáil seo na hathruithe ar líon na mac léinn atá ag gabháil don ardoideachas sna cathracha. Bailíodh na sonraí maidir le cathracha na hEorpa chun cúnamh a thabhairt chun feabhas a chur ar an gcaighdeán saoil sna cathracha: tacaíonn sé le taithí a mhalartú i measc chathracha na hEorpa; cabhraíonn sé chun dea-chleachtais a shainaithint; éascaíonn sé tagarmharcáil ar an leibhéal Eorpach agus soláthraíonn sé faisnéis ar an dinimic laistigh de na cathracha agus lena dtimpeallacht. Fuarthas an táscaire ó na hathróga a bhailigh an Córas Eorpach Staidrimh. Tuilleadh faisnéise ar staidreamh maidir le cathracha san Eoraip

Taispeánann an léarscáil seo na hathruithe ar an daonra sna cathracha. Bailíodh na sonraí maidir le cathracha na hEorpa chun cúnamh a thabhairt chun feabhas a chur ar an gcaighdeán saoil sna cathracha: tacaíonn sé le taithí a mhalartú i measc chathracha na hEorpa; cabhraíonn sé chun dea-chleachtais a shainaithint; éascaíonn sé tagarmharcáil ar an leibhéal Eorpach agus soláthraíonn sé faisnéis ar an dinimic laistigh de na cathracha agus lena dtimpeallacht. Fuarthas an táscaire ó na hathróga a bhailigh an Córas Eorpach Staidrimh. Tuilleadh faisnéise ar staidreamh maidir le cathracha san Eoraip

Taispeánann an léarscáil seo an típeolaíocht uirbeach agus tuaithe atá i réigiúin na hEorpa. I réigiúin uirbeacha den chuid is mó, níl sa daonra atá faoin tuath ach níos lú ná 20 % d'iomlán an daonra. I réigiúin idirmheánacha, is rud idir 20 % agus 50 % atá sa sciar d'iomlán an daonra atá faoin tuath. Ar deireadh, i réigiúin tuaithe den chuid is mó, is faoin tuath atá 50 % nó níos mó d'iomlán an daonra.

Taispeánann an léarscáil seo na sonraí maidir le torthúlacht agus mortlaíocht sna cathracha. Bailíodh na sonraí maidir le cathracha na hEorpa chun cúnamh a thabhairt chun feabhas a chur ar an gcaighdeán saoil sna cathracha: tacaíonn sé le taithí a mhalartú i measc chathracha na hEorpa; cabhraíonn sé chun dea-chleachtais a shainaithint; éascaíonn sé tagarmharcáil ar an leibhéal Eorpach agus soláthraíonn sé faisnéis ar an dinimic laistigh de na cathracha agus lena dtimpeallacht. Fuarthas an táscaire ó na hathróga a bhailigh an Córas Eorpach Staidrimh. Tuilleadh faisnéise ar staidreamh maidir le cathracha san Eoraip

Tugtar faisnéis ar an léarscáil seo faoi shuíomh feirmeacha iasc eití fionnuisce san Aontas Eorpach agus i dtíortha comhpháirtíochta ina bhfuil sonraí ar fáil. Is é an téarma iasc eití a úsáidtear le haghaidh iasc cnámhach, an bradán, agus an t-iasc loingeánach, an siorc cuir i gcás. Sin codarsnacht leis an sliogiasc nó le hainmhithe eile a mhaireann san uisce. Saothraítear raon leathan speiceas, agus tá an éagsúlacht chultúir ag dul i méid go tairiseach freisin. Is ar shonraí a bailíodh i gcreat-Treoir 2006/88/CE ón gComhairle atá an léarscáil seo bunaithe, sonraí maidir le ceanglais sláinte ainmhithe lena gcuirtear oibleagáid ar Bhallstáit an Aontais Eorpaigh fardal a dhéanamh de gach láithreán dobharshaothraithe údaraithe atá faoina smacht. Rinneadh comhchuibhiú ar an bhfaisnéis atá ar fáil maidir le speicis. Tá scagairí ar fáil le haghaidh na bpríomhspeiceas seo a leanas: an carbán, an cat mara, “iasc linne eile a mhaireann san fhionnuisce” (an 'zander', an píce, an cúramán, etc. – an carbán den chuid is mó), an breac, an bradán (an brainlín agus an t-iasc óg), an eascann, an bradán fearna, an tioláipia, an t-iasc ornáideach agus cineálacha eile.

Tugtar faisnéis ar an léarscáil seo faoi shuíomh feirmeacha iasc eití uisce sáile san Aontas Eorpach agus i dtíortha comhpháirtíochta (le haghaidh na bliana 2017). Is é an téarma iasc eití a úsáidtear le haghaidh iasc cnámhach, an bradán, agus an t-iasc loingeánach, an siorc cuir i gcás. Sin codarsnacht leis an sliogiasc nó le hainmhithe eile a mhaireann san uisce. Tá an fheirmeoireacht iasc eití bunaithe go maith ar fud an domhain, agus tá sí ag fás léi go tapa. Saothraítear raon leathan speiceas, agus tá an éagsúlacht chultúir ag dul i méid go tairiseach freisin. Is ar shonraí a bailíodh i gcreat-Treoir 2006/88/CE ón gComhairle atá an léarscáil seo bunaithe, sonraí maidir le ceanglais sláinte ainmhithe lena gcuirtear oibleagáid ar Bhallstáit an Aontais Eorpaigh fardal a dhéanamh de gach láithreán dobharshaothraithe údaraithe atá faoina smacht.

Tá suímh feirmeacha sliogéisc le feiceáil ar an léarscáil seo, suímh a bhfuil saineolas mór acu i dtáirgeadh aon speicis amháin. Is ainmhithe iad sliogéisc a bhíonn ar fosadh san uisce agus a bhfuil sliogán orthu ar an taobh amuigh nó rud atá cosúil le sliogán. Catagóirí móra táirgeachta is ea na diúilicíní, na hoisrí, na breallaigh, na ruacain agus na muiríní. Saintréith thábhachtach a bhaineann le sliogiasc is ea an cumas atá iontu planctóin a scagadh, farasbarr na bplandaí glasa micreascópacha a ghlanadh as an uisce sáile agus cáilíocht an uisce a fheabhsú go héifeachtach. Is é Euroshell a sholáthraíonn an fhaisnéis ar an léarscáil.

Tá an táirgeadh dobharshaothraithe de réir tíre le feiceáil ar an léarscáil seo ina mhílte tonaí ón mbliain 2008 ar anall. Is tagairt atá i dtáirgeadh dobharshaothraithe don fheirmeoireacht uisce (fionnuisce nó uisce sáile), nó don fheirmeoireacht orgánach (e.g. iasc, moilisc, crústaigh agus plandaí), rudaí atá ann don duine le húsáid nó le bia a bhaint astu faoi choinníollacha rialaithe. Tugann an dobharshaothrú idirghabháil de chineál éigin le fios sa phróiseas tógála nádúrtha mar stocáil, beathú agus cosaint ar chreimirí. Tá ról lárnach ag an dobharshaothrú i gcuid mhaith geilleagar atá ag teacht chun cinn, mar gheall ar an gcumas atá ann le táirgeadh bia a mhéadú agus cabhrú san am céanna chun an brú ar acmhainní éisc a laghdú.

Taispeántar táirgeadh dobharshaothraithe de réir speiceas agus tíre ar an léarscáil seo. Is tagairt atá sa téarma 'táirgeadh dobharshaothraithe' don fheirmeoireacht uisce (fionnuisce nó uisce sáile), nó don fheirmeoireacht orgánach (e.g. iasc, moilisc, crústaigh agus plandaí), rudaí atá ann don duine le húsáid nó le bia a bhaint astu faoi choinníollacha rialaithe. Tugann dobharshaothrú cineál éigin idirghabhála le fios sa phróiseas tógála nádúrtha amhail stocáil, beathú agus cosaint ar chreimirí. Tá ról lárnach ag an dobharshaothrú i gcuid mhaith geilleagar atá ag teacht chun cinn mar gheall ar an gcumas atá ann le táirgeadh bia a mhéadú, agus cabhrú san am céanna chun an brú ar acmhainní éisc a laghdú. Tuilleadh faisnéise

Is eagraíochtaí faoi stiúir páirtithe leasmhara iad na Comhairlí Comhairleacha a thugann moltaí don Choimisiún agus do thíortha an Aontais Eorpaigh ar chúrsaí bainistíochta iascaigh. D’fhéadfaí comhairle maidir le gnéithe caomhnaithe agus socheacnamaíocha na bainistíochta a áireamh leis sin, agus le simpliú na rialacha. Téitear i gcomhairle leis na Comhairlí Comhairleacha i gcomhthéacs an réigiúnaithe. Ba cheart do Chomhairlí Comhairleacha rannchuidiú le sonraí maidir le bainistíocht iascaigh agus bearta caomhnaithe freisin. Bíonn ionadaithe ar na Comhairlí Comhairleacha ón tionscal agus ó ghrúpaí sainleasa eile. Is iad na limistéir atá cumhdaithe ag roinnt Comhairlí Comhairleacha a chuirtear i láthair ar an léarscáil seo.

Taispeánann an léarscáil seo na hEagraíochtaí Réigiúnacha Bainistithe Iascaigh (ERBInna) a bhainistíonn stoic éisc de réir limistéir thíreolaíoch. Is eagraíochtaí idirnáisiúnta iad na ERBInna lena mbunaítear bearta ceangailteacha maidir le caomhnú agus bainistiú inbhuanaithe na speiceas éisc mhór-imirceacha nó traslimistéir. Cuimsíonn ERBInna tromlach na bhfarraigí ar domhan. Is féidir iad a roinnt go ginearálta ina ERBInna a dhíríonn ar stoic mhórimirceacha éisc a bhainistiú amháin, go háirithe an tuinnín agus speiceas atá cosúil leis an tuinnín (‘ERBInna tuinnín’) agus ERBInna a bhainistíonn acmhainní iascaigh eile (is iad sin peiligeach nó grinnill) i limistéar níos sonraí mar a thaispeántar sa léarscáil thíos. Is iad na tíortha a bhfuil leasanna iascaireachta acu sa limistéir geografach áirithe agus sna stáit chósta a chruthaíonn na heagraíochtaí. Tá an chumhacht ag ERBInna roinnt rialacha a ghlacadh chun an t-iascach a bhainistiú. Úsáideann siad uirlisí bainistithe ar nós teorainneacha gabhála (cuóta), bearta teicniúla, srianta spásúla agus/nó ama, agus monatóireacht, gníomhaíochtaí rialaithe agus faireachais chun comhlíonadh na rialacha a chinntiú. Déanann ERBInna cinntí bunaithe ar chomhairle eolaíoch a sholáthair a gcomhlachtaí eolaíocha féin agus déanann siad athbhreithniú rialta ar chomhlíonadh na gcomhaltaí. Tá ról gníomhach ag an Aontas Eorpach, a ndéanfaidh an Coimisiún ionadaíocht thar a cheann, i 10 n-eagraíocht neamhthuinnín. Cliceáil ar na ERBInna ar an léarscáil chun dul chuig a suíomhanna gréasáin.

Taispeánann an léarscáil seo na hEagraíochtaí Réigiúnacha Bainistithe Iascaigh (ERBInna) a bhainistíonn stoic éisc de réir limistéir thíreolaíoch. Is eagraíochtaí idirnáisiúnta iad na ERBInna lena mbunaítear bearta ceangailteacha maidir le caomhnú agus bainistiú inbhuanaithe na speiceas éisc mhór-imirceacha nó traslimistéir. Cuimsíonn ERBInna tromlach na bhfarraigí ar domhan. Is féidir iad a roinnt go ginearálta ina ERBInna a dhíríonn ar stoic mhórimirceacha éisc a bhainistiú amháin, go háirithe an tuinnín agus speiceas atá cosúil leis an tuinnín (‘ERBInna tuinnín’) agus ERBInna a bhainistíonn acmhainní iascaigh eile (is iad sin peiligeach nó grinnill) i limistéar níos sonraí mar a thaispeántar sa léarscáil thíos. Is iad na tíortha a bhfuil leasanna iascaireachta acu sa limistéir geografach áirithe agus sna stáit chósta a chruthaíonn na heagraíochtaí. Tá an chumhacht ag ERBInna roinnt rialacha a ghlacadh chun an t-iascach a bhainistiú. Úsáideann siad uirlisí bainistithe ar nós teorainneacha gabhála (cuóta), bearta teicniúla, srianta spásúla agus/nó ama, agus monatóireacht, gníomhaíochtaí rialaithe agus faireachais chun comhlíonadh na rialacha a chinntiú. Déanann ERBInna cinntí bunaithe ar chomhairle eolaíoch a sholáthair a gcomhlachtaí eolaíocha féin agus déanann siad athbhreithniú rialta ar chomhlíonadh na gcomhaltaí. Tá ról gníomhach ag an Aontas Eorpach, a ndéanfaidh an Coimisiún ionadaíocht thar a cheann, i 10 n-eagraíocht neamhthuinnín. Cliceáil ar na ERBInna ar an léarscáil chun dul chuig a suíomhanna gréasáin.

• tugann siad treoir do tháirgeoirí i dtreo na hiascaireachta agus an dobharshaothraithe inbhuanaithe, go háirithe trí ghníomhaíochtaí a gcuid ball a bhainistiú i gcomhar le chéile
• cabhraíonn siad leo soláthairtí a mheaitseáil le héilimh an mhargaidh, agus
• tacaíonn siad leo chun breisluach a chruthú.

Tá níos mó ná 200 eagraíocht táirgeoirí san Aontas Eorpach. Chun cuspóirí Chomheagrú na margaí a bhaint amach, féadfaidh siad bearta a ghlacadh chun soláthar agus margaíocht tháirgí a gcuid ball a chur i dtreo áirithe, iad a chur chun cinn trí scéimeanna deimhniúcháin, séalaí cáilíochta, ainmniúcháin tíreolaíocha agus mar sin de. Cuireann siad an ghairmoiliúint chun cinn freisin, anuas ar úsáid teicneolaíochtaí faisnéise agus cumarsáide, agus oibríonn siad i dtreo is go laghdófar tionchar comhshaoil ghníomhaíochtaí iascaireachta nó dobharshaothraithe a gcuid ball. Sainaithnítear ar an léarscáil cá bhfuil na heagraíochtaí táirgeoirí lonnaithe.

Taispeánann an léarscáil seo ainmneacha agus teorainneacha aigéin agus farraigí móra an domhain, faoi shainmhíniú na hEagraíocht Hidreagrafaí Idirnáisiúnta. (Bliain: 1953 - Limits of Oceans & Seas, Special Publication No. 23)

An Ghníomhaireacht Náisiúnta um Fhaisnéis Gheospásúil – Tá gnéithe tíreolaíocha casta éagsúla le feiceáil ar dhromchla íochtair an aigéin, a cruthaíodh i ngeall ar phróisis theicteonacha, bholcánacha, chreimthe agus sil-leaganacha agus a gcuid idirghníomhaíochtaí. Taispeánann an léarscáil seo ainmneacha na rilífí faoin bhfarraige (dromanna i lár an aigéin, trinsí, cainneoin fomhuirí, tuláin ghrinnill, etc.).

An Ghníomhaireacht Eorpach Chomhshaoil – Is é an t-imeallbhord an áit a dtagann an talamh agus an fharraige nó an t-aigéan le chéile. Chruthaigh an Ghníomhaireacht Eorpach Chomhshaoil an léarscáil seo den imeallbhord i gcomhair anailís an-sonraithe, e.g. scála léarscáile 1:100.000, don Eoraip, ar bhonn tíreolaíoch. Faightear na sonraí seo ó íomhánna satailíte (e.g. EUHYDRO agus GSHHG). B’éigean cúpla leasú a dhéanamh de láimh chun freastal ar cheanglais ó Threoracha Dúlra an Aontais Eorpaigh, an Treoir Réime Uisce agus an Treoir Réime um Straitéis Mhuirí.

Is líonra línte samhlaíoch é greille tíreolaíoch atá forshuite ar an domhan, agus é mar chóras tagartha chun aon suíomh ar domhan a thaispeáint go cruinn. Tugtar domhanfhad ar na línte ingearacha agus tugtar domhanleithead ar na línte cothrománacha. Is é trasnú an dá phointe sin a shocraíonn an suíomh beacht. Tomhaiseann línte domhanfhaid na céimeanna anoir, ag rith go hingearach idir an pol thuaidh agus an pol theas. Tomhaiseann línte domhanleithid na céimeanna aduaidh, agus 0 céim ar an bpointe leathbhealach díreach idir an pol thuaidh agus an pol theas.

Taispeántar teorainneacha thíortha na hEorpa ar an léarscáil seo.

Taispeántar Ballstáit an Aontais Eorpaigh ar an léarscáil seo, na tíortha is iarrthóirí agus na tíortha is iarrthóirí ionchasacha ar bhallraíocht san Aontais Eorpach. I gcás gach tíre, gheobhaidh tú faisnéis thábhachtach amhail méid, daonra, príomhchathair, bratach ....

Taispeánann an léarscáil seo an céatadán den daonra a mbíonn tionchar ag gníomhaíochtaí muirí orthu, e.g. sciar an daonra i réigiúin an Aontais Eorpaigh a mhaireann i limistéir seirbhísí muirí. Is ionann limistéar seirbhísí muirí agus limistéar is féidir a shroicheadh laistigh d’am taistil ar leith, ag tosú ó shuíomh ar an gcósta agus ag úsáid an ghréasáin iompair reatha.

Is taispeáint atá sa léarscáil seo ar líon na bhfiontar a raibh fás breis agus 10% orthu i réigiúin cois cósta le hais na réigiún atá tamall ón gcósta. Cuireann déimeagrafaíocht ghnó faisnéis ar fáil maidir le breitheanna, básanna agus rátaí marthana fiontar, mar aon le faisnéis ar shonraí a bhaineann le fostaíocht ghaolmhar. Is féidir sonraí déimeagrafaíochta gnó a úsáid chun anailís a dhéanamh ar dhinimic agus ar nuálaíocht na margaí éagsúla, agus soláthraíonn siad faisnéis lárnach don chinnteoireacht beartais. Is iad an dá phríomhthomhas a úsáidtear i gcomhair fostaíochta ná líon na ndaoine atá fostaithe agus líon na bhfostaithe.

Tá comparáid sa léarscáil seo idir fostaíocht sna réigiúin cois cósta agus sna réigiúin atá tamall gcósta. Tugtar le chéile san anailís staitistiúil seo earnáil na ngníomhaíochtaí fostaíochta san Aontas Eorpach a chumhdaíonn NACE Rev. 2, an t-aicmiú staitistiúil le haghaidh gníomhaíochtaí eacnamaíocha.

Áirítear raon post leis na hearnálacha iascaigh agus dobharshaothraithe poist ón táirgeadh agus díolachán (soithí, trealamh iascaireachta, baoite, etc.) go feirmeoireacht agus saothrú, próiseáil, margaíocht agus dáileadh éisc. De thoradh na bpost sin is féidir bainistíocht inbhuanaithe a dhéanamh ar acmhainní muirí agus fionnuisce, agus rannchuidíonn siad freisin leis an bhforbairt eacnamaíoch agus shóisialta ar fud an domhain. Taispeánann an léarscáil seo fostaíocht sna hearnálacha iascaigh agus dobharshaothraithe de réir Ballstáit.

An mhianadóireacht, an talmhaíocht agus an iascaireacht ghníomhach, sin cuid de na gníomhaíochtaí eastósctha atá i gceist leis an bhfostaíocht san earnáil phríomhúil. Is taispeáint atá sa léarscáil seo ar an bhfostaíocht san earnáil phríomhúil ina sciar d'fhostaíocht na réigiún go foriomlán i gcomparáid leis an meán náisiúnta atá cothrom le 100. Nuair a bhíonn luach an táscaire faoi bhun 100, bíonn an luach sa réigiún faoin meán náisiúnta. Nuair a bhíonn luach an táscaire os cionn 100, bíonn an luach sa réigiún os cionn an mheáin náisiúnta.

Baineann an fhostaíocht san earnáil thánaisteach le fostaíocht i ngníomhaíochtaí a bhaineann le hiascaigh ach nach meastar gur gníomhaíochtaí gníomhacha iascaireachta iad. Táirgeann earnáil thánaisteach an gheilleagair earraí críochnaithe ó na hamhábhair a dhéantar a eastóscadh sa gheilleagar príomhúil. Tá gach post déantúsaíochta, próiseála, agus tógála laistigh den earnáil seo. Is taispeáint atá sa léarscáil seo ar an bhfostaíocht san earnáil thánaisteach ina sciar d'fhostaíocht na réigiún go foriomlán i gcomparáid leis an meán náisiúnta atá cothrom le 100. Nuair a bhíonn luach an táscaire faoi bhun 100, bíonn an luach sa réigiún faoin meán náisiúnta. Nuair a bhíonn luach an táscaire os cionn 100, bíonn an luach sa réigiún os cionn an mheáin náisiúnta.

Cuimsíonn an fhostaíocht san earnáil threasach, nó an tionscal seirbhísí mar is fearr aithne air, na gníomhaíochtaí soláthair seo a leanas: díolachán miondíola agus mórdhíola, iompar agus dáileachán, bialann, seirbhísí cléireachais, na meán, an turasóireacht, árachas, an bhaincéireacht, cúram sláinte, agus an dlí. Is taispeáint atá sa léarscáil seo ar an bhfostaíocht san earnáil threasach ina sciar d'fhostaíocht na réigiún go foriomlán i gcomparáid leis an meán náisiúnta. Is ionann an meán náisiúnta agus 100. Nuair a bhíonn luach an táscaire faoi bhun 100, bíonn an luach sa réigiún faoin meán náisiúnta. Nuair a bhíonn luach an táscaire os cionn 100, bíonn an luach sa réigiún os cionn an mheáin náisiúnta.

Is taispeáint atá sa léarscáil seo ar an oll-bhreisluach de réir réigiún cois cósta/réigiún atá tamall ón gcósta. Sainítear oll-bhreisluach mar luach an aschuir ag bunphraghsanna lúide tomhaltas idirmheánach a luacháiltear ag praghsanna ceannaitheoirí. Is ionann é agus an ítim chomhardaithe de chuntas táirgeachta na gcuntas náisiúnta. Is féidir oll-bhreisluach a mhionsonrú de réir earnáil institiúide agus tionscail. Go sonrach, is é suim an oll-bhreisluacha thar gach tionscal nó earnáil móide cánacha ar tháirgí lúide fóirdheontais ar tháirgí a thugann an olltáirgeacht intíre. Ach ídiú an chaipitil sheasta a bhaint as an oll-bhreisluach faightear an breisluach glan comhfhreagrach. Ní úsáidtear na coincheapa maidir le 'oll-bhreisluach ag praghsanna an mhargaidh’, ‘oll-bhreisluach ag praghsanna táirgeora’ agus 'oll-bhreisluach ag na bunphraghsanna' a thuilleadh in ESA 2010.

Is tomhas í an olltáirgeacht intíre (OTI) ar an ngníomhaíocht eacnamaíoch, sainithe mar luach na n-earraí agus na seirbhísí go léir a táirgeadh lúide luach aon earraí nó seirbhísí a úsáideadh chun na hearraí agus na seirbhísí sin a chruthú. Úsáidtear í go forleathan chun caighdeáin mhaireachtála a chur i gcomparáid lena chéile, nó chun faireachán a dhéanamh ar choinbhéirseacht nó ar dhibhéirseacht eacnamaíoch laistigh den Aontas Eorpach. Tá na comhpháirteanna den OTI agus na táscairí gaolmhara in ann léargais luachmhara a thabhairt ar phríomhspreagthóirí na gníomhaíochta eacnamaíche agus dá bharr sin is féidir iad a úsáid mar bhunús do cheapadh, faireachán agus measúnú ar bheartais shonracha an Aontais Eorpaigh. Taispeánann an léarscáil an olltáirgeacht intíre i gcomparáid leis an meán náisiúnta atá cothrom le 100. Nuair a bhíonn luach an táscaire faoi bhun 100, bíonn an luach sa réigiún faoin meán náisiúnta. Nuair a bhíonn luach an táscaire os cionn 100, bíonn an luach sa réigiún os cionn an mheáin náisiúnta. Tuilleadh faisnéise: OTI do thosaitheoirí

Is taispeáint atá sa léarscáil seo ar an olltáirgeacht intíre (OTI) faoi phraghsanna an mhargaidh de réir réigiún cois cósta/réigiún atá tamall ón gcósta. Is ionann OTI ag praghsanna an mhargaidh agus toradh deiridh ghníomhaíocht táirgeachta na n-aonad táirgeora cónaithe. Sainítear é mar luach na n-earraí agus na seirbhísí go léir a tháirgtear lúide luach aon earraí nó seirbhísí a úsáideadh chun iad a chruthú. Féadfar tagairt do rialachán ESA 2010 (Córas Cuntas Eorpach) chun mínithe níos mionsonraithe a fháil maidir leis an modheolaíocht.

Taispeánann an léarscáil seo an t-aimplitiúid taoide ar an meán, leath den difríocht san airde idir lag trá agus lán mara, i 237 suíomh suite ag thart ar eatraimh 100 km idir 50 agus 100 km amach ó imeallbhord na hEorpa. Is le húsáid samhail taoidí a ríomhadh na tagairtí, samhail a d'eascair as toisí a tógadh le méadair airde ar satailít ar feadh ocht mbliana, sin agus ó mhéadar taoide ó tuairim agus 7 300 stáisiún cósta.

Taispeánann an léarscáil seo airde agus treo suntasach na dtonnta i 237 suíomh suite ag thart ar eatraimh 100 km thart ar 50 agus 100 km amach ó imeallbhord na hEorpa. Bailíodh na tagairtí maidir le hairde agus treo na dtonnta ag úsáid na mbraiteoirí airdemhéadair agus scaipmhéadair á iompar ag na satailítí ERS-1, ERS-2, Topex/Poseidon agus Geosat atá ar fáil i mbunachar sonraí waveclimate.com. Ó na tagairtí sin, ríomhadh meáin i mbosca 200 le 200 ciliméadar láraithe ar gach suíomh.

An fuinneamh muirí nó an chumhacht mhuirí (nó fuinneamh aigéin, cumhacht aigéin, fuinneamh muirí agus fuinneamh shní na habhann mar deirtear freisin), is tagairt atá ann don fhuinneamh atá i dtonnta an aigéin, sa ghaoth, sna taoidí, sa tsalandacht agus i ndifríochtaí teochta. Cruthaíonn gluaiseacht uisce in aigéin an domhain stór ollmhór d'fhuinneamh cinéiteach, nó fuinneamh ag gluaiseacht. Tá suímh na dtionscadal le feiceáil ar an léarscáilTá suímh na dtionscadal le feiceáil ar an léarscáilTá suíomh na dtionscadal le feiceáil ar an léarscáil, suímh ina bhfuil teicneolaíochtaí nua á bhforbairt chun an fuinneamh sin a chruinniú agus a thiontú ina leictreachas chun cumhacht a chur i dtithe, in iompar agus i dtionscail.

An fuinneamh muirí nó an chumhacht mhuirí (nó fuinneamh aigéin, cumhacht aigéin, fuinneamh muirí agus fuinneamh shní na habhann mar deirtear freisin), is tagairt atá ann don fhuinneamh atá i dtonnta an aigéin, sa ghaoth, sna taoidí, sa tsalandacht agus i ndifríochtaí teochta. Cruthaíonn gluaiseacht uisce in aigéin an domhain stór ollmhór d'fhuinneamh cinéiteach, nó fuinneamh ag gluaiseacht. Tá suíomh na dtionscadal le feiceáil ar an léarscáil, suímh a chruinníonn an fuinneamh sin agus a thiontaíonn ina leictreachas é chun cumhacht a chur i dtithe, in iompar agus i dtionscail.

Taispeánann an léarscáil seo luas agus treo na gaoithe ar an meán i 237 suíomh suite ag thart ar eatraimh 100 km idir 50 agus 100 km amach ó imeallbhord na hEorpa. Bailíodh na tagairtí do luas agus treo na gaoithe ag úsáid na mbraiteoirí airdemhéadair agus scaipmhéadair á iompar ag na satailítí ERS-1, ERS-2, Topex/Poseidon agus Geosat atá ar fáil i mbunachar sonraí waveclimate.com. Ó na tagairtí sin, ríomhadh meáin i mbosca 200 le 200 ciliméadar láraithe ar gach suíomh.

I stáisiúin núicléacha nua-aimseartha, gintear teas trí eamhnú núicléach, rud a chiallaíonn gur scoiltear adaimh úráiniam chun méideanna móra fuinnimh a scaoileadh. Úsáidtear an teas sin chun uisce a thiontú go gal agus tuirbín giniúna leictreachais a thiomáint. Ionas go mbeifear in ann na méideanna ollmhór teasa a tháirgtear trí eamhnú núicléach a láimhseáil go sábháilte, bíonn na stáisiúin núicléacha seo ag brath ar chóras fuaraithe. Toisc gur bealach iontach é uisce chun imoibreoir a fhuarú, tá go leor de na stáisiúin lonnaithe feadh aibhneacha agus cóstaí áit ina bhfuil uisce fairsing agus saor in aisce. Is taispeáint atá sa léarscáil seo ar shuímh, ar stádas oibríochta, agus ar shaintréithe eile na stáisiún núicléach cois cósta. Tá an léarscáil againn mar thoradh ar chomhbhailiú agus ar chomhchuibhiú na sonraí a sholáthraíonn foinsí éagsúla de chuid an Aontais Eorpaigh agus nach de chuid an Aontais Eorpaigh iad agus nuashonraítear í gach bliain.

Nuair a thiontaíonn tuirbín gaoithe an ghaoth ina leictreachas, tá cumhacht na gaoithe ar cheann de na príomhfhoinsí fuinnimh inbhuanaithe. Toisc go mbíonn an ghaoth ar farraige níos leanúnaí agus gur gnách léi séideadh níos láidre, tá sé de chumas ag bailiúcháin mhóra de mhuilte gaoithe amach ón gcladach, ar a dtugtar feirmeacha gaoithe, soláthar seasta d'fhuinneamh gaoithe glan a ghiniúint. Taispeánann an léarscáil na suímh pointe agus stádas oibríochta na bhfeirmeacha gaoithe amach ón gcósta i bhfarraigí na hEorpa. Bhailigh CETMAR an fhaisnéis ó roinnt foinsí ar fud an Aontais Eorpaigh le haghaidh an Líonra Breathnóireachta agus Sonraí Muirí Eorpaigh (EMODnet).

Tá cumhacht na gaoithe, nuair a thiontaíonn tuirbín gaoithe gaoth go leictreachas, ar cheann de na príomhfhoinsí fuinnimh inbhuanaithe. Toisc go mbíonn an ghaoth ar farraige níos leanúnaí agus gur gnách léi séideadh níos láidre, tá sé de chumas ag bailiúcháin mhóra de mhuilte gaoithe amach ón gcladach, ar a dtugtar feirmeacha gaoithe, soláthar seasta d'fhuinneamh gaoithe glan a ghiniúint. Taispeánann an léarscáil fairsinge, stádas oibríochta agus saintréithe eile de chuid na bhfeirmeacha gaoithe amach ón gcósta i bhfarraigí na hEorpa. Bhailigh CETMAR an fhaisnéis ó roinnt foinsí ar fud an Aontais Eorpaigh le haghaidh an Líonra Breathnóireachta agus Sonraí Muirí Eorpaigh (EMODnet).

Is struchtúir agus saoráidí i dtimpeallacht mhuirí iad suiteálacha amach ón gcósta, a úsáidtear de ghnáth chun leictreachas, ola, gás agus acmhainní eile a tháirgeadh agus a tharchur. Taispeánann an léarscáil suíomh agus stádas oibríochta suiteálacha den sórt sin amach ón gcósta. Fuarthas an fhaisnéis ón gcoinbhinsiún um Chosaint Mhuirthimpeallacht an Atlantaigh Thoir Thuaidh (OSPAR), a dhéanann faireachán ar fhorbairt suiteálacha amach ón gcósta agus a choinníonn fardal nuashonraithe de gach suiteáil ola agus gáis amach ón gcósta i limistéar muirí OSPAR.

Is léarscáil í seo a dhéanann tuar na ngnáthóg EUNIS ar ghrinneall na farraige i gcás na hEorpa. Leantar an córas aicmithe-EUNIS 2007-11 sa léarscáil nuair is iomchuí, agus úsáidtear na haicmithe is mionsonraithe atá á dtuar ag an tsamhail. Is córas uile-Eorpach cuimsitheach é an t-aicmiú gnáthóige EUNIS chun cur síos comhchuibhithe agus bailiú sonraí a éascú ar fud na hEorpa chun critéir a úsáid ar mhaithe le gnáthóga a shainaithint. Saibhríodh an t-aicmiú le gnáthóga breise sa chás nach bhfuil aon ghnáthóg EUNIS iomchuí ann nó i gcás go bhfuil na sonraí easnamhach. Áirítear an crios fochladachúil amháin leis an tsamhail; i ngeall ar athraitheacht ard an chreasa chladachúil, easpa sonraí substráite mionsonraithe agus taifeach na samhla, is deacair gnáthóga cladaigh ar an scála seo a thuar.

Taispeánann an léarscáil seo an dáileadh Posidonia oceanica (ar a dtugtar féar mara nó fiaile ribíneach na Meánmhara), féar mara atá eindéimeach sa Mheánmhuir. Cruthaíonn sé móinéir mhóra faoi uisce ar cuid thábhachtach den éiceachóras iad. Bíonn an toradh ar snámh gan srian agus tugtar 'ológ na mara' air san Iodáil (l'oliva di mare). Tagann liathróidí d'ábhar snáithíneach óna dhuilliúr, ar a dtugtar egagropili, i dtír ar chladaí in aice láimhe.

Is é an leithdháileadh spásúil samhlaithe de lomáin ghrinnill agus leapacha méarla ar fud na Meánmhara atá ar an léarscáil seo. Is muirdhreacha faoi uisce atá comónta sa Mheánmhuir iad na bithfhoirmithe seo, ag cuimsiú creata algacha coiréilíneacha a fhásann faoi lagsholas. Is mar gheall ar ghníomhaíochtaí foirmithe cruthaitheoirí algacha agus ainmhithe a thagann ann dóibh, rud a bhíonn á chúiteamh ag próisis chreimthe fhisiceacha, chomh maith le próisis bhitheolaíocha. Mar gheall ar a méid, a mbithéagsúlacht agus a dtáirgeadh, meastar go bhfuil gnáthóga coiréilíneacha agus méarla i measc na n-éiceachóras is tábhachtaí sa Mheánmhuir, agus meastar go bhfuil siad an-suntasach le haghaidh iascach agus ceapadh carbóin nádúrtha araon.

Taispeánann an léarscáil seo leithdháileadh spásúil múnlaithe na leapacha méarla ar fud na Meánmhara. Is muirdhreacha faoi uisce atá comónta sa Mheánmhuir iad na bithfhoirmithe seo, ag cuimsiú creata algacha coiréilíneacha a fhásann faoi sholas lag. Tarlaíonn siad mar gheall ar ghníomhaíochtaí foirmithe cruthaitheoirí algacha agus ainmhithe, á chúiteamh ag próisis chreimthe fhisiceacha, chomh maith le próisis bhitheolaíocha. Mar gheall ar a méid, a mbithéagsúlacht agus a dtáirgeadh, tá gnáthóga méarla i measc na n-éiceachóras is tábhachtaí sa Mheánmhuir, agus meastar go bhfuil siad an-suntasach le haghaidh iascach agus rialú carbóin araon.

Is léarscáil de na gnáthóga ar ghrinneall tuartha na farraige i gcás fharraigí na hEorpa atá sa léarscáil seo. Is iad tuairisceoirí na ngnáthóg aicmithe an bunús a bhí le cruthú na léarscáile, tuairisceoirí a úsáidtear i gcinneadh na gcineálacha gnáthóg deiridh. Is é an córas aicmithe maidir le gnáthóga ceannasacha sa Treoir Réime um Straitéis Mhuirí a leanann an léarscáil nuair is iomchuí sin, ag comhiomlánú na n-aschur samhla nuair is gá. Glacadh an Treoir Réime an 17 Meitheamh 2008 agus tá sé mar aidhm aici cosaint níos éifeachtaí a thabhairt don chomhshaol muirí ar fud na hEorpa.

Tá á thuar go mbeidh iarmhairtí móra ag an athrú aeráide sa timpeallacht i ndomhain na farraige, an t-aigéadú sáile, an téamh, agus an caillteanas ocsaigine mar shampla, agus meastar freisin gur lú bia a bheidh ar ghrinneall na farraige dá bharr. Meastar go gcuirfidh na hathruithe sin go leor iasc tráchtála i mbaol i ndomhain na farraige, i sceireacha coiréil fuaruisce, sin agus na seirbhísí éiceachórais a chuireann siad ar fáil. Is iad an caillteanas, an caomhnú (dísirt) agus an gnóthú gnáthóige atá á dtuar don choiréalach bubblegum (Paragorgia arborea) sa todhchaí (2081-2100) faoi chás athraithe aeráide ‘gnó mar is gnách’ atá ar an léarscáil seo. Is cuid de thionscadal ATLAS Fhís 2020 an staidéar ina gcuirtear na sonraí sin ar fáil, measúnú trasatlantach agus plean bainistithe spáis i ndomhain na mara bunaithe ar éiceachóras le haghaidh na hEorpa.

Tá á thuar go mbeidh iarmhairtí móra ag an athrú aeráide sa timpeallacht i ndomhain na farraige, an t-aigéadú sáile, an téamh, agus an caillteanas ocsaigine mar shampla, agus meastar freisin gur lú bia a bheidh ar ghrinneall na farraige dá bharr. Meastar go gcuirfidh na hathruithe sin go leor iasc tráchtála i mbaol i ndomhain na farraige, i sceireacha coiréil fuaruisce, sin agus na seirbhísí éiceachórais a chuireann siad ar fáil. Is iad an caillteanas, caomhnú agus gnóthú gnáthóige (tearmainn) tuartha don choiréalach bambú bonsai (Acanella arbuscula) sa todhchaí (2081-2100) faoi chás athraithe aeráide ‘gnó mar is gnách’ atá ar an léarscáil seo. Is cuid de thionscadal ATLAS Fhís 2020 an staidéar ina gcuirtear na sonraí sin ar fáil, measúnú trasatlantach agus plean bainistithe spáis i ndomhain na mara bunaithe ar éiceachóras le haghaidh na hEorpa

Tá á thuar go mbeidh iarmhairtí móra ag an athrú aeráide sa timpeallacht i ndomhain na farraige, an t-aigéadú sáile, an téamh, agus an caillteanas ocsaigine mar shampla, agus meastar freisin gur lú bia a bheidh ar ghrinneall na farraige dá bharr. Meastar go gcuirfidh na hathruithe sin go leor iasc tráchtála i mbaol i ndomhain na farraige, i sceireacha coiréil fuaruisce, sin agus na seirbhísí éiceachórais a chuireann siad ar fáil. Is iad an caillteanas, an caomhnú (dísirt) agus an gnóthú gnáthóige atá á dtuar don choiréalach clochach geal (Lophelia pertusa) sa todhchaí (2081-2100) faoi chás athraithe aeráide ‘gnó mar is gnách’ atá ar an léarscáil seo. Is cuid de thionscadal ATLAS Fhís 2020 an staidéar ina gcuirtear na sonraí sin ar fáil, measúnú trasatlantach agus plean bainistithe spáis i ndomhain na mara bunaithe ar éiceachóras le haghaidh na hEorpa.

Tá á thuar go mbeidh iarmhairtí móra ag an athrú aeráide sa timpeallacht i ndomhain na farraige, an t-aigéadú sáile, an téamh, agus an caillteanas ocsaigine mar shampla, agus meastar freisin gur lú bia a bheidh ar ghrinneall na farraige dá bharr. Meastar go gcuirfidh na hathruithe sin go leor iasc tráchtála i mbaol i ndomhain na farraige, i sceireacha coiréil fuaruisce, sin agus na seirbhísí éiceachórais a chuireann siad ar fáil. An caillteanas, caomhnú (tearmainn) agus gnóthú gnáthóige atá á dtuar don choiréalach fean mara spíonach (Acanthogorgia armata) sa todhchaí (2081-2100) faoi chás athraithe aeráide ‘gnó mar is gnách’, sin iad atá ar an léarscáil seo. Is cuid de thionscadal ATLAS Fhís 2020 an staidéar ina gcuirtear na sonraí sin ar fáil, measúnú trasatlantach agus plean bainistithe spáis i ndomhain na mara bunaithe ar éiceachóras le haghaidh na hEorpa.

Tá á thuar go mbeidh iarmhairtí móra ag an athrú aeráide sa timpeallacht i ndomhain na farraige, an t-aigéadú sáile, an téamh, agus an caillteanas ocsaigine mar shampla, agus meastar freisin gur lú bia a bheidh ar ghrinneall na farraige dá bharr. Meastar go gcuirfidh na hathruithe sin go leor iasc tráchtála i mbaol i ndomhain na farraige, i sceireacha coiréil fuaruisce, sin agus na seirbhísí éiceachórais a chuireann siad ar fáil. Is iad an caillteanas, an caomhnú (dísirt) agus an gnóthú gnáthóige atá á dtuar don choiréalach geal (Madrepora oculata) sa todhchaí (2081-2100) faoi chás athraithe aeráide ‘gnó mar is gnách’ atá ar an léarscáil seo. Is cuid de thionscadal ATLAS Fhís 2020 an staidéar ina gcuirtear na sonraí sin ar fáil, measúnú trasatlantach agus plean bainistithe spáis i ndomhain na mara bunaithe ar éiceachóras le haghaidh na hEorpa.

Tá á thuar go mbeidh iarmhairtí móra ag an athrú aeráide sa timpeallacht i ndomhain na farraige, an t-aigéadú sáile, an téamh, agus an caillteanas ocsaigine mar shampla, agus meastar freisin gur lú bia a bheidh ar ghrinneall na farraige dá bharr. Meastar go gcuirfidh na hathruithe sin go leor iasc tráchtála i mbaol i ndomhain na farraige, i sceireacha coiréil fuaruisce, sin agus na seirbhísí éiceachórais a chuireann siad ar fáil. Is iad an caillteanas, an caomhnú (dísirt) agus an gnóthú gnáthóige atá á dtuar don Daba gorm (Hippoglossoides platessoides) sa todhchaí (2081-2100) faoi chás athraithe aeráide ‘gnó mar is gnách’ atá ar an léarscáil seo. Is cuid de thionscadal ATLAS Fhís 2020 an staidéar ina gcuirtear na sonraí sin ar fáil, measúnú trasatlantach agus plean bainistithe spáis i ndomhain na mara bunaithe ar éiceachóras le haghaidh na hEorpa.

Tá á thuar go mbeidh iarmhairtí móra ag an athrú aeráide sa timpeallacht i ndomhain na farraige, an t-aigéadú sáile, an téamh, agus an caillteanas ocsaigine mar shampla, agus meastar freisin gur lú bia a bheidh ar ghrinneall na farraige dá bharr. Meastar go gcuirfidh na hathruithe sin go leor iasc tráchtála i mbaol i ndomhain na farraige, i sceireacha coiréil fuaruisce, sin agus na seirbhísí éiceachórais a chuireann siad ar fáil. An caillteanas, an caomhnú (tearmainn) agus an gnóthú gnáthóige atá á dtuar don ghránádóir soc-chruinn (Coryphaenoides rupestris) sa todhchaí (2081-2100) faoi chás athraithe aeráide ‘gnó mar is gnách’, sin iad atá ar an léarscáil seo. Is cuid de thionscadal ATLAS Fhís 2020 an staidéar ina gcuirtear na sonraí sin ar fáil, measúnú trasatlantach agus plean bainistithe spáis i ndomhain na mara bunaithe ar éiceachóras le haghaidh na hEorpa.

Tá á thuar go mbeidh iarmhairtí móra ag an athrú aeráide sa timpeallacht i ndomhain na farraige, an t-aigéadú sáile, an téamh, agus an caillteanas ocsaigine mar shampla, agus meastar freisin gur lú bia a bheidh ar ghrinneall na farraige dá bharr. Meastar go gcuirfidh na hathruithe sin go leor iasc tráchtála i mbaol i ndomhain na farraige, i sceireacha coiréil fuaruisce, sin agus na seirbhísí éiceachórais a chuireann siad ar fáil. Is iad an caillteanas, an caomhnú (dísirt) agus an gnóthú gnáthóige atá á dtuar don haileabó Graonlannach (Reinhardtius hippoglossoides) sa todhchaí (2081-2100) faoi chás athraithe aeráide ‘gnó mar is gnách’ atá ar an léarscáil seo. Is cuid de thionscadal ATLAS Fhís 2020 an staidéar ina gcuirtear na sonraí sin ar fáil, measúnú trasatlantach agus plean bainistithe spáis i ndomhain na mara bunaithe ar éiceachóras le haghaidh na hEorpa.

Tá á thuar go mbeidh iarmhairtí móra ag an athrú aeráide sa timpeallacht i ndomhain na farraige, an t-aigéadú sáile, an téamh, agus an caillteanas ocsaigine mar shampla, agus meastar freisin gur lú bia a bheidh ar ghrinneall na farraige dá bharr. Meastar go gcuirfidh na hathruithe sin go leor iasc tráchtála i mbaol i ndomhain na farraige, i sceireacha coiréil fuaruisce, sin agus na seirbhísí éiceachórais a chuireann siad ar fáil. Is é an caillteanas, caomhnú (tearmainn) agus gnóthú gnáthóige atá á dtuar don trosc Atlantach (Gadus morhua) sa todhchaí (2081-2100) faoi chás athraithe aeráide ‘gnó mar is gnách’ atá ar an léarscáil seo. Is cuid de thionscadal ATLAS Fhís 2020 an staidéar ina gcuirtear na sonraí sin ar fáil, measúnú trasatlantach agus plean bainistithe spáis i ndomhain na mara bunaithe ar éiceachóras le haghaidh na hEorpa.

Tá á thuar go mbeidh iarmhairtí móra ag an athrú aeráide sa timpeallacht i ndomhain na farraige, an t-aigéadú sáile, an téamh, agus an caillteanas ocsaigine mar shampla, agus meastar freisin gur lú bia a bheidh ar ghrinneall na farraige dá bharr. Meastar go gcuirfidh na hathruithe sin go leor iasc tráchtála i mbaol i ndomhain na farraige, i sceireacha coiréil fuaruisce, sin agus na seirbhísí éiceachórais a chuireann siad ar fáil. Is iad an caillteanas, an caomhnú (tearmainn) agus an gnóthú gnáthóige atá á dtuar do choiréalach cupach an chírín slaite (Desmophyllum dianthus) sa todhchaí (2081-2100) faoi chás athraithe aeráide ‘gnó mar is gnách’ atá ar an léarscáil seo. Is cuid de thionscadal ATLAS Fhís 2020 an staidéar ina gcuirtear na sonraí sin ar fáil, measúnú trasatlantach agus plean bainistithe spáis i ndomhain na mara bunaithe ar éiceachóras le haghaidh na hEorpa.

Tá á thuar go mbeidh iarmhairtí móra ag an athrú aeráide sa timpeallacht i ndomhain na farraige, an t-aigéadú sáile, an téamh, agus an caillteanas ocsaigine mar shampla, agus meastar freisin gur lú bia a bheidh ar ghrinneall na farraige dá bharr. Meastar go gcuirfidh na hathruithe sin go leor iasc tráchtála i mbaol i ndomhain na farraige, i sceireacha coiréil fuaruisce, sin agus na seirbhísí éiceachórais a chuireann siad ar fáil. An caillteanas, an caomhnú agus an gnóthú gnáthóige (tearmainn) atá á thuar don Daba gorm (Hippoglossoides platessoides) sa todhchaí (2081-2100) faoi chás athraithe aeráide ‘gnó mar is gnách’, sin iad atá ar an léarscáil seo. Is cuid de thionscadal ATLAS Fhís 2020 an staidéar ina gcuirtear na sonraí sin ar fáil, measúnú trasatlantach agus plean bainistithe spáis i ndomhain na mara bunaithe ar éiceachóras le haghaidh na hEorpa.

Tá á thuar go mbeidh iarmhairtí móra ag an athrú aeráide sa timpeallacht i ndomhain na farraige, an t-aigéadú sáile, an téamh, agus an caillteanas ocsaigine mar shampla, agus meastar freisin gur lú bia a bheidh ar ghrinneall na farraige dá bharr. Meastar go gcuirfidh na hathruithe sin go leor iasc tráchtála i mbaol i ndomhain na farraige, i sceireacha coiréil fuaruisce, sin agus na seirbhísí éiceachórais a chuireann siad ar fáil. Is iad an caillteanas, an caomhnú (tearmainn) agus an gnóthú gnáthóige atá á dtuar do phéirse mhara an bhoilg dhuibh (Helicolenus dactylopterus) sa todhchaí (2081-2100) faoi chás athraithe aeráide ‘gnó mar is gnách’ atá ar an léarscáil seo. Is cuid de thionscadal ATLAS Fhís 2020 an staidéar ina gcuirtear na sonraí sin ar fáil, measúnú trasatlantach agus plean bainistithe spáis i ndomhain na mara bunaithe ar éiceachóras le haghaidh na hEorpa.

Is éard atá ar an léarscáil seo na limistéir bhitheolaíocha aicmithe le haghaidh uiscí uile na hEorpa a úsáideadh sa tsamhail ghnáthóige de ghrinneall na farraige ar scála leathan (LéarscáilFarraigeAE). Tá sé ar cheann de dhornán tuairisceoirí gnáthóige a úsáidtear i gcinneadh na gcineálacha gnáthóg deiridh. Is le húsáid athróga agus ionadaithe fisiceacha éagsúla a chinntear na limistéir bhitheolaíocha.

Cuireadh an Lá Eorpach Muirí ar bun in 2008, pointe cruinnithe bliantúil an Aontais Eorpaigh ar chúrsaí muirí agus fás gorm inbhuanaithe. Nasctar déantóirí beartais, eolaithe, an tionscal agus an tsochaí ag an gcomhdháil seo trí sheisiúin iomlánacha agus théamacha ardleibhéil, ceardlanna agus limistéar taispeántais. Taispeánann an léarscáil seo na hionaid inar reáchtáladh comhdháil bhliantúil pháirtithe leasmhara an Lae Eorpaigh Mhuirí ón uair a lainseáladh é.

Go comhthreomhar leis an gcomhdháil ar an Lá Eorpach Muirí, eagraítear sraith imeachtaí gaolmhara go háitiúil ar fud na hEorpa, le dul i gcion ar dhaoine óga agus ar shaoránaigh faoin lipéad ‘An Lá Eorpach Muirí i mo Thír féin’. Cuireann sé sin ar chumas go leor de réigiúin na hEorpa ina bhfuil cultúr muirí páirt a ghlacadh sa cheiliúradh agus aird a tharraingt ar ról riachtanach na bhfarraigí agus na n-aigéan le haghaidh sochaithe áitiúla. Tugann an léarscáil seo forléargas ar an 150 imeacht áitiúil a eagraíodh don Lá Eorpach Muirí i mo Thír Féin idir mí Aibreáin agus mí Iúil 2019 i 21 tír éagsúil (15 san Aontas Eorpach agus 6 nach bhfuil san Aontas), imeachtaí lena n-áirítear gníomhaíochtaí glantacháin tránna, turais threoraithe ar chalafoirt, taispeántais ar théamaí muirí, éicea-thurais i limistéir ina bhfuil oidhreacht shuntasach mhuirí, turais bhád, etc. Bhain go leor den lucht eagraithe leas as a gcuid imeachtaí freisin chun Atlas Eorpach na bhFarraigí a thaispeáint do scoláirí agus do dhaltaí ar fud an Aontais Eorpaigh! Le cur le fiúntas mór na léarscáile seo, tá rud an-speisialta curtha i bhfolach againn inti. Bí inár dteannta sa cheiliúradh, déan scrúdú ar an léarscáil, agus féach leis an dúshlán don Lá Eorpach Muirí i mo thír féin 2019 a réiteach!

San Eoraip, tá ceithre struchtúr comhoibrithe ann a bhfuil sé mar aidhm acu an comhshaol muirí a chosaint agus Ballstáit agus tíortha comharsanachta a roinneann uiscí muirí a thabhairt le chéile: na Coinbhinsiúin Réigiúnacha Farraige. Taispeánann an léarscáil seo na réigiúin mhuirí a chuimsíonn na Coinbhinsiúin Réigiúnacha Farraige (Coinbhinsiún Heilsincí, Coinbhinsiún Barcelona, Coinbhinsiún Bhúcairist agus Coinbhinsiún OSPAR) maidir le cosaint an chomhshaoil mhuirí. Agus a gcuid straitéisí muirí á bhforbairt acu, úsáideann na Ballstáit na struchtúir chomhoibrithe réigiúnacha reatha seo lena gcomhordú ina measc féin.

Tháinig thart ar 160 réigiún as 28 tír le chéile chun Comhdháil Réigiúin Mhuirí Fhorimeallacha na hEorpa a bhunú. D’eagraigh an Chomhdháil í féin ina coimisiúin thíreolaíocha d’fhonn a haitheantas sonrach a chur chun cinn agus comhoibriú ar ábhair chomhleasa a bhaineann le gach ceann de na himchuacha móra farraige: Cuar an Atlantaigh, na Balcáin agus an Mhuir Dhubh, Oileáin, Idir-Mheánmhuirí, Muir Bhailt, an Mhuir Thuaidh. Taispeánann an léarscáil seo na réigiúin atá ina mbaill den Chomhdháil, réigiúin a oibríonn chun a chinntiú go bhfuil freastal ar riachtanais agus ar leasanna na réigiún ball i measc institiúidí an Aontais Eorpaigh agus na rialtas náisiúnta. Oibríonn an Chomhdháil go háirithe chun gné mhuirí na hEorpa a fheabhsú, ag cur béim ar an tábhacht atá le beartas muirí comhtháite, réigiúnú níos mó ar an gcomhbheartas iascaigh agus córas sábháilteachta muirí a cheapadh chun déileáil le trácht loingseoireachta méadaithe.

Leis na Gníomhaíochtaí Misin, cuirtear i láthair na hiarrachtaí comhpháirteacha chun na trí chuspóir sa Mhisean maidir lenár n‑Aigéan agus ár n‑Uiscí a Athchóiriú faoi 2030

a bhaint amach, chun an méid seo a leanas a dhéanamh:1. Éiceachórais agus bithéagsúlacht mhuirí agus fionnuisce a chosaint agus a athchóiriú, i gcomhréir le Straitéis Bhithéagsúlachta an Aontais 2030;
  2.Truailliú ár n‑aigéin, ár bhfarraigí agus ár n‑uiscí a chosc agus deireadh a chur leis, i gcomhréir le Plean Gníomhaíochta an Aontais um Uisce, Aer agus Ithir Saor ó Thruailliú;
  3.Geilleagar atá neodrach ó thaobh carbóin de agus ciorclach a dhéanamh den gheilleagar gorm inbhuanaithe, i gcomhréir leis an Dlí Aeráide Eorpach atá beartaithe agus leis an bhfís iomlánaíoch a chumhdaítear sa Straitéis maidir le Geilleagar Gorm Inbhuanaithe.

Tá dhá chumasóir á gcur ar bun ag an Misean freisin chun na cuspóirí sin a bhaint amach:

• Córas Digiteach um Eolas ar Aigéin agus ar Uisce;
• Slógadh agus rannpháirtíocht an phobail.

Cliceáil anseo le haghaidh tuilleadh eolais faoi na Gníomhaíochtaí Misin

In parallel to the annual European Maritime Day (EMD) conference (this year in Svendborg, Denmark, on 30-31 May 2024), a series of local related events are organised across Europe, reaching out to young people and citizens under the ‘EMD in my Country’ label. The objective is for people to realise that activities at sea (coastal tourism, fishing, sailing, shipping, offshore renewable energy, aquaculture etc.) are key for the EU’s citizens and economies. The EU has 68,000 km of coastline and about one third of the EU population lives within 50 km of the coast.
Since the first edition in 2018, the number of European Maritime Day in My Country events has increased significantly, with a wide range of activities such as beach clean-ups, guided tours, art exhibitions, workshops, and conferences. In 2023, 494 events were organised in 31 countries, both in the EU and outside the EU.
EMD In My Country this year includes physical, virtual and hybrid events.
This map offers an overview of the EMD in my Country 2024 local events in different countries. Many organisers also use their events to demonstrate the European Atlas of the Seas to citizens, students and pupils across
To make this map even more unique, we have hidden something special in it. Join the celebrations, explore the map and try to solve the Blue Economy Challenge.

Go comhthreomhar leis an gcomhdháil bhliantúil Lá Eorpach na Mara (ar siúl i mbliana in Den Helder na Ísiltíre, an 20&an21Bealtaine2021), eagraítear sraith imeachtaí gaolmhara go háitiúil ar fud na hEorpa, le dul i gcion ar dhaoine óga agus ar shaoránaigh faoin lipéad ‘Lá Eorpach na Mara i mo Thír féin’.
Is cuid thábhachtach é Lá Eorpach na Mara i mo Thír féin den sruth feasachta agus gníomhaíochais ar son an aigéin atá ag méadú go seasta le blianta beaga anuas, agus tá níos mó tóra ag teacht ar na himeachtaí faoina bhranda, ag mealladh níos mó ná 30,000 rannpháirtí gach bliain. Bíonn gníomhaíochtaí áitiúla amhail glantachán tránna, turais threoraithe ar chalafoirt, taispeántais ealaíne, ceardlanna, comhdhálacha, seimineáir, taispeántais ar théamaí muirí, gníomhaíochtaí um thuiscint ar na haigéin, éicea‑thurais agus siúlóidí i limistéir ina bhfuil oidhreacht shuntasach mhuirí, turais bháid, cuairteanna ar mhúsaeim mhuirí, longa, uisceadáin, longchlóis etc. agus iad uile dírithe ar phobal leathan ar fud na hEorpa, agus gné ‘spraoi agus spórt’ a mbeidh tóir ar phobal níos óige ag baint leo. Cuireann na gníomhaíochtaí sin ar chumas go leor de réigiúin na hEorpa ina bhfuil cultúr muirí páirt a ghlacadh sa cheiliúradh agus aird a tharraingt ar ról riachtanach na bhfarraigí agus na n‑aigéan le haghaidh sochaithe áitiúla.
Ós rud é nach bhfuil géarchéim COVID‑19 thart go fóill, cuimsítear i Lá Eorpach na Mara i mo Thír féin i mbliana imeachtaí fíorúla agus, nuair is féidir, imeachtaí fisiceacha a bheidh ann in2021.
Tugtar forbhreathnú sa léarscáil seo ar na 232imeacht áitiúla de chuid Lá Eorpach na Mara i mo Thír féin2021 i25 thír éagsúla (21bhallstát den Aontas agus 4thír nach ballstáit den Aontas iad). Baineann go leor den lucht eagraithe leas as a gcuid imeachtaí freisin chun Atlas Eorpach na bhFarraigí a thaispeáint do scoláirí agus do dhaltaí ar fud an Aontais Eorpaigh!
Chun an léarscáil seo a dhéanamh níos uathúla fós, tá rud éigin speisialta curtha i bhfolach againn inti. Bí inár dteannta sa cheiliúradh, déan scrúdú ar an léarscáil, agus féach leis an tóraíocht taisce le haghaidh Lá Eorpach na Mara i mo thír féin 2021 a réiteach.

Go comhthreomhar leis an gcomhdháil bhliantúil ar Lá Eorpach na Mara (ar siúl i mbliana in Ravenna na hIodáile, an 19&an20Bealtaine2022), eagraítear sraith imeachtaí gaolmhara go háitiúil ar fud na hEorpa, chun dul i gcion ar dhaoine óga agus ar shaoránaigh faoin lipéad ‘Lá Eorpach na Mara i mo Thír féin’.
Is cuid thábhachtach é Lá Eorpach na Mara i mo Thír féin den sruth feasachta agus gníomhaíochais ar son an aigéin atá ag méadú go seasta le blianta beaga anuas, agus tá níos mó tóra ag teacht ar na himeachtaí faoina bhranda, ag mealladh níos mó ná 50,000 rannpháirtí gach bliain. Bíonn gníomhaíochtaí áitiúla amhail glantacháin tránna, turais threoraithe ar chalafoirt, taispeántais ealaíne, ceardlanna, comhdhálacha, seimineáir, taispeántais ar théamaí muirí, gníomhaíochtaí um thuiscint ar na haigéin, éicea‑thurais agus siúlóidí i limistéir ina bhfuil oidhreacht shuntasach mhuirí, turais bháid, cuairteanna ar mhúsaeim mhuirí, longa, uisceadáin, longchlóis etc. agus iad uile dírithe ar phobal leathan ar fud na hEorpa, agus gné ‘spraoi agus spórt’ a mbeidh tóir ar phobal níos óige ag baint leo. Cuireann na gníomhaíochtaí sin ar chumas go leor de réigiúin na hEorpa ina bhfuil cultúr muirí páirt a ghlacadh sa cheiliúradh agus aird a tharraingt ar ról riachtanach na bhfarraigí agus na n‑aigéan le haghaidh sochaithe áitiúla.
Ós rud é nach bhfuil géarchéim COVID‑19 thart go fóill, cuimsítear i Lá Eorpach na Mara i mo Thír féin i mbliana imeachtaí fíorúla agus, nuair is féidir, imeachtaí fisiceacha a bheidh ann in2022.
Tugtar forbhreathnú sa léarscáil seo ar imeachtaí áitiúla de chuid Lá Eorpach na Mara i mo Thír féin 2022 i 29 dtír dhifriúla (22bhallstát den Aontas agus 7dtír nach ballstáit den Aontas iad). Baineann go leor den lucht eagraithe leas as a gcuid imeachtaí freisin chun Atlas Eorpach na bhFarraigí a thaispeáint do scoláirí agus do dhaltaí ar fud an Aontais Eorpaigh!
Chun an léarscáil seo a dhéanamh níos uathúla fós, tá rud éigin speisialta curtha i bhfolach againn inti. Bí inár dteannta sa cheiliúradh, déan scrúdú ar an léarscáil, agus féach leis anRás Bád le haghaidh Lá Eorpach na Mara i mo Thír Féin 2022 a réiteach.

Go comhthreomhar leis an gcomhdháil bhliantúil ar Lá Eorpach na Mara (ar siúl i mbliana in Brest na Fraince, an 24&an25 Bealtaine 2023), eagraítear sraith imeachtaí gaolmhara go háitiúil ar fud na hEorpa, chun dul i gcion ar dhaoine óga agus ar shaoránaigh faoin lipéad ‘Lá Eorpach na Mara i mo Thír féin’.Is cuid thábhachtach é
Lá Eorpach na Mara i mo Thír féin den sruth feasachta agus gníomhaíochais ar son an aigéin atá ag méadú go seasta le blianta beaga anuas, agus tá níos mó tóra ag teacht ar na himeachtaí faoina bhranda, ag mealladh níos mó ná 50,000 rannpháirtí gach bliain. Bíonn gníomhaíochtaí áitiúla amhail glantacháin tránna, turais threoraithe ar chalafoirt, taispeántais ealaíne, ceardlanna, comhdhálacha, seimineáir, taispeántais ar théamaí muirí, gníomhaíochtaí um thuiscint ar na haigéin, éicea‑thurais agus siúlóidí i limistéir ina bhfuil oidhreacht shuntasach mhuirí, turais bháid, cuairteanna ar mhúsaeim mhuirí, longa, uisceadáin, longchlóis srl. agus iad uile dírithe ar phobal leathan ar fud na hEorpa, agus gné ‘spraoi agus spórt’ a mbeidh tóir ar phobal níos óige ag baint leo. Cuireann na gníomhaíochtaí sin ar chumas go leor de réigiúin na hEorpa ina bhfuil cultúr muirí páirt a ghlacadh sa cheiliúradh agus aird a tharraingt ar ról riachtanach na bhfarraigí agus na n-aigéan le haghaidh sochaithe áitiúla.
Cuimsítear i Lá Eorpach na Mara i mo Thír féin i mbliana imeachtaí fisiceacha, fíorúla agus hibrideacha.
Tugtar forbhreathnú sa léarscáil seo ar imeachtaí áitiúla de chuid Lá Eorpach na Mara i mo Thír féin 2023 i dtíortha éagsúla. Baineann go leor den lucht eagraithe leas as a gcuid imeachtaí freisin chun Atlas Eorpach na bhFarraigí a thaispeáint do shaoránaigh, mic léinn agus daltaí ar fud an Aontais Eorpaigh!
Chun an léarscáil seo a dhéanamh níos uathúla fós, tá rud éigin speisialta curtha i bhfolach againn inti. Bí inár dteannta sa cheiliúradh, déan iniúchadh ar an léarscáil agus déan iarracht Cluiche Geo-Thaisceála an Atlais a réiteach.

Cuirtear i láthair ar an léarscáil seo ceithre Straitéis Mhacrairéigiúnacha an Aontais Eorpaigh agus an Straitéis Mhuirí le haghaidh Limistéar an Atlantaigh. Is creat comhtháite í an ‘straitéis mhacrairéigiúnach’ arna formhuiniú ag an gComhairle Eorpach chun dul i ngleic le dúshláin choiteanna a bhíonn le sárú ag sainlimistéar tíreolaíoch a bhaineann le Ballstáit agus le tríú tíortha atá lonnaithe sa limistéar tíreolaíoch céanna a bhaineann tairbhe dá bhrí sin as comhoibriú neartaithe a chuidíonn le comhtháthú eacnamaíoch, sóisialta agus críochach a bhaint amach.

Tá líonra forleathan de bhonneagar taighde mhuirí san Eoraip ina gcuimsítear raon leathan saoráidí lena n-áirítear soithí taighde agus trealamh ar féidir dul ar bord air, saoráidí taighde agus tástála ar talamh agus ar muir san fhearann fisiceach, bitheolaíoch agus ceimiceach chomh maith le roinnt saoráidí breathnaithe cianda agus in situ. Taispeántar na saoráidí éagsúla ar an léarscáil seo, agus is ar bhunachar sonraí na mBonneagar Taighde Mara ó EurOcean atá sé bunaithe. Cliceáil ar an léarscáil chun príomhthréithe gach saoráide a fheiceáil, tréithe lena n-áirítear naisc agus teagmhálacha d’fhonn sonraí breise a rochtain, sonraí a sholáthraíonn oibreoirí na saoráidí seo.

Is coincréitiú carraige iad na nóidíní polaí-mhiotalacha nó na screamha mangainéise a chruinníonn ag grinneall na farraige agus a mbíonn go leor miotail luachmhara iontu amhail iarann, mangainéis, nicil, copar agus cóbalt. Faightear miotail den sórt sin freisin i bhfosú suilfíde, carn mianraí sulfair a fhoirmíonn gar do chraois bholcáin ag grinneall na farraige. Taispeánann an léarscáil seo na hacmhainní mianraí atá go domhain san fharraige ina suímh éagsúla samplála.

Is craois nó scoilteanna faoi uisce i ndromchla an domhain iad bolcáin fhomhuirí ónar féidir le magma brúchtadh. Tá líon mór de na bolcáin fhomhuirí suite gar do limistéir ina mbogann plátaí teicteonacha. Cé go bhfuil formhór na mbolcán fomhuirí suite go domhain i bhfarraigí agus in aigéin, tá roinnt acu in uisce éadomhain, agus tá siad sin in ann ábhar a scaoileadh isteach san atmaisféar le linn a mbrúchta. Taispeánann an léarscáil seo suíomh agus moirfeolaíocht na mbolcán fomhuirí i réigiún muirí na hEorpa.

Is foinse bhunúsach fuinnimh le haghaidh sochaí na linne seo atá sa hidreacarbón, an peitriliam agus gás nádúrtha cuir i gcás. Lorgaíonn na cuideachtaí ola agus gáis na hidreacarbóin sin (taiscéaladh) agus eastóscann siad iad (saothrú) ó shraitheanna dríodair go domhain faoi bhun ghrinneall na farraige nó dhromchla na talún. Toisc go bhfuil na réigiúin amach ón gcósta ina bhfuil hidreacarbóin faoi smacht rialtais náisiúnta, teastaíonn ceadúnas ó na cuideachtaí ola agus gáis chun na hacmhainní sin a thaiscéaladh agus a shaothrú. Taispeánann an léarscáil seo na ceadúnais hidreacarbóin ghníomhacha amach ón gcósta i réigiún na hEorpa. Tá an fhaisnéis againn mar thoradh ar chomhbhailiú agus ar chomhchuibhiú na dtacar sonraí a sholáthraíonn foinsí éagsúla de chuid an Aontais Eorpaigh agus nach de chuid an Aontais Eorpaigh iad agus nuashonraítear í gach bliain.

Tá línte comhrianta nó iseabait (i.e. línte samhlaíocha ar léarscáil a nascann gach pointe a bhfuil an doimhneacht chéanna acu faoi dhromchla an uisce) bunaithe ar an meán-dhoimhneacht faoi uisce, arb é an choibhéis faoi uisce é le topagrafaíocht. Taispeánann an léarscáil seo na línte comhrianta le haghaidh na ndoimhneachtaí seo a leanas: 50, 100, 200, 500, 1000, 2000, agus 5000 méadar.

Taispeántar an bhataiméadracht ar an léarscáil seo, i.e. doimhneacht an cholúin uisce ar an meán, i réigiún na hEorpa le taifeach 1/16 nóiméad stua (~ 115 méadar), mar aon le topagrafaíocht na dúiche nó limistéir tíre. Tógadh an léarscáil bhataiméadrachta ó shuirbhéanna bataiméadrachta aonair agus ó Shonraí/Shamhlacha ilchodacha Digiteacha den Tír-raon (cDTM).

Is bailiú cáithníní iad dríodair amhail gairbhéal, gaineamh agus cré chomh maith le sliogán, nóidíní agus ábhar bitheolaíoch eile. Nuair a dhéantar na dríodair sin a chur agus a bhalcadh, cruthaíonn siad carraigeacha dríodair. Taispeánann an léarscáil seo saintréithe an dríodair atá ar ghrinneall na farraige i suímh samplála éagsúla.

An dríodar atá ar ghrinneall na farraige, an gaineamh agus an gairbhéal cuir i gcás, is áisiúil an t-ábhar tógála iad. Ina theannta sin, is féidir iad a úsáid chun tránna a athchóiriú, agus chun an cósta a chosaint ar an gcreimeadh. Taispeánann an léarscáil seo an suíomh ina ndéantar dríodar muirí a eastóscadh mar aon le húsáid deiridh an ábhair eastósctha. Tá an fhaisnéis againn mar thoradh ar chomhbhailiú agus ar chomhchuibhiú na dtacar sonraí a sholáthraíonn foinsí éagsúla de chuid an Aontais Eorpaigh agus nach de chuid an Aontais Eorpaigh iad agus nuashonraítear í gach bliain.

Tá uisce sna sraitheanna dríodair agus carraige faoi bhun ghrinneall na farraige ach tá leachtanna eile iontu freisin mar pheitriliam, meatán, carbón dí-ocsaíd agus gáis a bhíonn ann de bharr dhíghrádú an ábhair orgánaigh. Tá na leachtanna fomhuirí sin mar a thugtar orthu faoi bhrú mór, rud a chuireann iallach orthu aistriú go grinneall na farraige feadh éasc agus scoilteanna. Nuair a shroicheann na leachtanna grinneall na farraige, sceitheann siad isteach sa cholún uisce i bpróiseas ar a dtugtar eisileadh leachta. Má mheasctar dríodair isteach leis na leachtanna sin cruthaíonn sé láib ardbhrú atá in ann brúchtadh ag grinneall na farraige rud a chruthaíonn bolcán láibe. Taispeánann an léarscáil seo suímh an eisilte leachta sin mar aon le suímh na mbolcán láibe nach bunús bolcánach atá leo. Bailíodh an fhaisnéis le tionscadail mhapála náisiúnta agus réigiúnacha éagsúla, agus is ón litríocht a tiomsaíodh iad.

Is gníomhaíocht tochailte í an dreidireacht a dhéantar faoi thoinn nó faoi uisce de ghnáth, i bhfarraigí éadomhain nó i limistéir fionnuisce agus é mar aidhm dríodair ag an mbun a bhailiú agus a athlonnú chun cuanta agus lánaí loingseoireachta a leathnú agus/nó a dhoimhniú, an t-imeallbhord a athmhúnlú nó cosaint a thabhairt ar chreimeadh agus ar thuillte. Taispeánann an léarscáil seo na suímh ina bhfuil gníomhaíochtaí dreidireachta ag tarlú agus an rud is aidhm dóibh. Is mar thoradh ar chomhbhailiú agus ar chomhchuibhiú na dtacar sonraí a sholáthair roinnt foinsí ar fud an Aontais Eorpaigh atá an fhaisnéis againn.

Déanann teicteonaic cur síos ar struchtúr agus ar ghluaiseacht screamh an domhain agus míníonn siad go leor próisis gheolaíocha, méadú na gcruach mar shampla, an bolcánachas agus maidhmeanna talún. Is scoilteanna iad éasclínte a roinneann codanna den screamh ag bogadh i dtaca lena chéile. Taispeánann an léarscáil seo na scoilteanna móra i réigiún muirí na hEorpa.

Is cur síos í liteolaíocht cloch-aonaid ar shaintréithe fisiceacha mar dhath, uigeach, gránmhéid, nó comhdhéanamh mianraí. D’fhéadfadh cur síos mionsonraithe de na saintréithe sin a bheith i gceist nó achoimre de shaintréith fhisiceach chomhiomlán carraige. Taispeánann an léarscáil seo liteolaíocht na sraitheanna carraige atá ar ghrinneall na farraige i réigiún muirí na hEorpa.

Seo é is maidhm sléibhe ann: an fras carraigeacha anuas, an mhaidhm shneachta, an toll sléibhe nuair a chliseann faoi, agus an sreabhadh éadomhain smionagair. Tarlaíonn sin uile faoi uisce freisin, agus is maidhmeanna gleanna fomhuirí a thugtar ar a leithéid sa chás sin. Taispeánann an léarscáil seo na cineálacha éagsúla maidhmeanna gleanna fomhuirí a bhíonn in uachtar ghrinneall na farraige nó in íochtar ghrinneall na farraige, sin agus ar lomán carraige. Bailíodh an fhaisnéis le tionscadail mhapála náisiúnta agus réigiúnacha éagsúla agus tiomsaíodh iad ón litríocht.

Is foinse bhunúsach fuinnimh le haghaidh sochaí na linne seo atá sa hidreacarbón, an peitriliam agus gás nádúrtha cuir i gcás. Déantar na hidreacarbóin sin a eastóscadh ó shraitheanna dríodair go domhain faoi bhun ghrinneall na farraige nó dhromchla na talún trí phoill tóraíochta a dhruileáil. Taispeánann an léarscáil seo suíomh agus stádas oibríochta na bpoll tóraíochta a dhéantar chun eastóscadh a dhéanamh ar hidreacarbón amach ón gcósta i réigiún na hEorpa. Is mar thoradh ar chomhbhailiú agus ar chomhchuibhiú na dtacar sonraí a sholáthair roinnt foinsí ar fud an Aontais Eorpaigh chomh maith leis an Iorua, an Ríocht Aontaithe agus Montainéagró atá an fhaisnéis againn.

Is bailiú cáithníní iad dríodair amhail gairbhéal, gaineamh agus cré chomh maith le sliogán agus ábhar bitheolaíoch eile. Ag brath ar an suíomh, bíonn éagsúlacht mhór sa ráta ag a gcruinníonn an dríodar sin ar ghrinneall na farraige: is airde dó gar do bhun abhann, agus is ísle dó ar ghrinneall an aigéin. Taispeánann an léarscáil seo na rátaí bailithe dríodair ar ghrinneall na farraige ag suímh éagsúla i réigiún muirí na hEorpa. Cinneadh na rátaí trí dhátú an dríodair nó tugadh meastachán air ó shonraí fuaime-seismeacha agus sonraí croí dríodair.

Is cur síos atá sa stratagrafaíocht ar na sraitheanna carraige (strataim), ceann i ndiaidh ceann, atá carntha de réir a chéile. Bunaithe ar stratagrafaíocht an domhain, rinne geolaithe foroinnt ar a stair i gcóras tréimhsí ama de réir ordlathais ar a dtugtar an tAmscála Geolaíoch. Taispeánann an léarscáil seo aois gheolaíoch na sraitheanna carraige atá ar ghrinneall na farraige i réigiún muirí na hEorpa.

Is bailiú cáithníní amhail gairbhéal, gaineamh agus láib iad dríodair. Nuair a dhéantar na dríodair sin a chur agus a bhalcadh, cruthaíonn siad carraigeacha dríodair. Tugtar substráit ghrinneall na farraige ar an gcineál dríodair a chlúdaíonn grinneall na farraige. Taispeánann an léarscáil seo an tsubstráit atá i ngrinneall na farraige i réigiún muirí na hEorpa ag scála 1: 250 000 agus áirítear leis cúig aicme substráite ag grinneall na farraige sainithe de réir scéim aicmithe Folk chomh maith le haicme bhreise le haghaidh carraigeacha agus bollán.

Tá hidreacarbóin mar pheitriliam, gás nádúrtha, gual agus biotúman ar na príomhfhoinsí fuinnimh inár sochaí faoi láthair. Cruthaítear iad de bharr díghrádú ábhair orgánaigh leis na milliúin blianta i seichimh dhríodair thiubha, ar a dtugtar taiscumair hidreacarbóin, go domhain faoi dhromchla an domhain. Tá na taiscumair sin srianta don scairbh ilchríochach, fánaí ilchríochacha, arda ilchríochacha, agus imchuacha beaga aigéin. Taispeánann an léarscáil seo suíomh agus fairsinge na dtaiscumar hidreacarbóin i réigiún muirí na hEorpa.

Roimhe seo, bhíodh leibhéal na farraige suas is síos níos mó ná 100 m mar gheall ar oighearaoiseanna a tharla arís is arís eile. Mar gheall air sin, tá go leor de na tírdhreacha ársa, an áit ina raibh ár sinsir, faoi uisce agus folaithe ó radharc. Taispeánann an léarscáil seo na gnéithe topagrafaíochta agus seandálaíochta is fios i dtaobh na dtírdhreach báite seo san Eoraip. Bhailigh geolaíocht EMODnet an fhaisnéis, de dhroim na hoibre a rinneadh ar líon mór tionscadal eile e.g. SPLASHCOS, SASMAP agus MEDFLOOD.

Taispeánann an léarscáil seo cumhacht innill iomlán an chabhlaigh iascaireachta de réir na gcalafort. Beidh an chumhacht innill cothrom leis an uaschumhacht leanúnach is féidir a bhaint amach ag roth lústair gach innill agus is féidir, trí bhealaí meicniúla, leictreacha, hiodrálacha nó trí bhealaí eile, a chur i bhfeidhm ar thiomáint soithigh. I gcás ina bhfuil giarbhosca ionchorpraithe san inneall, áfach, déanfar an chumhacht a thomhas ag feire aschurtha an ghiarbhosca.

Taispeánann an léarscáil seo líon na soithí sa chabhlach iascaireachta de réir na gcalafort. Is ionann an cabhlach iascaireachta agus an comhiomlán de shoithí iascaireachta tráchtála. Ba cheart do gach soitheach de chuid an Aontais Eorpaigh atá sa bhunachar sonraí uimhir Chlár Cabhlaigh an Chomhphobail a bheith acu, ar aitheantóir uathúil soithigh é atá sannta go buan do shoitheach de chuid an Aontais Eorpaigh agus nach féidir a athshannadh ar shoitheach eile. Is uirlis riachtanach é Clár Cabhlaigh an Chomhphobail, ar a dtugtar ‘Clár Cabhlaigh’ de ghnáth, chun an Comhbheartas Iascaigh a chur chun feidhme agus a fhaire. Is bunachar sonraí é ina gcaitear na soithí iascaireachta go léir a bhfuil bratach Ballstáit ar foluain acu a chlárú de réir reachtaíocht an Chomhphobail.

Taispeánann an léarscáil seo tonnáiste iomlán an chabhlaigh iascaireachta de réir na gcalafort. Úsáidtear Olltonnáiste chun tonnáiste na soithí a thomhas.

Cé gur acmhainn nádúrtha thábhachtach é an t-iasc, tá teorainn leis na líonta éisc agus tá meath tagtha ar roinnt stoc éisc mar thoradh ar ró‑iascaireacht le deacáidí anuas. Chun a chinntiú go mbeidh tionscal iascaireachta na hEorpa inbhuanaithe agus cóir, tá roinnt rialacha leagtha amach ag Comhbheartas Iascaigh an Aontais chun cabhlaigh iascaireachta na hEorpa agus gabhálacha a bhainistiú. Déantar faireachán ar chabhlach iascaireachta gach tíre le clár náisiúnta, agus cuirtear uasteorainn toillte ar bun i dtaca le cumhacht innill iomlán soithí agus meáchan iomlán soithí. Taispeánann an léarscáil seo cumhacht innill iomlán (i gcileavatanna) na soithí i gcabhlaigh iascaireachta thíortha an Aontais agus thíortha LEE.

Cé gur acmhainn nádúrtha thábhachtach é an t-iasc, tá teorainn leis na líonta éisc agus tá meath tagtha ar roinnt stoc éisc mar thoradh ar ró‑iascaireacht le deacáidí anuas. Chun a chinntiú go mbeidh tionscal iascaireachta na hEorpa inbhuanaithe agus cóir, tá roinnt rialacha leagtha amach ag Comhbheartas Iascaigh an Aontais chun cabhlaigh iascaireachta na hEorpa agus gabhálacha a bhainistiú. Déantar faireachán ar chabhlach iascaireachta gach tíre le clár náisiúnta, agus cuirtear uasteorainn toillte ar bun i dtaca le cumhacht innill iomlán soithí agus meáchan iomlán soithí. Déantar faireachán ar an gcineál trealaimh iascaireachta freisin agus tá ceanglais ann i roinnt farraigí san Eoraip maidir le trealamh roghnaitheach chun foghabháil nach bhfuil de dhíth a laghdú. Taispeánann an léarscáil seo dáileadh trealaimh iascaireachta éagsúil a úsáideann cabhlaigh iascaireachta thíortha an Aontais agus thíortha LEE.

Cé gur acmhainn nádúrtha thábhachtach é an t-iasc, tá teorainn leis na líonta éisc agus tá meath tagtha ar roinnt stoc éisc mar thoradh ar ró‑iascaireacht le deacáidí anuas. Chun a chinntiú go mbeidh tionscal iascaireachta na hEorpa inbhuanaithe agus cóir, tá roinnt rialacha leagtha amach ag Comhbheartas Iascaigh an Aontais chun cabhlaigh iascaireachta na hEorpa agus gabhálacha a bhainistiú. Déantar faireachán ar chabhlach iascaireachta gach tíre le clár náisiúnta, agus cuirtear uasteorainn toillte ar bun i dtaca le cumhacht innill iomlán soithí agus meáchan iomlán soithí. Taispeánann an léarscáil seo meáchan iomlán (in olltonnáiste) na soithí i gcabhlaigh iascaireachta thíortha an Aontais agus thíortha LEE.

Taispeánann an léarscáil seo na calafoirt iascaireachta a bhfuil Córas Taifeadta agus Tuairiscithe Leictreonaigh acu. Is é sin córas an Aontais Eorpaigh le haghaidh rialuithe iascaigh. Úsáidtear é chun sonraí iascaigh (gabháil, cur i dtír, díolacháin agus trasloingsiú) a thaifeadadh, a thuairisciú, a phróiseáil, a stóráil agus a sheoladh. Is é an phríomhghné an logleabhar leictreonach áit ina gcoinníonn máistir an tsoithigh iascaireachta taifead d’oibríochtaí iascaireachta, agus seoltar é sin ansin chuig na húdaráis náisiúnta agus stóráiltear é i mbunachar sonraí slán.

Tarraingítear aird leis an léarscáil seo ar cheann de thionscnaimh an Choimisiúin Eorpaigh chun saol shaoránaigh an Aontais Eorpaigh agus an comhshaol muirí a fheabhsú. Thug an Ciste Eorpach Iascaigh (2007-2013) agus a chomharba, an Ciste Eorpach Muirí agus Iascaigh (2014-2020), tacaíocht d’earnáil iascaigh na hEorpa chun aistriú chuig cleachtais iascaireachta agus dobharshaothraithe atá inbhuanaithe go héiceolaíoch, poist a chruthú, agus geilleagar na bpobal cois cósta a chur chun éagsúlachta. Taispeánann an léarscáil seo an chaoi ar leithdháileadh buiséad an Chiste Eorpaigh Iascaigh de €4.3 billiún ar fud bhallstáit an Aontais Eorpaigh agus ar na cúig thosaíocht éagsúla (ar a dtugtar aiseanna):
AIS1: Coigeartuithe agus feabhsuithe ar an gcabhlach iascaireachta.
AIS2: Forbairt ar dhobharshaothrú agus iascaireacht intíre atá neamhdhíobhálach don chomhshaol, éagsúlú na speiceas dobharshaothraithe mar aon le próiseáil agus margaíocht ar tháirgí iascaigh agus dobharshaothraithe.
AIS3: Bearta comhleasa e.g. fána agus flóra uisce a chosaint, calafoirt a fhorbairt, inrianaitheacht táirgí iascaigh a fheabhsú etc.
AIS4: Forbairt inbhuanaithe ar limistéir agus ar phobail iascaigh (e.g. luach a chur le táirgí iascaigh, bonneagar turasóireachta a fhorbairt, cosaint an chomhshaoil) chun a spleáchas eacnamaíoch ar ghabhálacha éisc a laghdú.
AIS5: Cúnamh teicniúil i bhfoirm staidéar, tuarascálacha agus gníomhartha chun cabhrú le cur chun feidhme na gclár oibríochta.

Leis na mílte blianta anuas, is tábhachtach agus is flúirseach an fhoinse bia atá san iasc. De réir mar a tháinig méadú as cuimse ar líon na ndaoine, agus de réir mar a chuaigh na modhanna iascaigh chun éifeachta, tháinig méadú suntasach ar líon an éisc atá á ghabháil, líon is mó feasta ná an an sliocht is féidir leis na héisc a athghiniúint, rud is cúis le meath ar líon iomlán na n-iasc. Taispeánann an léarscáil seo na cuótaí iascaireachta náisiúnta i mílte tonaí in aghaidh na speiceas éisc i dtíortha an Aontais Eorpaigh. Roghnaigh speiceas ón roghchlár anuas chun na cuótaí atá leithdháilte ar na tíortha le haghaidh an speicis seo a thaispeáint, á shocrú ag Rialacháin ón gComhairle (AE).

Tá cleachtais iascaireachta neamhdhleathacha, neamhthuairiscithe agus neamhrialáilte (NNN) ag déanamh dochair don chomhshaol muirí, bagraíonn siad ar iascaireacht inbhuanaithe agus cruthaíonn siad iomaíochas míchothrom d’oibreoirí iascaireachta dleathacha.
Tá comhar idir tíortha an Aontais Eorpaigh agus tíortha nach bhfuil san Aontas Eorpach tábhachtach chun gníomhaíochtaí NNN a chomhrac, sábháilteacht an tsoláthair bia a chinntiú agus rialacha idirnáisiúnta a chomhlíonadh. Is é an Comhbheartas Iascaigh beartas iascaigh an Aontais Eorpaigh. Leagtar síos ann cuótaí maidir leis an líon speiceas éisc ar leith a bhfuil cead ag gach tír a ghabháil.
Cuirtear na teorainneacha gabhála (léirithe i dtonaí) i láthair sa léarscáil seo, agus is iad seo na cinn a leagtar síos le haghaidh fhormhór na stoc éisc tráchtála. Ullmhaíonn an Coimisiún na tograí atá bunaithe ar chomhairle eolaíoch ar an stádas stoic ó leithéidí na gcomhlachtaí comhairleacha seo a leanas: an Chomhairle Idirnáisiúnta um Thaiscéalaíocht na Mara, agus an Coiste Eolaíoch, Teicniúil agus Eacnamaíoch um Iascach. Ach cliceáil ar an léarscáil, feicfidh tú na cuótaí comhfhreagracha de réir speiceas, mar atá socraithe ag Rialacháin ón gComhairle.

Tugtar deis leis an léarscáil seo ar dhéine iascaireachta iniúchadh cuimsitheach a dhéanamh ar dhéine na gníomhaíochta iascaireachta in uiscí an Aontais Eorpaigh ar fad. Cuimsítear leis na sonraí a ndearnadh anailís orthu chun an léarscáil seo a chruthú thart ar 150 milliún tuairisc ar shuíomh ó shoithí iascaireachta an Aontais Eorpaigh atá os cionn 15 m ar fad, ag feidhmiú i limistéir 27, 34 agus 37 de chuid na hEagraíochta Bia agus Talmhaíochta (FAO), sa tréimhse idir mí Mheán Fómhair 2014 agus mí Mheán Fómhair 2015. Tugann gach teachtaireacht den Chóras Sainaitheanta Uathoibríoch suíomh an tsoithigh, a luas agus stampa ama, ag eatraimh cúig nóiméad. Aicmíodh na teachtaireachtaí sin mar chinn a bhain le hiascaireacht nó le gluaiseacht trí algartam aicmithe bunaithe ar an anailís a rinneadh ar phróifílí luais soithí aonair.

I measc na ngabhálacha éisc tá iasc, moilisc, crústaigh agus ainmhithe uisce eile agus plandaí a thógtar le haghaidh gach cuspóra, le gach cineál agus aicme soithigh, trealaimh agus iascaire, á bhfeidhmiú i ngach limistéar muirí (limistéir iascaireachta mórmhara, amach ón gcósta, ar an gcladach nó i limistéir meathsháile). Is iad na gabhálacha iomlána de réir bhallstáit uile an Aontais Eorpaigh i ngach limistéar mór iascaireachta atá ar an léarscáil seo.
Tuilleadh faisnéise

Taispeánann an léarscáil seo gabháil bhliantúil iomlán na dtáirgí iascaigh de réir na mBallstát agus náisiún mór iascaireachta eile i.e. an Ríocht Aontaithe, an Iorua, an Íoslainn agus an Tuirc. Léirítear na sonraí i bhfoirm coibhéise beomheáchain de chur i dtír na ngabhálacha. Sin é an meáchan nuair a thógtar an táirge as an uisce (is é sin, sula ndéantar próiseáil air) ach ní áirítear leis aon táirgí nach gabhálacha iad a thugann Ballstát i dtír, ar chúiseanna éagsúla.

Is foinse bia riachtanach don duine é iasc agus is earnáil fostaíochta thábhachtach é an tionscal iascaigh ar fud an domhain. Ach tá an acmhainn seo faoi bhagairt áfach, mar gheall ar ró-iascaireacht, ach ní hé sin an t-aon chúis. D’fhonn a chinntiú go mbeidh an fhoinse bia seo ar fáil do ghlúine amach anseo, tá comhbheartas iascaigh an Aontais Eorpaigh tiomanta do theorainneacha iascaireachta inbhuanaithe a leagan síos in uiscí na hEorpa. Ina theannta sin, áirítear leis an mbeartas seo freisin maoiniú le haghaidh Grúpaí Áitiúla Gníomhaíochta Iascaigh ar fud na hEorpa. Is tionscnaimh áitiúla, ón mbonn aníos iad sin a bhfuil sé mar aidhm acu earnáil áitiúil an iascaigh a fhorbairt ar bhealach atá neamhdhíobhálach don chomhshaol agus ar bhealach inbhuanaithe ar bhonn sóisialta agus eacnamaíoch. Ceapann siad straitéisí forbartha áitiúla comhtháite agus cuireann siad chun feidhme iad ar mhaithe le forbairt inbhuanaithe na limistéar iascaigh. Sainaithnítear ar an léarscáil seo cá bhfuil na grúpaí áitiúla gníomhaíochta iascaigh suite. Chun tuilleadh a fháil amach faoi do ghrúpa áitiúil agus na tionscadail atá ar bun féadfaidh tú cliceáil air le dul chuig a shuíomh gréasáin.

Is tagairt atá sa dobharshaothrú don fheirmeoireacht a dhéantar ar orgánaigh a mhaireann san uisce, orgánaigh lena n-áirítear iasc, moilisc, crústaigh agus plandaí a fhásann san uisce. Is foinse thábhachtach próitéine iad táirgí iascaigh agus dobharshaothraithe agus is cuid riachtanach d’aiste bia folláin iad. Taispeánann an léarscáil seo an t-ídiú bliantúil per capita ar tháirgí iascaigh agus dobharshaothraithe.

Limistéir iascaireachta (FAO) – Taispeánann an léarscáil seo na limistéir idirnáisiúnta iascaireachta atá sainithe ag Eagraíocht Bhia agus Talmhaíochta na Náisiún Aontaithe (FAO). Chun críocha staidrimh, bunaíodh 27 mórlimistéar iascaireachta go hidirnáisiúnta go dtí seo. Ina measc sin bhí 8 mórlimistéar iascaireachta intíre a chumhdaíonn uiscí intíre ilchríche, agus 19 gcinn de mhórlimistéir iascaireachta muirí a chumhdaíonn uiscí an Atlantaigh, an Aigéin Indiach, an Aigéin Chiúin agus an Aigéin Theas, lena gcuid farraigí in aice láimhe. Sainaithnítear na limistéir iascaireachta, idir intíre agus mhuirí, lena gcuid ainmneacha agus le cóid dhá dhigit.

Taispeánann an léarscáil seo na limistéir iascaireachta idirnáisiúnta atá sainithe ag an gComhairle Idirnáisiúnta um Thaiscéalaíocht na Mara.

Sa chairt seo, taispeántar an cion de na stoic éisc measúnaithe a ndéantar ró-iascach orthu (dath dearg) laistigh de theorainneacha bitheolaíocha sábháilte (dath glas) i réigiúin iascaireachta Eorpacha na Comhairle Idirnáisiúnta um Thaiscéalaíocht na Mara agus na Comhairle Ginearálta um Iascach Meánmhuirí. Tugtar le fios leis na huimhreacha sna ciorcail líon na stoc a ndearnadh measúnú orthu laistigh den réigiún ar leith. Baineann méid na gciorcal le méid na gabhála sa réigiún sin.

Maidir le staitisticí faoi thabhairt i dtír, baineann siad le táirgí iascaigh (meáchan agus luach an táirge) a thugtar i dtír, gan beann ar náisiúntacht an tsoithigh a dhéanann an tabhairt i dtír, ach baineann siad freisin le táirgí iascaigh a thugann soithí na tíre i dtír i gcalafoirt nach de chuid an Aontais Eorpaigh iad agus a allmhairítear isteach san Aontas ansin iad. Ní áirítear tíortha talamhiata san Aontas nach bhfuil cabhlach iascaireachta muirí acu (an tSeicia, Lucsamburg, an Ungáir, an Ostair agus an tSlóvaic).

Taispeánann an léarscáil seo na haimhrialtachtaí i dteocht dhromchla na farraige. Soláthraíonn an tAirmheán Comhpháirteach Taighde na sonraí ón mbraiteoir satailíte aimhrialtachtaí MODIS-Terra SST 2015. Is gnáth-tháirge í teocht dhromchla na farraige ó bhraiteoirí infridheirg theirmigh bunaithe ar shatailítí, agus braiteoirí optúla le bandaí infridheirg. Bíonn tionchar ag teocht dhromchla an aigéin ar an aimsir, hairicíní ina measc, chomh maith le beatha plandaí agus ainmhithe san aigéan. Is é an aimhrialtacht ar theocht dhromchla na farraige an t-imeacht ón meán-riocht, ar féidir leis dul in dhá threo (níos fuaire nó níos teo). Taispeánann an léarscáil aimhrialtachtaí dearfacha (os cionn nialais) le dath oráiste i bhformhór na réigiún farraige agus aigéin san Eoraip, rud a nochtann an téamh foriomlán atá ag tarlú diaidh ar ndiaidh sna haigéin.

Taispeánann an léarscáil seo aimhrialtachtaí sa chomhchruinniú clóraifille in aigéin an domhain. Úsáidtear clóraifill mar ionadaí don bithmhais fíteaplanctón. Tógadh na sonraí ó shatailítí (MODIS-Aqua) don bhliain 2016, á soláthar ag an Airmheán Comhpháirteach Taighde. Is algaí aoncheallacha micreascópacha iad na fíteaplanctóin a imíonn le sruth ag dromchla an aigéin, agus is iad an príomhtháirgeoir ag bun an tslabhra bia mhuirí iad. Is lí fhótaisintéiseach í clóraifill a bhíonn le fáil go coitianta i ngach speiceas fíteaplanctóin a thugann an dath glas dóibh. Toisc an dath glas ar leith atá ar an lí chlóraifille, is féidir linn braiteoirí satailíte optúla a úsáid chun an leithdháileadh clóraifille a ionsamhlú agus dá réir sin na fíteaplanctóin inár n-aigéin. Tugann sé meastachán den bhithmhais fíteaplanctón beo sa chiseal dromchla. Is é an aimhrialtacht clóraifille an t-imeacht ón meán-riocht. Dá bhrí sin, tugann aimhrialtacht dhearfach fás nua algach le fios.

Taispeánann an léarscáil seo an comhchruinniú clóraifille-a in aigéan dromchla an domhain go laethúil. Is é Copernicus a sholáthair an táirge seo, tógtha ó roinnt braiteoirí satailíte optúla (SeaWiFS, MODIS-Aqua, MERIS, VIIRSN agus OLCI-S3A) agus a ríomhadh ag úsáid an phróiseálaí Copernicus GlobColour. Taispeántar ann an comhchruinniú Clóraifille-a laethúil in am is beag nach fíor (ina mg in aghaidh an mhéadair chiúbaigh) ag dromchla an aigéin i réigiúin nach raibh faoi bhrat na scamall. Is ionadaí í an chlóraifill-a do fhlúirse planctóin fhótaisintéisigh, príomhtháirgeoirí an aigéin. Is algaí aoncheallacha micreascópacha iad na fíteaplanctóin a imíonn le sruth ag dromchla an aigéin, agus bíonn an lí ghlas clóraifill iontu, rud lenar féidir leo an fuinneamh ó sholas na gréine a úsáid chun CO2 a thiontú go siúcraí agus ocsaigin. Toisc an dath glas ar leith atá ar an lí chlóraifille, is féidir linn braiteoirí satailíte optúla a úsáid chun an leithdháileadh clóraifille a ionsamhlú agus dá réir sin na fíteaplanctóin inár n-aigéin.

Taispeánann an léarscáil seo an comhchruinniú clóraifille-a ar dhromchla aigéan an domhain go míosúil. Is é Copernicus a sholáthair an táirge seo, tógtha ó roinnt braiteoirí satailíte optúla (SeaWiFS, MODIS-Aqua, MERIS, VIIRSN agus OLCI-S3A) agus a ríomhadh ag úsáid an phróiseálaí Copernicus GlobColour. Taispeántar ann an comhchruinniú Clóraifille-a ar an meán (ina mg in aghaidh an mhéadair chiúbaigh) ag dromchla an aigéin le mí anuas i réigiúin nach raibh faoi bhrat na scamall. Is táscaire í an chlóraifill do fhlúirse planctóin fhótaisintéisigh, príomhtháirgeoirí an aigéin. Is algaí aoncheallacha micreascópacha iad na fíteaplanctóin a imíonn le sruth ag dromchla an aigéin, agus bíonn an lí ghlas clóraifill iontu, rud lenar féidir leo an fuinneamh ó sholas na gréine a úsáid chun CO2 a thiontú go siúcraí agus ocsaigin. Toisc an dath glas ar leith atá ar an lí chlóraifille, is féidir linn braiteoirí satailíte optúla a úsáid chun an leithdháileadh clóraifille a ionsamhlú agus dá réir sin na fíteaplanctóin inár n-aigéin.

Taispeánann an léarscáil seo an comhchruinniú clóraifille in aigéin an domhain, rud is ionadaí don bhithmhais fíteaplanctón. Tógadh na sonraí ó shatailítí (MODIS-Aqua) don bhliain 2016, á soláthar ag an Airmheán Comhpháirteach Taighde. Is algaí aoncheallacha atá beag bídeach iad na fíteaplanctóin a imíonn le sruth ag dromchla an aigéin, agus is iad an príomhtháirgeoir ag bun an tslabhra bia mhuirí iad. Is lí fhótaisintéiseach í clóraifill a bhíonn le fáil go coitianta i ngach speiceas fíteaplanctóin a thugann an dath glas dóibh. Toisc an dath glas ar leith atá ar an lí chlóraifille, is féidir braiteoirí satailíte optúla a úsáid chun an leithdháileadh clóraifille a ionsamhlú agus dá réir sin na fíteaplanctóin inár n-aigéin. Tugann an comhchruinniú clóraifille meastachán den bhithmhais fíteaplanctón beo sa chiseal dromchla.

Taispeánann an léarscáil seo teocht dhromchla na farraige (ina céim-C), teocht a tógadh ó thoisí satailíte. Soláthraíonn an tAirmheán Comhpháirteach Taighde na sonraí ón mbraiteoir satailíte clímeolaíochta MODIS-Terra SST 2016. Is gnáth-tháirge í teocht dhromchla na farraige ó bhraiteoirí infridheirg theirmigh bunaithe ar shatailítí, agus braiteoirí optúla le bandaí infridheirg. Bíonn tionchar ag teocht dhromchla an aigéin ar an aimsir, hairicíní ina measc, chomh maith le beatha plandaí agus ainmhithe san aigéan.

Taispeánann an léarscáil seo trédhearcacht an uisce san aigéan uachtair sa bhliain 2016. Soláthraíonn an tAirmheán Comhpháirteach Taighde na sonraí ón mbraiteoir satailíte leathchríochnaithe MODIS-Aqua Kd490 2016. Bíonn leibhéal trédhearcachta locha, farraige nó aigéin ag brath ar cé chomh domhain is atá solas na gréine in ann dul isteach san uisce. Bíonn trédhearcacht an uisce ag brath ar an méid cáithníní san uisce. D’fhéadfadh cáithníní a bheith neamhbheo (e.g. dríodar ó chreimeadh nó ó ábhar tuaslagtha eile) nó beo (e.g. fíteaplanctón, algaí micreascópacha). Tomhaiseann an comhéifeacht tanúcháin idirleata Kd490 an treá solais sa cholún uisce ag na tonnfhaid ghorma-ghlasa (ca. 490 nm). Is táscaire maith é de thrédhearcacht uisce mar gheall ar chomhghníomh ionsúite agus cúlscaipthe chomhábhair an uisce, agus struchtúr an réimse solais máguaird. Tá an trédhearcacht uisce ar cheann de na príomhtháscairí don mheasúnú ar cháilíocht an uisce.

Tá feiceáil ar an léarscáil seo ar na bealaí farantóireachta idirnáisiúnta rialta go léir atá tábhachtach agus na bealaí farantóireachta náisiúnta go léir a bhfuil tábhacht mhór leo chun gréasán náisiúnta na n-iarnród nó na mbóithre a nascadh le chéile.

Is geataí riachtanacha iad calafoirt na hEorpa, ag nascadh a conairí iompair chuig an gcuid eile den domhan. Gabhann 74% de na hearraí a thagann isteach san Eoraip nó amach as ar muir. Ach ní hamháin go bhfuil calafoirt iontach chun earraí a bhogadh thart iontu, is moil fuinnimh iad freisin le haghaidh fuinnimh thraidisiúnta agus in-athnuaite. Anuas air sin, cruthaíonn calafoirt fostaíocht agus meastar go dtéann 400 milliún paisinéir isteach agus amach as calafoirt na hEorpa gach bliain. Tá feiceáil ar an léarscáil seo ar na calafoirt Eorpacha atá ar liosta Chód na Náisiún Aontaithe le haghaidh Suíomh Trádála agus Iompair.

Is mol ollmhór de thrácht muirí iad farraigí na hEorpa. Tá sé fíorthábhachtach go mbeadh eolas ar an áit a bhfuil trácht soithí ag tarlú chun pleanáil spásúil mhuirí a dhéanamh (e.g. le haghaidh páirceanna fuinnimh gaoithe amach ón gcósta agus cáblaí agus píblínte fomhuirí) agus chun measúnú a dhéanamh ar an tionchar a bhíonn ag gníomhaíochtaí an duine (e.g. iascaireacht, tógáil amach ón gcósta) ar éiceachórais mhuirí. Taispeántar an trácht muirí ar fharraigí na hEorpa in 2021 ar an léarscáil seo don chineál loinge seo a leanas: árthaí ardluais. Léirítear an dlús soithí mar líon na n-uaireanta in aghaidh na míosa a chaith longa i ngach ciliméadar cearnach. Ríomhadh an léarscáil ó thacar sonraí mór de theachtaireachtaí an Chórais Sainaitheanta Uathoibríoch ina bhfuil eolas faoi shuímh na dtrasfhreagróirí ar bord loinge. Rinneadh é sin ag úsáid sreabhadh oibre anailíse ar olltiomsú sonraí nua a d’fhorbair Gníomhaíochtaí Daonna EMODnet.

Is mol ollmhór de thrácht muirí iad farraigí na hEorpa. Tá sé fíorthábhachtach go mbeadh eolas ar an áit a bhfuil trácht soithí ag tarlú chun pleanáil spásúil mhuirí a dhéanamh (e.g. le haghaidh páirceanna fuinnimh gaoithe amach ón gcósta agus cáblaí agus píblínte fomhuirí) agus chun measúnú a dhéanamh ar an tionchar a bhíonn ag gníomhaíochtaí an duine (e.g. iascaireacht, tógáil amach ón gcósta) ar éiceachórais mhuirí. Taispeántar an trácht muirí ar fharraigí na hEorpa in 2021 ar an léarscáil seo don chineál loinge seo a leanas: árthaí pléisiúir. Léirítear an dlús soithí mar líon na n-uaireanta in aghaidh na míosa a chaith longa i ngach ciliméadar cearnach. Ríomhadh an léarscáil ó thacar sonraí mór de theachtaireachtaí an Chórais Sainaitheanta Uathoibríoch ina bhfuil eolas faoi shuímh na dtrasfhreagróirí ar bord loinge. Rinneadh é sin ag úsáid sreabhadh oibre anailíse ar olltiomsú sonraí nua a d’fhorbair Gníomhaíochtaí Daonna EMODnet.

Is mol ollmhór de thrácht muirí iad farraigí na hEorpa. Tá sé fíorthábhachtach go mbeadh eolas ar an áit a bhfuil trácht soithí ag tarlú chun pleanáil spásúil mhuirí a dhéanamh (e.g. le haghaidh páirceanna fuinnimh gaoithe amach ón gcósta agus cáblaí agus píblínte fomhuirí) agus chun measúnú a dhéanamh ar an tionchar a bhíonn ag gníomhaíochtaí an duine (e.g. iascaireacht, tógáil amach ón gcósta) ar éiceachórais mhuirí. Taispeántar an trácht muirí ar fharraigí na hEorpa in 2021 ar an léarscáil seo don chineál loinge seo a leanas: ní fios. Léirítear an dlús soithí mar líon na n-uaireanta in aghaidh na míosa a chaith longa i ngach ciliméadar cearnach. Ríomhadh an léarscáil ó thacar sonraí mór de theachtaireachtaí an Chórais Sainaitheanta Uathoibríoch ina bhfuil eolas faoi shuímh na dtrasfhreagróirí ar bord loinge. Rinneadh é sin ag úsáid sreabhadh oibre anailíse ar olltiomsú sonraí nua a d’fhorbair Gníomhaíochtaí Daonna EMODnet.

Is mol ollmhór de thrácht muirí iad farraigí na hEorpa. Tá sé fíorthábhachtach go mbeadh eolas ar an áit a bhfuil trácht soithí ag tarlú chun pleanáil spásúil mhuirí a dhéanamh (e.g. le haghaidh páirceanna fuinnimh gaoithe amach ón gcósta agus cáblaí agus píblínte fomhuirí) agus chun measúnú a dhéanamh ar an tionchar a bhíonn ag gníomhaíochtaí an duine (e.g. iascaireacht, tógáil amach ón gcósta) ar éiceachórais mhuirí. Taispeántar an trácht muirí ar fharraigí na hEorpa in 2021 ar an léarscáil seo don chineál loinge seo a leanas: eile. Léirítear an dlús soithí mar líon na n-uaireanta in aghaidh na míosa a chaith longa i ngach ciliméadar cearnach. Ríomhadh an léarscáil ó thacar sonraí mór de theachtaireachtaí an Chórais Sainaitheanta Uathoibríoch ina bhfuil eolas faoi shuímh na dtrasfhreagróirí ar bord loinge. Rinneadh é sin ag úsáid sreabhadh oibre anailíse ar olltiomsú sonraí nua a d’fhorbair Gníomhaíochtaí Daonna EMODnet.

Is mol ollmhór de thrácht muirí iad farraigí na hEorpa. Tá sé fíorthábhachtach go mbeadh eolas ar an áit a bhfuil trácht soithí ag tarlú chun pleanáil spásúil mhuirí a dhéanamh (e.g. le haghaidh páirceanna fuinnimh gaoithe amach ón gcósta agus cáblaí agus píblínte fomhuirí) agus chun measúnú a dhéanamh ar an tionchar a bhíonn ag gníomhaíochtaí an duine (e.g. iascaireacht, tógáil amach ón gcósta) ar éiceachórais mhuirí. Taispeántar an trácht muirí ar fharraigí na hEorpa in 2021 ar an léarscáil seo. Léirítear an dlús soithí mar líon na n-uaireanta in aghaidh na míosa a chaith longa i ngach ciliméadar cearnach. Ríomhadh an léarscáil ó thacar sonraí mór de theachtaireachtaí an Chórais Sainaitheanta Uathoibríoch ina bhfuil eolas faoi shuímh na dtrasfhreagróirí ar bord loinge. Rinneadh é sin ag úsáid sreabhadh oibre anailíse ar olltiomsú sonraí nua a d’fhorbair Gníomhaíochtaí Daonna EMODnet. Nochtar na príomhbhealaí iompair, na príomh-mheánna (limistéir iascaireachta) agus na príomhláithreáin tógála amach ón gcósta ar an léarscáil. Tá léarscáileanna ar dhlús soithí le fáil freisin in Atlas Eorpach na bhFarraigí le haghaidh gach cineál loinge (e.g. lastas, iascaireacht, dreidireacht agus oibríocht faoi uisce agus longa nach iad) a thabharfaidh deis duit féachaint ar an áit a bhfuil na gníomhaíochtaí éagsúla seo ag tarlú.

Is mol ollmhór de thrácht muirí iad farraigí na hEorpa. Tá sé fíorthábhachtach go mbeadh eolas ar an áit a bhfuil trácht soithí ag tarlú chun pleanáil spásúil mhuirí a dhéanamh (e.g. le haghaidh páirceanna fuinnimh gaoithe amach ón gcósta agus cáblaí agus píblínte fomhuirí) agus chun measúnú a dhéanamh ar an tionchar a bhíonn ag gníomhaíochtaí an duine (e.g. iascaireacht, tógáil amach ón gcósta) ar éiceachórais mhuirí. Taispeántar an trácht muirí ar fharraigí na hEorpa in 2021 ar an léarscáil seo don chineál loinge seo a leanas: iascaireacht. Léirítear an dlús soithí mar líon na n-uaireanta in aghaidh na míosa a chaith longa i ngach ciliméadar cearnach. Ríomhadh an léarscáil ó thacar sonraí mór de theachtaireachtaí an Chórais Sainaitheanta Uathoibríoch ina bhfuil eolas faoi shuímh na dtrasfhreagróirí ar bord loinge. Rinneadh é sin ag úsáid sreabhadh oibre anailíse ar olltiomsú sonraí nua a d’fhorbair Gníomhaíochtaí Daonna EMODnet.

Is mol ollmhór de thrácht muirí iad farraigí na hEorpa. Tá sé fíorthábhachtach go mbeadh eolas ar an áit a bhfuil trácht soithí ag tarlú chun pleanáil spásúil mhuirí a dhéanamh (e.g. le haghaidh páirceanna fuinnimh gaoithe amach ón gcósta agus cáblaí agus píblínte fomhuirí) agus chun measúnú a dhéanamh ar an tionchar a bhíonn ag gníomhaíochtaí an duine (e.g. iascaireacht, tógáil amach ón gcósta) ar éiceachórais mhuirí. Taispeántar an trácht muirí ar fharraigí na hEorpa in 2021 ar an léarscáil seo don chineál loinge seo a leanas: lastas. Léirítear an dlús soithí mar líon na n-uaireanta in aghaidh na míosa a chaith longa i ngach ciliméadar cearnach. Ríomhadh an léarscáil ó thacar sonraí mór de theachtaireachtaí an Chórais Sainaitheanta Uathoibríoch ina bhfuil eolas faoi shuímh na dtrasfhreagróirí ar bord loinge. Rinneadh é sin ag úsáid sreabhadh oibre anailíse ar olltiomsú sonraí nua a d’fhorbair Gníomhaíochtaí Daonna EMODnet.

Is mol ollmhór de thrácht muirí iad farraigí na hEorpa. Tá sé fíorthábhachtach go mbeadh eolas ar an áit a bhfuil trácht soithí ag tarlú chun pleanáil spásúil mhuirí a dhéanamh (e.g. le haghaidh páirceanna fuinnimh gaoithe amach ón gcósta agus cáblaí agus píblínte fomhuirí) agus chun measúnú a dhéanamh ar an tionchar a bhíonn ag gníomhaíochtaí an duine (e.g. iascaireacht, tógáil amach ón gcósta) ar éiceachórais mhuirí. Taispeántar an trácht muirí ar fharraigí na hEorpa in 2021 ar an léarscáil seo don chineál loinge seo a leanas: míleata agus forfheidhmiú an dlí. Léirítear an dlús soithí mar líon na n-uaireanta in aghaidh na míosa a chaith longa i ngach ciliméadar cearnach. Ríomhadh an léarscáil ó thacar sonraí mór de theachtaireachtaí an Chórais Sainaitheanta Uathoibríoch ina bhfuil eolas faoi shuímh na dtrasfhreagróirí ar bord loinge. Rinneadh é sin ag úsáid sreabhadh oibre anailíse ar olltiomsú sonraí nua a d’fhorbair Gníomhaíochtaí Daonna EMODnet.

Is mol ollmhór de thrácht muirí iad farraigí na hEorpa. Tá sé fíorthábhachtach go mbeadh eolas ar an áit a bhfuil trácht soithí ag tarlú chun pleanáil spásúil mhuirí a dhéanamh (e.g. le haghaidh páirceanna fuinnimh gaoithe amach ón gcósta agus cáblaí agus píblínte fomhuirí) agus chun measúnú a dhéanamh ar an tionchar a bhíonn ag gníomhaíochtaí an duine (e.g. iascaireacht, tógáil amach ón gcósta) ar éiceachórais mhuirí. Taispeántar an trácht muirí ar fharraigí na hEorpa in 2021 ar an léarscáil seo don chineál loinge seo a leanas: obair dreidireachta nó obair faoi uisce. Léirítear an dlús soithí mar líon na n-uaireanta in aghaidh na míosa a chaith longa i ngach ciliméadar cearnach. Ríomhadh an léarscáil ó thacar sonraí mór de theachtaireachtaí an Chórais Sainaitheanta Uathoibríoch ina bhfuil eolas faoi shuímh na dtrasfhreagróirí ar bord loinge. Rinneadh é sin ag úsáid sreabhadh oibre anailíse ar olltiomsú sonraí nua a d’fhorbair Gníomhaíochtaí Daonna EMODnet.

Is mol ollmhór de thrácht muirí iad farraigí na hEorpa. Tá sé fíorthábhachtach go mbeadh eolas ar an áit a bhfuil trácht soithí ag tarlú chun pleanáil spásúil mhuirí a dhéanamh (e.g. le haghaidh páirceanna fuinnimh gaoithe amach ón gcósta agus cáblaí agus píblínte fomhuirí) agus chun measúnú a dhéanamh ar an tionchar a bhíonn ag gníomhaíochtaí an duine (e.g. iascaireacht, tógáil amach ón gcósta) ar éiceachórais mhuirí. Taispeántar an trácht muirí ar fharraigí na hEorpa in 2021 ar an léarscáil seo don chineál loinge seo a leanas: paisinéirí. Léirítear an dlús soithí mar líon na n-uaireanta in aghaidh na míosa a chaith longa i ngach ciliméadar cearnach. Ríomhadh an léarscáil ó thacar sonraí mór de theachtaireachtaí an Chórais Sainaitheanta Uathoibríoch ina bhfuil eolas faoi shuímh na dtrasfhreagróirí ar bord loinge. Rinneadh é sin ag úsáid sreabhadh oibre anailíse ar olltiomsú sonraí nua a d’fhorbair Gníomhaíochtaí Daonna EMODnet.

Is mol ollmhór de thrácht muirí iad farraigí na hEorpa. Tá sé fíorthábhachtach go mbeadh eolas ar an áit a bhfuil trácht soithí ag tarlú chun pleanáil spásúil mhuirí a dhéanamh (e.g. le haghaidh páirceanna fuinnimh gaoithe amach ón gcósta agus cáblaí agus píblínte fomhuirí) agus chun measúnú a dhéanamh ar an tionchar a bhíonn ag gníomhaíochtaí an duine (e.g. iascaireacht, tógáil amach ón gcósta) ar éiceachórais mhuirí. Taispeántar an trácht muirí ar fharraigí na hEorpa in 2021 ar an léarscáil seo don chineál loinge seo a leanas: seirbhís. Léirítear an dlús soithí mar líon na n-uaireanta in aghaidh na míosa a chaith longa i ngach ciliméadar cearnach. Ríomhadh an léarscáil ó thacar sonraí mór de theachtaireachtaí an Chórais Sainaitheanta Uathoibríoch ina bhfuil eolas faoi shuímh na dtrasfhreagróirí ar bord loinge. Rinneadh é sin ag úsáid sreabhadh oibre anailíse ar olltiomsú sonraí nua a d’fhorbair Gníomhaíochtaí Daonna EMODnet.

Is mol ollmhór de thrácht muirí iad farraigí na hEorpa. Tá sé fíorthábhachtach go mbeadh eolas ar an áit a bhfuil trácht soithí ag tarlú chun pleanáil spásúil mhuirí a dhéanamh (e.g. le haghaidh páirceanna fuinnimh gaoithe amach ón gcósta agus cáblaí agus píblínte fomhuirí) agus chun measúnú a dhéanamh ar an tionchar a bhíonn ag gníomhaíochtaí an duine (e.g. iascaireacht, tógáil amach ón gcósta) ar éiceachórais mhuirí. Taispeántar an trácht muirí ar fharraigí na hEorpa in 2021 ar an léarscáil seo don chineál loinge seo a leanas: seoltóireacht. Léirítear an dlús soithí mar líon na n-uaireanta in aghaidh na míosa a chaith longa i ngach ciliméadar cearnach. Ríomhadh an léarscáil ó thacar sonraí mór de theachtaireachtaí an Chórais Sainaitheanta Uathoibríoch ina bhfuil eolas faoi shuíomhanna na dtrasfhreagróirí ar bord loinge. Rinneadh é sin ag úsáid sreabhadh oibre anailíse ar olltiomsú sonraí nua a d’fhorbair Gníomhaíochtaí Daonna EMODnet.

Is mol ollmhór de thrácht muirí iad farraigí na hEorpa. Tá sé fíorthábhachtach go mbeadh eolas ar an áit a bhfuil trácht soithí ag tarlú chun pleanáil spásúil mhuirí a dhéanamh (e.g. le haghaidh páirceanna fuinnimh gaoithe amach ón gcósta agus cáblaí agus píblínte fomhuirí) agus chun measúnú a dhéanamh ar an tionchar a bhíonn ag gníomhaíochtaí an duine (e.g. iascaireacht, tógáil amach ón gcósta) ar éiceachórais mhuirí. Taispeántar an trácht muirí ar fharraigí na hEorpa in 2021 ar an léarscáil seo don chineál loinge seo a leanas: tancaer. Léirítear an dlús soithí mar líon na n-uaireanta in aghaidh na míosa a chaith longa i ngach ciliméadar cearnach. Ríomhadh an léarscáil ó thacar sonraí mór de theachtaireachtaí an Chórais Sainaitheanta Uathoibríoch ina bhfuil eolas faoi shuímh na dtrasfhreagróirí ar bord loinge. Rinneadh é sin ag úsáid sreabhadh oibre anailíse ar olltiomsú sonraí nua a d’fhorbair Gníomhaíochtaí Daonna EMODnet.

Is mol ollmhór de thrácht muirí iad farraigí na hEorpa. Tá sé fíorthábhachtach go mbeadh eolas ar an áit a bhfuil trácht soithí ag tarlú chun pleanáil spásúil mhuirí a dhéanamh (e.g. le haghaidh páirceanna fuinnimh gaoithe amach ón gcósta agus cáblaí agus píblínte fomhuirí) agus chun measúnú a dhéanamh ar an tionchar a bhíonn ag gníomhaíochtaí an duine (e.g. iascaireacht, tógáil amach ón gcósta) ar éiceachórais mhuirí. Taispeántar an trácht muirí ar fharraigí na hEorpa in 2021 ar an léarscáil seo don chineál loinge seo a leanas: tarrac agus tarraingt. Léirítear an dlús soithí mar líon na n-uaireanta in aghaidh na míosa a chaith longa i ngach ciliméadar cearnach. Ríomhadh an léarscáil ó thacar sonraí mór de theachtaireachtaí an Chórais Sainaitheanta Uathoibríoch ina bhfuil eolas faoi shuímh na dtrasfhreagróirí ar bord loinge. Rinneadh é sin ag úsáid sreabhadh oibre anailíse ar olltiomsú sonraí nua a d’fhorbair Gníomhaíochtaí Daonna EMODnet.

Taispeánann an léarscáil seo na Gréasáin Thras-Eorpacha Fuinnimh atá ann i gcomhair an leictreachais. Tá straitéis na nGréasán Tras-Eorpach Fuinnimh dírithe ar bhonneagar fuinnimh thíortha an Aontais Eorpaigh a nascadh. Tá na Gréasáin Tras-Eorpacha Fuinnimh ríthábhachtach do chuspóirí beartais fuinnimh foriomlána an Aontais Eorpaigh, ag méadú iomaíochais sna margaí leictreachais agus gáis, ag atreisiú shlándáil an tsoláthair, agus ag cosaint an chomhshaoil.

Is taispeáint atá sa léarscáil seo ar an bhforbairt ar líon na gcarranna cláraithe in aghaidh an 1 000 duine i gcathracha agus i cathracha móra cois farraige. Fuarthas an táscaire ó na hathróga a bhailigh an Córas Eorpach Staidrimh agus bailíodh na sonraí ar chathracha na hEorpa chun cúnamh a thabhairt feabhas a chur ar an gcáilíocht saoil sna cathracha. Tacaíonn sé le taithí a mhalartú i measc chathracha na hEorpa; cabhraíonn sé chun dea-chleachtais a shainaithint; éascaíonn sé tagarmharcáil ar an leibhéal Eorpach agus soláthraíonn sé faisnéis ar an dinimic laistigh de na cathracha agus lena dtimpeallacht.

MarineTraffic.com - Is mol ollmhór iad farraigí na hEorpa le haghaidh na tráchta muirí. Is mór is tábhachtach eolas ar an áit a bhfuil trácht soithí chun pleanáil spásúil mhuirí a dhéanamh (e.g. le haghaidh páirceanna fuinnimh gaoithe amach ón gcósta agus cáblaí agus píblínte fomhuirí) agus chun measúnú a dhéanamh ar an tionchar a bhíonn ag gníomhaíochtaí an duine (e.g. iascaireacht, tógáil amach ón gcósta) ar na héiceachórais mhuirí. Is taispeáint atá sa léarscáil seo ar na sonraí carnacha a bailíodh faoi shuímh na long ionas go mbeifear in ann léarscáileanna dlúis a chruthú chun go bhféadfaidh cách pictiúr a fháil de na bealaí mara is mó trácht ar fud na cruinne.

Taispeánann an léarscáil seo mótarbhealaí farraige na hEorpa. Tá sé mar aidhm ag Mótarbhealaí na Farraige naisc iompair ghlasa, inmharthana, mhealltacha agus éifeachtúla bunaithe ar muir a chomhtháthú sa slabhra iompair iomlán. Mhol an Coimisiún Eorpach go bhforbrófaí “Mótarbhealaí na Farraige” mar fhíor-rogha mhalartach iomaíoch ar iompar ar talamh. Ba cheart go gcuideodh a gcur i bhfeidhm chun córas iompair an Aontais Eorpaigh a athchothromú.

Is geataí riachtanacha iad calafoirt na hEorpa, ag nascadh a conairí iompair chuig an gcuid eile den domhan. Gabhann 74% de na hearraí a thagann isteach san Eoraip nó amach as ar muir. Ach ní hamháin go bhfuil calafoirt iontach chun earraí a bhogadh thart iontu, is moil fuinnimh iad freisin le haghaidh fuinnimh thraidisiúnta agus in-athnuaite. Anuas air sin, cruthaíonn calafoirt fostaíocht agus meastar go dtéann 400 milliún paisinéir isteach agus amach as calafoirt na hEorpa gach bliain. Cuimsíonn an léarscáil suímh na bpríomhchalafort san Aontas Eorpach. Is mar thoradh ar chomhbhailiú agus ar chomhchuibhiú na dtacar sonraí a thug calafoirt i mBallstáit an Aontais Eorpaigh, sa Ríocht Aontaithe agus san Iorua do EUROSTAT atá an léarscáil seo againn.

Is geataí riachtanacha iad calafoirt na hEorpa, ag nascadh a conairí iompair chuig an gcuid eile den domhan. Gabhann 74% de na hearraí a thagann isteach san Eoraip nó amach as ar muir. Taispeánann an léarscáil seo trácht na n-earraí i bpríomhchalafoirt an Aontais Eorpaigh. Tuairiscítear na sonraí sna mílte tonaí de réir cineál lastais agus treo.

Is geataí riachtanacha iad calafoirt na hEorpa, ag nascadh a conairí iompair chuig an gcuid eile den domhan. Meastar go dtéann 400 milliún paisinéir isteach agus amach as calafoirt na hEorpa gach bliain. Taispeánann an léarscáil seo trácht na bpaisinéirí i bpríomhchalafoirt an Aontais Eorpaigh. Tuairiscítear na sonraí sna mílte paisinéirí (gan paisinéirí ar longa cúrsála san áireamh) de réir treo agus cineál tráchta.

Is geataí riachtanacha iad calafoirt na hEorpa, ag nascadh a conairí iompair chuig an gcuid eile den domhan. Gabhann 74% de na hearraí a thagann isteach san Eoraip nó amach as ar muir. Ach ní hamháin go bhfuil calafoirt iontach chun earraí a bhogadh thart iontu, is moil fuinnimh iad freisin le haghaidh fuinnimh thraidisiúnta agus in-athnuaite. Anuas air sin, cruthaíonn calafoirt fostaíocht agus meastar go dtéann 400 milliún paisinéir isteach agus amach as calafoirt na hEorpa gach bliain. Taispeánann an léarscáil seo trácht na soithí muirí i bpríomhchalafoirt an Aontais Eorpaigh.

Is geataí riachtanacha iad calafoirt na hEorpa, ag nascadh a conairí iompair chuig an gcuid eile den domhan. Gabhann 74% de na hearraí a thagann isteach san Eoraip nó amach as ar muir. Taispeánann an léarscáil ollmheáchan iomlán* na n-earraí a iompraítear isteach agus amach as gach calafort. (An pacáistiú agus an fheithicil ina n-iompraítear na hearraí, tá siad sin san áireamh faoi *ollmheáchan earraí chomh maith)

Is geataí riachtanacha iad calafoirt na hEorpa, ag nascadh a conairí iompair chuig an gcuid eile den domhan. Meastar go dtéann 400 milliún paisinéir isteach agus amach as calafoirt na hEorpa gach bliain. Is í trácht na bpaisinéirí de réir an chalafoirt a thaispeánann an léarscáil seo.

Taispeánann an léarscáil seo suíomh na n-ardán múrála sna farraigí agus san aigéan ar fud an domhain. Is é Fisic EMODnet a sholáthraíonn na sonraí. Is struchtúir fhosaithe iad na hardáin mhúrála is féidir a úsáid chun faire a dhéanamh ar an aigéan ó dhromchla go grinneall. Tá sreang agus cábla tiubh sna múrálacha agus iad á gcoimeád in airde sa cholún uisce le cineálacha éagsúla snámhachta, liathróidí gloine nó snámháin chúir chomhréireacha cuir i gcás. Greamaítear uirlisí, braiteoirí agus samplóirí éagsúla den ardán múrála chun paraiméadair fhisiceacha, cheimiceacha agus bhitheolaíocha an aigéin a thomhas. Is braiteoirí uathoibrithe atá i gcuid de na braiteoirí, agus déanann siad sonraí a bhailiú agus a tharchur taobh istigh de chúpla uair an chloig. I measc na mbraiteoirí uathoibrithe, tá braiteoirí seoltachta, braiteoirí doimhneachta teochta, sruthmhéadair (e.g. próifíleoirí srutha fuaime Doppler nó sruthmhéadair rótair lochtaigh), agus roinnt braiteoirí ceimiceacha e.g. clóraifill-a, ionadaí don fhíteaplanctóin. Déanann uirlisí eile sampláil ar an uisce (e.g. chun fíteaplanctóin, plandaí micreascópacha a bhailiú) nó beireann siad ar an ábhar orgánach a bhíonn ag síothlú go grinneall na farraige (e.g. gaistí dríodair). Is féidir múrálacha a úsáid san aigéan cois cósta agus amuigh ar an domhain ar feadh tréimhsí fada e.g. ar feadh bliain amháin ar a ghiorra, agus iad á gcumhachtú le pacaí ceallraí alcaileacha nó litiam. Teastaíonn cothabháil rialta (e.g. cothabháil bhliantúil) ó bhraiteoirí agus ó shamplóirí, rud a dhéanann soithí taighde go minic.

Taispeánann an léarscáil seo suíomh na mbaoithe atá ar síobadh sna farraigí agus san aigéan ar fud an domhain i láthair na huaire. Soláthraíonn Fisic EMODnet na sonraí seo beagnach i bhfíor-am. Is cineál uirlis aigéaneolaíochta é baoi ar fuaidreamh a bhailíonn sonraí comhshaoil go huathoibríoch faoi na farraigí agus na haigéin. Tá siad ar fuaidreamh gan srian agus bogann siad ag brath ar na sruthanna uisce agus ar óstbhraiteoirí. De bharr na gcóras tomhais uathoibríoch a bhíonn ar bhaoithe bítear in ann gnáth-pharaiméadair aigéaneolaíochta a thomhas (teocht, salandacht, sruthanna) agus, i roinnt cásanna, paraiméadair eile, e.g. moirtiúlacht, ocsaigin agus fluaraiseacht clóraifille. Mar shampla, úsáidtear baoithe tonnta chun gluaiseacht dhromchla an uisce a thomhas mar thonnsraith. Déantar anailís ar sheicheamh na dtonnta chun staitisticí faoi airde agus thréimhse shuntais na dtonnta a chinneadh, sin agus treo na dtonnta. Tá na sonraí sin tábhachtach chun dinimic an aigéin a thuiscint agus iad a úsáid i samhlacha ríomhaire chun réamh-mheastacháin agus réamhaisnéisí a dhéanamh ar an gcaoi a bhfuil athrú ag teacht ar an aigéan.

Taispeánann an léarscáil seo suíomh faoileoirí faoi uisce sna bhfarraigí agus san aigéan ar fud an domhain. Soláthraíonn Fisic EMODnet an fhaisnéis seo beagnach i bhfíor-am. Is uirlis aigéaneolaíochta iad na faoileoirí faoi uisce a bhailíonn sonraí maidir leis na haigéin go huathoibríoch agus a dhéanann faire ar na farraigí. Leanann an faoileoir próifíl suas-agus-síos, mar a bheadh sábhfhiacail tríd an uisce ann. Bíonn raon braiteoirí ar na faoileoirí de ghnáth chun toisí a ghlacadh amhail teocht, seoltacht (chun an tsalandacht a ríomh), sruthanna, fluaraiseacht clóraifille (ionadaí d’fhíteaplanctóin), cúlscaipeadh optúil, doimhneacht ag an mbun, agus (anois is arís) cúlscaipeadh fuaime. Taistealaíonn siad ag doimhneachtaí uisce éagsúla agus seolann siad le cabhair ó chumarsáid Chóras Suite Domhanda (GPS) ag an dromchla, brúbhraiteoirí, braiteoirí claonta, agus compáis mhaighnéadacha a thugann sonraí maidir le scála ama agus spásúil.

Is iad suíomh FerryBox sna farraigí agus san aigéan ar fud an domhain atá ar an léarscáil seo. Soláthraíonn Fisic EMODnet an fhaisnéis seo beagnach i bhfíor-am. Is córas faireacháin uathoibríoch ar dhromchla an uisce é an FerryBox a bhíonn feistithe le córas tréshreafa loinge. Cuirtear córais FerryBox le longa deonacha, ina measc sin soithí tráchtála (e.g. long paisinéirí, farantóireachta nó lastais) agus soithí taighde. Feistítear an FerryBox le braiteoirí difriúla a bhailíonn sonraí go huathoibríoch, sonraí a bhaineann le paraiméadair fhisiceacha (e.g. salandacht, teocht, moirtiúlacht), paraiméadair cheimiceacha an aigéin (cothaithigh, pH, O2, CO2, agus carbón orgánach tuaslagtha) agus paraiméadair bhitheolaíocha (e.g. clóraifill, ionadaí d’fhíteaplanctóin (plandaí micreascópacha) . Is féidir an fhaisnéis sin a úsáid chun measúnú a dhéanamh ar cháilíocht an uisce mhuirí agus na héiceolaíochta muirí agus as sin tiocfaidh tuiscint níos fearr ar idirghníomhaíochtaí idir an t-aer agus an fharraige e.g. malartú gáis CO2 agus athruithe domhanda lena n-áirítear aigéadú an aigéin.

Is uirlisí aigéaneolaíochta iad baoithe ar fuaidreamh a bhailíonn sonraí comhshaoil faoin aigéan go huathoibríoch. Tá siad ar fuaidreamh gan srian agus braitheann a ngluaiseachtaí ar na sruthanna uisce agus ar óstbhraiteoirí. De bharr na gcóras tomhais uathoibríoch a bhíonn ar bhaoithe bítear in ann gnáth‑pharaiméadair aigéaneolaíochta a thomhas (teocht, salandacht, sruthanna) agus, i roinnt cásanna, paraiméadair eile, e.g. moirtiúlacht, ocsaigin agus fluaraiseacht clóraifille. Seoltar na breithnithe sin ar aghaidh trí shatailít, úsáidtear láithreach bonn iad chun feabhas a chur ar réamhaisnéisí agus chun cur le sábháilteacht mhuirí agus cuirtear ar fáil iad trí thionscnaimh oscailte um shonraí muirí amhail EMODnet. Is é an Painéal Comhair um Baoithe Sonraí (DBCP) a dhéanann an iarracht dhomhanda seo chun sonraí a bhailiú a chomhordú. Taispeántar sa léarscáil seo conairí na sraithe domhanda baoithe ar fuaidreamh le mí anuas.

Taispeánann an léarscáil seo suíomh an Radair Ardmhinicíochta. Soláthraíonn Fisic EMODnet an fhaisnéis seo beagnach i bhfíor-am. Bíonn an radar ardmhinicíochta bunaithe ar talamh agus úsáideann siad uirlisí braite cianda chun réimsí treoluais feachtaí dromchla gar don chósta a thomhas. Tugann an breacadh dromchla a chruthaítear dá mbarr taifeach i bhfad níos airde sa spás i gcomparáid le teicnící roimhe seo ar nós sraitheanna sruthmhéadair. Le córas Radair Ardmhinicíochta is féidir léarscáileanna réimsí na bhfeachtaí iomlána (i.e. treoluas uisce sáile (m/s)) agus treo an treoluais uisce sáile (céimeanna) a ghiniúint in am is beag nach fíor. Tá an fhaisnéis sin áisiúil le haghaidh iompar ar muir, toisc gur féidir le heolas faoi fheachtaí an úsáid a bhaintear as breosla a laghdú agus na costais loingseoireachta a laghdú dá bharr sin. Tá cumas ollmhór ag feachtaí le haghaidh giniúint leictreachais sa todhchaí trí leas a bhaint as fuinneamh cinéiteach na bhfeachtaí muirí.

Taispeánann an léarscáil seo suíomh na snámhán Argo atá ar síobadh sna farraigí agus san aigéan ar fud an domhain i láthair na huaire. Soláthraíonn Fisic EMODnet an fhaisnéis seo beagnach i bhfíor-am. Is sraith dhomhanda de 3,800 snámhán próifílithe saor-ghluaisteach é Argo a bhailíonn sonraí aigéin comhshaoil, lena n-áirítear toisí de theocht agus salandacht treoluais (luas) an 2 000 m uachtair den aigéan agus an treoluas reatha. Tá na snámháin Argo uathoibrithe le sonraí tarchurtha agus cuirtear ar fáil go poiblí iad taobh istigh de chúpla uair an chloig óna mbailiú. Tá dhá mhilliún próifíl aigéin faighte ag snámháin aigéin Argo le fiche bliain anuas. Tá na sonraí ag cur athrú ó bhun ar ár n-eolas ar dhinimic an aigéin agus ar chomhábhar teasa. Déantar asamhlú ar na sonraí freisin i bhfíor-am beagnach i samhlacha ríomhaire oibríochta chun réamh-mheastacháin ghearrthéarmacha a chur i dtoll a chéile le haghaidh feachtaí (e.g. doirteadh ola ar an gcladach, cuardach agus tarrtháil) agus teochta (e.g. i gcomhair iascaigh), réamhaisnéisiú séasúrach-go-hidirbhliantúil (e.g. El Niño), agus le haghaidh réamhaisnéisí níos fadtéarmaí gach deich mbliana de chóras aeráide an aigéin/atmaisféir, mar atá ag an bPainéal Idir-Rialtasach ar an Athrú Aeráide.

Taispeánann an léarscáil suíomh na stáisiún san Eoraip a dhéanann tomhas ar shruthanna. Soláthraíonn Fisic EMODnet an fhaisnéis seo. Is uirlis ar tír é an tomhsaire srutha, sruth-thomhsaire nó tomhsaireacht srutha a dhéanann faire agus tástáil ar dhobharlaigh ar chríocha na talún (sruthanna, toibreacha, lochanna, canálacha, taiscumair, nó dobharlaigh eile). Tomhaiseann na huirlisí ag na stáisiúin sin raon paraiméadar lena n-áirítear airde uisce, sceitheadh, ceimic uisce, agus teocht uisce. Úsáideann hidreolaithe nó eolaithe comhshaoil na sonraí chun dobharlaigh chríochacha a fhaire agus a thástáil (sruthanna, toibreacha, lochanna, canálacha, taiscumair, nó dobharlaigh eile) chun cáilíocht an uisce agus an bithra (orgánaigh bheo) a fhaire. Is minic go bhfaightear suíomh na stáisiún tomhsaireachta ar léarscáileanna topagrafaíochta. Tá roinnt stáisiúin tomhsaireachta uathoibrithe go mór agus d’fhéadfadh cumas teiliméadrachta a bheith mar chuid díobh á tharchur chuig saoráid lárnach logála sonraí.

Taispeánann an léarscáil seo na habhantracha draenála éagsúla, iad ina ngrúpaí de réir na farraige a ndraenálann an t-uisce isteach inti. Cruthaíonn líonraí draenála agus abhantraí draenála gaolmhara aonáin fheidhmiúla chasta atá tábhachtach ní hamháin le haghaidh próisis hidreolaíocha ach le haghaidh próisis chomhshaoil trí chéile freisin. Aithníodh é sin i reachtaíocht Eorpach le déanaí ar nós na Creat-Treorach Uisce.

Taispeánann an léarscáil seo príomh-aibhneacha agus príomhlochanna na hEorpa. Cruthaíonn líonraí draenála agus abhantraí draenála gaolmhara aonáin fheidhmiúla chasta atá tábhachtach ní hamháin le haghaidh próisis hidreolaíocha ach le haghaidh próisis chomhshaoil trí chéile freisin. Aithníodh é sin i reachtaíocht Eorpach le déanaí ar nós na Creat-Treorach Uisce.

An aimhrialtacht i leibhéal na farraige féin, is rud é a nochtann an aimhrialtacht i leibhéal an uisce go réigiúnach (i.e. an imeacht ón ngnáthrud nó ón rud a mbíonn súil leis), is é sin i leibhéal na farraige cois cósta ar feadh tréimhse áirithe ama. Taispeánann an léarscáil seo na haimhrialtachtaí i leibhéal na farraige a fhaightear ó thoisí na méadar taoide agus ó thaifeadóirí bunbhrú, trealamh a sholáthair an Bhuanseirbhís um Meánleibhéal na Mara.

Taispeánann an léarscáil seo an t-athrú réamh-mheasta ar leibhéal na farraige i 237 suíomh ar eatramh 100 km ó cheile idir c. 50 agus 100 km amach ó imeallbhord na hEorpa. Déantar an t-ardú coibhneasta ar leibhéal na farraige ag na suímh a eachtarshuí de bharr digitiú dhá léarscáil, is iad sin an léarscáil le Douglas et al. (2001) ina dtugtar meastachán ar an ardú coibhneasta ar leibhéal na farraige le haghaidh na hEorpa ar fad agus léarscáil Lambeck et al. (1997) a chumhdaíonn limistéar níos lú ach ar bhealach níos sonraithe, i.e. An Mhuir Thuaidh.

Is é an clúdach talún an t-ábhar fisiceach ar dhromchla an domhain a bhfuil impleachtaí móra ann d’úsáid ionchasach na talún. Taispeánann an léarscáil seo an talamh atá faoi chlúdach san Eoraip. Fuarthas é ó léirithe d’íomhánna satailíte a thug foirne náisiúnta a bhí rannpháirteach i gClár um Chlúdach Talún Corine. Is cuid de thionscnamh Sheirbhís Faireacháin Talún Copernicus é an clár, á reáchtáil ag an gCoimisiún Eorpach agus ag an nGníomhaireacht Chomhshaoil Eorpach, a thugann faisnéis chomhshaoil ó mheascán de chórais breathnaithe aer-bhunaithe agus spás-bhunaithe agus faireachán in situ.

Is sraith tonnta i ndobharlach é súnámaí a tharlaíonn nuair a chuirtear méid mór uisce as a riocht. Is in aigéan nó i loch mór go ginearálta a tharlaíonn sé. De réir mar a bhíonn súnamaí ag druidim leis an gcósta, agus de réir mar a thagann laghdú ar dhoimhneacht an uisce, brúitear na tonnta súnámaí go dlúth le chéile, tagann airde sna tonnta go drámata, agus scaipeann na tuilte rompu go forleathan i réigiún an chósta. Taispeánann an léarscáil seo na suímh ar chóstaí na hEorpa ar imir súnámaithe tionchar orthu mar aon leis an bpróiseas ba chúis leis an súnámaí. Rinneadh mapáil ar an bhfaisnéis le tionscadail mhapála náisiúnta agus réigiúnacha éagsúla agus tiomsaíodh iad ón litríocht.

Ainmneacha imchuacha an domhain.

Is sraith tonnta i ndobharlach é súnámaí a tharlaíonn nuair a chuirtear méid mór uisce as a riocht. Is in aigéan nó i loch mór go ginearálta a tharlaíonn sé. Tarlaíonn súnámaí ar shliocht na dteagmhas seo a leanas agus ar shliocht teagmhas nach iad: an mhaidhm talún, an brúchtadh bolcánach, an mhaidhm shléibhe agus suaitheadh de chineálacha eile os cionn uisce nó faoi uisce. Taispeánann an léarscáil seo suíomh na dteagmhas a raibh súnámaí ann ina ndiaidh. Rinneadh mapáil orthu le tionscadail mhapála náisiúnta agus réigiúnacha éagsúla agus tiomsaíodh iad ón litríocht.

Is rachtanna fuaime arda nach maireann i bhfad iad teagmhais torainn tuairte faoi uisce arb iad is cúis leo gníomhaíochtaí ceadúnaithe an duine, amhail sáiteoireacht pílí le haghaidh tógáil amach ón gcósta, suirbhéanna seismeacha i gcomhair taiscéaladh ola agus gáis agus pléascaí faoi uisce. Cé nach bhfuil tuiscint mhaith ar éifeachtaí an torainn, d’fhéadfadh tionchar a bheith ag an torann sin ar an mbeatha mhuirí, go háirithe mamaigh a úsáideann torann faoi uisce i gcomhair cumarsáide. Faoi chuimsiú na Treorach Réime um Straitéis Mhuirí (MSFD), éilíonn Cinneadh Choimisiúin D11 nach dtugtar fuinneamh, lena n‑áirítear torann faoi uisce, isteach ag leibhéil a dhéanann dochar don mhuirthimpeallacht. Taispeánann an léarscáil seo an líon laethanta féilire ar ar cláraíodh torann tuairte i limistéar a shainítear de réir eangaí coitinne (1/3° faoi 1/6°), ar a dtugtar aonaid Bhloc‑Laethanta Bíge. Díorthaíodh an fhaisnéis ó na clárlanna um Theagmhais Torainn Tuairte Réigiúnacha atá á mbailiú ag OSPAR (san Atlantach Thoir Thuaidh) agus HELCOM (sa Mhuir Bhailt) agus á n‑óstáil agus á mbainistiú ag ICES, chomh maith le Coinbhinsiún Barcelona agus ACCOBAMS (an Mheánmhuir, an Mhuir Dhubh).

Is ionann an t-athrú coibhneasta i leibhéal na farraige agus an ráta ag a n-ardaíonn nó ag a n-íslíonn dromchla na farraige i gcoibhneas leis an talamh ag suíomh ar leith ar an gcósta. Is é sin le rá gur i gcoibhneas leis an screamh ilchríochach a léiríonn sé an t-athrú i leibhéal na farraige, athrú a tharlaíonn de bharr athruithe ar leibhéal na farraige go habsalóideach (airde dhromchla na farraige i gcoibhneas le lár an domhain) agus/nó de bharr ghluaiseachtaí na screimhe ilchríochaí. Taispeánann an léarscáil seo na treochtaí coibhneasta i leibhéal na farraige a fhaightear ó thoisí na méadar taoide agus ó thaifeadóirí bunbhrú, trealamh a sholáthair an Bhuanseirbhís um Meánleibhéal na Mara.

Is ionann rith chun srutha agus gluaiseacht uisce talún (i bhfoirm aibhneacha, lochanna, sruthán) chuig na farraigí agus na haigéin. Taispeánann an léarscáil seo na treochtaí sa sreabhadh uisce ó na haibhneacha isteach i bhfarraigí na hEorpa.

Tá Atlas Eorpach na bhFarraigí ar fáil i 24 theanga. Tá ambasadóir ag an Atlas do gach teanga a mhínigh sé/sí, le linn feachtais chumarsáide a reáchtáladh idir Mheán Fómhair 2020 agus Meán Fómhair 2021, an fáth a bhfuil an t‑aigéan tábhachtach dó/di agus an fáth ar cheart dúinn uile aire a thabhairt don aigéan agus do na farraigí. I measc na n‑ambasadóirí sin tá an Coimisinéir Virginijus Sinkevičius, Ard‑Stiúrthóir na nGnóthaí Muirí agus na hIascaireachta, Charlina Vitcheva, Oifigeach Beartais an Choimisiúin Eorpaigh, Māris Stuļğis, ionadaithe ó údaráis phoiblí i mBallstáit dhifriúla de chuid an Aontais, stiúrthóirí institiúidí agus stiúrthóirí uisceadáin, eolaithe, comhordaitheoirí eagraíochtaí neamhrialtasacha, surfálaí, scipéir, tumadóir agus cócaire a bhfuil Réalta Michelin aige. Breathnaigh thart ar an léarscáil chun a fháil amach cé hiad féin agus léigh na fógraí meirge lena gcuid sleachta faoin aigéan agus faoi na farraigí. Tabhair faoi deara go léarscáilítear na hambasadóirí de réir na dtíortha ina labhraítear an teanga a ndéanann siad ionadaíocht di.

Tugann Comhghuaillíocht EU4Ocean um Thuiscint ar na hAigéin eagraíochtaí, tionscadail agus daoine éagsúla le chéile a chuireann le tuiscint ar na haigéin agus le bainistíocht inbhuanaithe an aigéin. Le tacaíocht ón gCoimisiún Eorpach, is é is aidhm don tionscnamh ionchuimsitheach ó bhun aníos seo guthanna mhuintir na hEorpa a aontú chun an t‑aigéan a chur ina ábhar cúraim do chách. Tá trí chomhpháirt sa Chomhghuaillíocht: Ardán le haghaidh eagraíochtaí agus daoine aonair atá ag gabháil do thionscnaimh a bhaineann le Tuiscint ar na hAigéin, Fóram Eorpach de chuid na hÓige don Aigéan agus Líonra Scoileanna Gorma Eorpacha.
Tugann an tArdán EU4Ocean éagsúlacht leathan páirtithe leasmhara le chéile ó réimsí an taighde mhuirí, an bheartais eolaíochta, thionscal an gheilleagair ghoirm agus na hearnála príobháidí, na sochaí sibhialta, na n‑ealaíon, an oideachais, na hóige agus na meán. Áirítear ar na rudaí sin scálaí iolracha amhail eagraíochtaí áitiúla agus náisiúnta agus tionscnaimh réigiúnacha farraige agus tionscnaimh Eorpacha. Leathanaigh do Bhaill an Ardáin.

Is féidir le baill an Ardáin smaointe a roinnt, comhpháirtíochtaí a thógáil agus comhoibriú chun cur chuige níos comhordaithe a áirithiú maidir le tuiscint ar na haigéin san Eoraip agus gníomhaíochtaí coincréiteacha a fhorbairt a chothaíonn feasacht, rannpháirtíocht agus móiminteam dáiríre ar fud na sochaí ar mhaithe le gníomhaíocht agus le hathrú. Déantar na baill a shlógadh i meithleacha timpeall trí théama: Aeráid agus an tAigéan, Bia ón Aigéan agus an tAigéan Sláintiúil agus Glan. Tuilleadh eolais.

Is cuid de Chomhghuaillíocht EU4Ocean é Líonra Scoileanna Gorma Eorpacha agus tá sé d’aidhm aige múinteoirí, stiúrthóirí scoile nó foirne scoile i seirbhísí oideachais a spreagadh chun dúshlán a chur roimh a scoláire, idir scoláirí ó naíscoileanna, bhunscoileanna, mheánscoileanna íochtaracha agus uachtaracha, cheardscoileanna nó ghairmscoileanna Teacht ar an nGorm agus tionscadal a fhorbairt a chothaíonn nasc idir iad agus an t‑aigéan nó an fharraige.

Taispeánann an léarscáil oideachasúil seo torthaí an dúshláin ‘Bí i d’eolaí! Sheol Oideachas le haghaidh Comhghuaillíocht Aeráide agus Atlas Eorpach na bhFarraigí An t-athrú aeráide ar muir & uiscebhealaí a mhapáil’ in 2022. Iarradh ar scoileanna ar fud na hEorpa a bheith ina soláthraithe sonraí le haghaidh sraith léarscáile nua san Atlas. Chuimsigh an dúshlán seacht gcéim. Chuir an chéad dá chéim ar a gcumas do na rannpháirtithe an chaoi a n-oibríonn an tAtlas a fháil amach. Vótáil múinteoirí ansin maidir le hábhar na léarscáile a bheidh le forbairt: Teocht dhromchla an uisce ar muir, in aibhneacha, lochanna nó linnte. D’fhéadfadh scoileanna teocht an uisce a thomhas i suíomhanna éagsúla agus ag amanna éagsúla. Chuir siad torthaí a dtomhas agus an t-eolas bainteach ar fad is gá ar fáil (mar shampla; ainm na scoile/an ghrúpa, comhordanáidí geografacha an tsuímh ina ndearnadh an tomhas, dáta agus am an tomhais, an modh a úsáideadh chun an teocht a thomhas...) trí fhoirm ar líne a líonadh isteach le linn chéim an bhailithe sonraí ar tháinig deireadh léi an 31 Márta 2023. Ar an gcaoi sin, d’fhoghlaim na daltaí faoi bhailiú sonraí, comhchuibhiú sonraí, léirshamhlú sonraí agus comhroinnt sonraí. Conas a thomhais na scoileanna teocht an uisce? D’úsáid roinnt scoileanna teirmiméadar ach – a bhuí le comhoibriú na Comhpháirtíochta do Bhreathnóireacht an Aigéin Dhomhanda (POGO) agus Bealaí Oideachais – fuair Foireann an Atlais sonraí freisin ó scoileanna a thóg mionbháid a imscaradh ar muir agus a bhfuil braiteoirí teochta acu! A bhuí leis an tsraith léarscáile seo, tá rochtain ag gach duine anois ar na sonraí a bhailigh na scoileanna. Is féidir leis na scoileanna sin, scoileanna eile, agus aon duine a bhfuil suim aige ann an léarscáil a úsáid mar ábhar teagaisc! Buíochas leis na scoileanna rannchuidithe ar fad, le POGO agus le Bealaí Oideachais as a rannchuidiú iontach!

Is sealbhóirí tionscadail óga iad Cosantóirí Óga an Aigéin atá idir 16 agus 30 bliain d'aois. Rinne an Coimisiún Eorpach a dtionscadail a aithint agus a chreidiúnú mar thionscadail a dhéanann athrú fiúntach agus marthanach don Aigéan.

Is píblíne í an phíblíne amach ón gcósta (ar a dtugtar píblíne mhuirí, fomhuirí nó píblíne faoi uisce freisin) a leagtar ar ghrinneall na farraige nó faoi bhun na farraige i dtrinse. I roinnt cásanna, is ar an talamh a bhíonn an phíblíne den chuid is mó, ach in áiteanna téann sí trasna fairsinge uisce, farraigí beaga mar shampla, nó caolais agus aibhneacha. Is chun ola nó gás a iompar a úsáidtear píblínte fomhuirí go príomha, ach is tábhachtach an rud iompar an uisce freisin. Taispeánann an léarscáil seo bealach agus stádas oibríochta na bpíblínte amach ón gcósta i dtíortha éagsúla san Eoraip. Is mar thoradh ar chomhbhailiú agus ar chomhchuibhiú na dtacar sonraí a sholáthair roinnt foinsí ó bhallstáit an Aontais Eorpaigh chomh maith leis an Iorua agus an Ríocht Aontaithe atá an fhaisnéis seo againn.

Is cábla é an cábla cumarsáide fomhuirí a leagtar ar ghrinneall na farraige idir stáisiúin ar talamh chun comharthaí teileachumarsáide a iompar thar stráicí aigéin agus farraige. Taispeánann an léarscáil seo lorg na gcáblaí teileachumarsáide atá ag an nGearmáin, cáblaí atá á soláthar ag an Federal Maritime and Hydrographic Agency (BSH Contis).

Is cábla é an cábla cumarsáide fomhuirí a leagtar ar ghrinneall na farraige idir stáisiúin ar tír chun comharthaí teileachumarsáide a iompar thar stráicí aigéin agus farraige. Taispeánann an léarscáil seo lorg na gcáblaí teileachumarsáide arb é Málta is tús aistir dóibh, nó lorg na gcáblaí faoin uisce i gcríocha Mhálta. Is í Institiúid Aigéin Idirnáisiúnta-Ionad Oibríochta Mhálta a sholáthair an fhaisnéis (Ollscoil Mhálta/Aonad Aigéaneolaíochta Fisicí), agus is i Rannán Muirí Iompair Mhálta atá a bhunús. Údarás Muirí Mhálta.

Is cábla é an cábla cumarsáide fomhuirí a leagtar ar ghrinneall na farraige idir stáisiúin ar tír chun comharthaí teileachumarsáide a iompar thar stráicí aigéin agus farraige. Taispeánann an léarscáil seo lorg na gcáblaí teileachumarsáide atá á soláthar ag SIGCables, rud atá á bhainistiú ag Orange.

Is éard atá le feiceáil ar an léarscáil seo na réigiúin a bhfuil atlais dhigiteacha chósta ar fáil dóibh ar an Idirlíon.

Cuirtear teorainneacha réigiúin agus fho-réigiúin mhuirí na hEorpa i láthair sa léarscáil seo mar atá liostaithe sa Treoir Réime um Straitéis Mhuirí (Airteagal 4). Glacadh an Treoir Réime an 17 Meitheamh 2008 agus tá sé mar aidhm aici cosaint níos éifeachtaí a thabhairt don chomhshaol muirí ar fud na hEorpa.

Taispeánann an léarscáil seo suíomh na dtionscadal pleanála spásúla muirí san Eoraip. Baineann Pleanáil Spásúil Mhuirí le pleanáil cathain agus cén áit a tharlaíonn gníomhaíochtaí an duine ar muir, lena chinntiú go mbeidh siad chomh héifeachtúil agus chomh hinbhuanaithe agus is féidir. Bíonn páirtithe leasmhara ag gabháil do Phleanáil Spásúil Mhuirí ar bhealach trédhearcach chun gníomhaíochtaí muirí a phleanáil agus oibríonn siad thar theorainneacha agus earnálacha lena chinntiú go mbeidh gníomhaíochtaí daonna ar muir ar siúl ar bhealach éifeachtúil sábháilte agus inbhuanaithe.Tuilleadh faisnéise

Cuireadh an Lá Eorpach Muirí ar bun in 2008, pointe cruinnithe bliantúil an Aontais Eorpaigh ar chúrsaí muirí agus fás gorm inbhuanaithe. Nasctar déantóirí beartais, eolaithe, an tionscal agus an tsochaí ag an gcomhdháil seo trí sheisiúin iomlánacha agus théamacha ardleibhéil, ceardlanna agus limistéar taispeántais. Taispeánann an léarscáil seo na hionaid inar reáchtáladh comhdháil bhliantúil pháirtithe leasmhara an Lae Eorpaigh Mhuirí ón uair a lainseáladh é.

Go comhthreomhar leis an gcomhdháil ar an Lá Eorpach Muirí, eagraítear sraith imeachtaí gaolmhara go háitiúil ar fud na hEorpa, le dul i gcion ar dhaoine óga agus ar shaoránaigh faoin lipéad ‘An Lá Eorpach Muirí i mo Thír féin’. Cuireann sé sin ar chumas go leor de réigiúin na hEorpa ina bhfuil cultúr muirí páirt a ghlacadh sa cheiliúradh agus aird a tharraingt ar ról riachtanach na bhfarraigí agus na n-aigéan le haghaidh sochaithe áitiúla. Tugann an léarscáil seo forléargas ar an 150 imeacht áitiúil a eagraíodh don Lá Eorpach Muirí i mo Thír Féin idir mí Aibreáin agus mí Iúil 2019 i 21 tír éagsúil (15 san Aontas Eorpach agus 6 nach bhfuil san Aontas), imeachtaí lena n-áirítear gníomhaíochtaí glantacháin tránna, turais threoraithe ar chalafoirt, taispeántais ar théamaí muirí, éicea-thurais i limistéir ina bhfuil oidhreacht shuntasach mhuirí, turais bhád, etc. Bhain go leor den lucht eagraithe leas as a gcuid imeachtaí freisin chun Atlas Eorpach na bhFarraigí a thaispeáint do scoláirí agus do dhaltaí ar fud an Aontais Eorpaigh! Le cur le fiúntas mór na léarscáile seo, tá rud an-speisialta curtha i bhfolach againn inti. Bí inár dteannta sa cheiliúradh, déan scrúdú ar an léarscáil, agus féach leis an dúshlán don Lá Eorpach Muirí i mo thír féin 2019 a réiteach!

San Eoraip, tá ceithre struchtúr comhoibrithe ann a bhfuil sé mar aidhm acu an comhshaol muirí a chosaint agus Ballstáit agus tíortha comharsanachta a roinneann uiscí muirí a thabhairt le chéile: na Coinbhinsiúin Réigiúnacha Farraige. Taispeánann an léarscáil seo na réigiúin mhuirí a chuimsíonn na Coinbhinsiúin Réigiúnacha Farraige (Coinbhinsiún Heilsincí, Coinbhinsiún Barcelona, Coinbhinsiún Bhúcairist agus Coinbhinsiún OSPAR) maidir le cosaint an chomhshaoil mhuirí. Agus a gcuid straitéisí muirí á bhforbairt acu, úsáideann na Ballstáit na struchtúir chomhoibrithe réigiúnacha reatha seo lena gcomhordú ina measc féin.

Tháinig thart ar 160 réigiún as 28 tír le chéile chun Comhdháil Réigiúin Mhuirí Fhorimeallacha na hEorpa a bhunú. D’eagraigh an Chomhdháil í féin ina coimisiúin thíreolaíocha d’fhonn a haitheantas sonrach a chur chun cinn agus comhoibriú ar ábhair chomhleasa a bhaineann le gach ceann de na himchuacha móra farraige: Cuar an Atlantaigh, na Balcáin agus an Mhuir Dhubh, Oileáin, Idir-Mheánmhuirí, Muir Bhailt, an Mhuir Thuaidh. Taispeánann an léarscáil seo na réigiúin atá ina mbaill den Chomhdháil, réigiúin a oibríonn chun a chinntiú go bhfuil freastal ar riachtanais agus ar leasanna na réigiún ball i measc institiúidí an Aontais Eorpaigh agus na rialtas náisiúnta. Oibríonn an Chomhdháil go háirithe chun gné mhuirí na hEorpa a fheabhsú, ag cur béim ar an tábhacht atá le beartas muirí comhtháite, réigiúnú níos mó ar an gcomhbheartas iascaigh agus córas sábháilteachta muirí a cheapadh chun déileáil le trácht loingseoireachta méadaithe.

Leis na Gníomhaíochtaí Misin, cuirtear i láthair na hiarrachtaí comhpháirteacha chun na trí chuspóir sa Mhisean maidir lenár n‑Aigéan agus ár n‑Uiscí a Athchóiriú faoi 2030

a bhaint amach, chun an méid seo a leanas a dhéanamh:1. Éiceachórais agus bithéagsúlacht mhuirí agus fionnuisce a chosaint agus a athchóiriú, i gcomhréir le Straitéis Bhithéagsúlachta an Aontais 2030;
  2.Truailliú ár n‑aigéin, ár bhfarraigí agus ár n‑uiscí a chosc agus deireadh a chur leis, i gcomhréir le Plean Gníomhaíochta an Aontais um Uisce, Aer agus Ithir Saor ó Thruailliú;
  3.Geilleagar atá neodrach ó thaobh carbóin de agus ciorclach a dhéanamh den gheilleagar gorm inbhuanaithe, i gcomhréir leis an Dlí Aeráide Eorpach atá beartaithe agus leis an bhfís iomlánaíoch a chumhdaítear sa Straitéis maidir le Geilleagar Gorm Inbhuanaithe.

Tá dhá chumasóir á gcur ar bun ag an Misean freisin chun na cuspóirí sin a bhaint amach:

• Córas Digiteach um Eolas ar Aigéin agus ar Uisce;
• Slógadh agus rannpháirtíocht an phobail.

Cliceáil anseo le haghaidh tuilleadh eolais faoi na Gníomhaíochtaí Misin

In parallel to the annual European Maritime Day (EMD) conference (this year in Svendborg, Denmark, on 30-31 May 2024), a series of local related events are organised across Europe, reaching out to young people and citizens under the ‘EMD in my Country’ label. The objective is for people to realise that activities at sea (coastal tourism, fishing, sailing, shipping, offshore renewable energy, aquaculture etc.) are key for the EU’s citizens and economies. The EU has 68,000 km of coastline and about one third of the EU population lives within 50 km of the coast.
Since the first edition in 2018, the number of European Maritime Day in My Country events has increased significantly, with a wide range of activities such as beach clean-ups, guided tours, art exhibitions, workshops, and conferences. In 2023, 494 events were organised in 31 countries, both in the EU and outside the EU.
EMD In My Country this year includes physical, virtual and hybrid events.
This map offers an overview of the EMD in my Country 2024 local events in different countries. Many organisers also use their events to demonstrate the European Atlas of the Seas to citizens, students and pupils across
To make this map even more unique, we have hidden something special in it. Join the celebrations, explore the map and try to solve the Blue Economy Challenge.

Go comhthreomhar leis an gcomhdháil bhliantúil Lá Eorpach na Mara (ar siúl i mbliana in Den Helder na Ísiltíre, an 20&an21Bealtaine2021), eagraítear sraith imeachtaí gaolmhara go háitiúil ar fud na hEorpa, le dul i gcion ar dhaoine óga agus ar shaoránaigh faoin lipéad ‘Lá Eorpach na Mara i mo Thír féin’.
Is cuid thábhachtach é Lá Eorpach na Mara i mo Thír féin den sruth feasachta agus gníomhaíochais ar son an aigéin atá ag méadú go seasta le blianta beaga anuas, agus tá níos mó tóra ag teacht ar na himeachtaí faoina bhranda, ag mealladh níos mó ná 30,000 rannpháirtí gach bliain. Bíonn gníomhaíochtaí áitiúla amhail glantachán tránna, turais threoraithe ar chalafoirt, taispeántais ealaíne, ceardlanna, comhdhálacha, seimineáir, taispeántais ar théamaí muirí, gníomhaíochtaí um thuiscint ar na haigéin, éicea‑thurais agus siúlóidí i limistéir ina bhfuil oidhreacht shuntasach mhuirí, turais bháid, cuairteanna ar mhúsaeim mhuirí, longa, uisceadáin, longchlóis etc. agus iad uile dírithe ar phobal leathan ar fud na hEorpa, agus gné ‘spraoi agus spórt’ a mbeidh tóir ar phobal níos óige ag baint leo. Cuireann na gníomhaíochtaí sin ar chumas go leor de réigiúin na hEorpa ina bhfuil cultúr muirí páirt a ghlacadh sa cheiliúradh agus aird a tharraingt ar ról riachtanach na bhfarraigí agus na n‑aigéan le haghaidh sochaithe áitiúla.
Ós rud é nach bhfuil géarchéim COVID‑19 thart go fóill, cuimsítear i Lá Eorpach na Mara i mo Thír féin i mbliana imeachtaí fíorúla agus, nuair is féidir, imeachtaí fisiceacha a bheidh ann in2021.
Tugtar forbhreathnú sa léarscáil seo ar na 232imeacht áitiúla de chuid Lá Eorpach na Mara i mo Thír féin2021 i25 thír éagsúla (21bhallstát den Aontas agus 4thír nach ballstáit den Aontas iad). Baineann go leor den lucht eagraithe leas as a gcuid imeachtaí freisin chun Atlas Eorpach na bhFarraigí a thaispeáint do scoláirí agus do dhaltaí ar fud an Aontais Eorpaigh!
Chun an léarscáil seo a dhéanamh níos uathúla fós, tá rud éigin speisialta curtha i bhfolach againn inti. Bí inár dteannta sa cheiliúradh, déan scrúdú ar an léarscáil, agus féach leis an tóraíocht taisce le haghaidh Lá Eorpach na Mara i mo thír féin 2021 a réiteach.

Go comhthreomhar leis an gcomhdháil bhliantúil ar Lá Eorpach na Mara (ar siúl i mbliana in Ravenna na hIodáile, an 19&an20Bealtaine2022), eagraítear sraith imeachtaí gaolmhara go háitiúil ar fud na hEorpa, chun dul i gcion ar dhaoine óga agus ar shaoránaigh faoin lipéad ‘Lá Eorpach na Mara i mo Thír féin’.
Is cuid thábhachtach é Lá Eorpach na Mara i mo Thír féin den sruth feasachta agus gníomhaíochais ar son an aigéin atá ag méadú go seasta le blianta beaga anuas, agus tá níos mó tóra ag teacht ar na himeachtaí faoina bhranda, ag mealladh níos mó ná 50,000 rannpháirtí gach bliain. Bíonn gníomhaíochtaí áitiúla amhail glantacháin tránna, turais threoraithe ar chalafoirt, taispeántais ealaíne, ceardlanna, comhdhálacha, seimineáir, taispeántais ar théamaí muirí, gníomhaíochtaí um thuiscint ar na haigéin, éicea‑thurais agus siúlóidí i limistéir ina bhfuil oidhreacht shuntasach mhuirí, turais bháid, cuairteanna ar mhúsaeim mhuirí, longa, uisceadáin, longchlóis etc. agus iad uile dírithe ar phobal leathan ar fud na hEorpa, agus gné ‘spraoi agus spórt’ a mbeidh tóir ar phobal níos óige ag baint leo. Cuireann na gníomhaíochtaí sin ar chumas go leor de réigiúin na hEorpa ina bhfuil cultúr muirí páirt a ghlacadh sa cheiliúradh agus aird a tharraingt ar ról riachtanach na bhfarraigí agus na n‑aigéan le haghaidh sochaithe áitiúla.
Ós rud é nach bhfuil géarchéim COVID‑19 thart go fóill, cuimsítear i Lá Eorpach na Mara i mo Thír féin i mbliana imeachtaí fíorúla agus, nuair is féidir, imeachtaí fisiceacha a bheidh ann in2022.
Tugtar forbhreathnú sa léarscáil seo ar imeachtaí áitiúla de chuid Lá Eorpach na Mara i mo Thír féin 2022 i 29 dtír dhifriúla (22bhallstát den Aontas agus 7dtír nach ballstáit den Aontas iad). Baineann go leor den lucht eagraithe leas as a gcuid imeachtaí freisin chun Atlas Eorpach na bhFarraigí a thaispeáint do scoláirí agus do dhaltaí ar fud an Aontais Eorpaigh!
Chun an léarscáil seo a dhéanamh níos uathúla fós, tá rud éigin speisialta curtha i bhfolach againn inti. Bí inár dteannta sa cheiliúradh, déan scrúdú ar an léarscáil, agus féach leis anRás Bád le haghaidh Lá Eorpach na Mara i mo Thír Féin 2022 a réiteach.

Go comhthreomhar leis an gcomhdháil bhliantúil ar Lá Eorpach na Mara (ar siúl i mbliana in Brest na Fraince, an 24&an25 Bealtaine 2023), eagraítear sraith imeachtaí gaolmhara go háitiúil ar fud na hEorpa, chun dul i gcion ar dhaoine óga agus ar shaoránaigh faoin lipéad ‘Lá Eorpach na Mara i mo Thír féin’.Is cuid thábhachtach é
Lá Eorpach na Mara i mo Thír féin den sruth feasachta agus gníomhaíochais ar son an aigéin atá ag méadú go seasta le blianta beaga anuas, agus tá níos mó tóra ag teacht ar na himeachtaí faoina bhranda, ag mealladh níos mó ná 50,000 rannpháirtí gach bliain. Bíonn gníomhaíochtaí áitiúla amhail glantacháin tránna, turais threoraithe ar chalafoirt, taispeántais ealaíne, ceardlanna, comhdhálacha, seimineáir, taispeántais ar théamaí muirí, gníomhaíochtaí um thuiscint ar na haigéin, éicea‑thurais agus siúlóidí i limistéir ina bhfuil oidhreacht shuntasach mhuirí, turais bháid, cuairteanna ar mhúsaeim mhuirí, longa, uisceadáin, longchlóis srl. agus iad uile dírithe ar phobal leathan ar fud na hEorpa, agus gné ‘spraoi agus spórt’ a mbeidh tóir ar phobal níos óige ag baint leo. Cuireann na gníomhaíochtaí sin ar chumas go leor de réigiúin na hEorpa ina bhfuil cultúr muirí páirt a ghlacadh sa cheiliúradh agus aird a tharraingt ar ról riachtanach na bhfarraigí agus na n-aigéan le haghaidh sochaithe áitiúla.
Cuimsítear i Lá Eorpach na Mara i mo Thír féin i mbliana imeachtaí fisiceacha, fíorúla agus hibrideacha.
Tugtar forbhreathnú sa léarscáil seo ar imeachtaí áitiúla de chuid Lá Eorpach na Mara i mo Thír féin 2023 i dtíortha éagsúla. Baineann go leor den lucht eagraithe leas as a gcuid imeachtaí freisin chun Atlas Eorpach na bhFarraigí a thaispeáint do shaoránaigh, mic léinn agus daltaí ar fud an Aontais Eorpaigh!
Chun an léarscáil seo a dhéanamh níos uathúla fós, tá rud éigin speisialta curtha i bhfolach againn inti. Bí inár dteannta sa cheiliúradh, déan iniúchadh ar an léarscáil agus déan iarracht Cluiche Geo-Thaisceála an Atlais a réiteach.

Cuirtear i láthair ar an léarscáil seo ceithre Straitéis Mhacrairéigiúnacha an Aontais Eorpaigh agus an Straitéis Mhuirí le haghaidh Limistéar an Atlantaigh. Is creat comhtháite í an ‘straitéis mhacrairéigiúnach’ arna formhuiniú ag an gComhairle Eorpach chun dul i ngleic le dúshláin choiteanna a bhíonn le sárú ag sainlimistéar tíreolaíoch a bhaineann le Ballstáit agus le tríú tíortha atá lonnaithe sa limistéar tíreolaíoch céanna a bhaineann tairbhe dá bhrí sin as comhoibriú neartaithe a chuidíonn le comhtháthú eacnamaíoch, sóisialta agus críochach a bhaint amach.

Tá líonra forleathan de bhonneagar taighde mhuirí san Eoraip ina gcuimsítear raon leathan saoráidí lena n-áirítear soithí taighde agus trealamh ar féidir dul ar bord air, saoráidí taighde agus tástála ar talamh agus ar muir san fhearann fisiceach, bitheolaíoch agus ceimiceach chomh maith le roinnt saoráidí breathnaithe cianda agus in situ. Taispeántar na saoráidí éagsúla ar an léarscáil seo, agus is ar bhunachar sonraí na mBonneagar Taighde Mara ó EurOcean atá sé bunaithe. Cliceáil ar an léarscáil chun príomhthréithe gach saoráide a fheiceáil, tréithe lena n-áirítear naisc agus teagmhálacha d’fhonn sonraí breise a rochtain, sonraí a sholáthraíonn oibreoirí na saoráidí seo.

Taispeánann an léarscáil seo an dlús timpistí i gcás na long sna farraigí um an Aontas Eorpach mar aon le sonraí a fuarthas ón nGníomhaireacht Eorpach um Shábháilteacht Mhuirí sa bhliain 2009. Bíonn éifeacht shuntasach ag rudaí mar an aimsir, an cineál imeallbhoird agus an dlús tráchta ar líon agus ar na cineálacha timpistí a tharlaíonn i réigiún. Teastaíonn an tslándáil mhuirí san Eoraip ó chách ar mhaithe le leas agus rathúnas an Aontais Eorpaigh. Dá bhrí sin, is tábhachtach an ról atá ag an ngarda cósta sa tsochaí.

Taispeánann an léarscáil seo suíomh na dteagmhas mór sceite ola i bhfarraigí na hEorpa i rith na mblianta 2007-2008 maille le na sonraí a fuarthas ón nGníomhaireacht Eorpach um Shábháilteacht Mhuirí. Sa chomhshaol muirí, déanann doirteadh ola an-díobháil don bheatha, go háirithe do mhamaigh mhara agus d'éin mhara. Toisc nach bhfuil ola chomh dlúth le huisce sáile, bíonn sí ar snámh agus cruthaíonn sí scannán tanaí ag dromchla na farraige ar a dtugtar leo ola. Greamaíonn an ola ar snámh d'fhionnadh agus de chleití mamach muirí agus éan, ag cur deireadh lena n-airíonna inslithe agus éartha uisce agus á nochtadh don timpeallacht fhuar agus ghéar. Ina theannta sin, is féidir iad a nimhiú má shlogann siad an ola agus iad ag iarraidh iad féin a ghlanadh. Toisc go bhfuil líon ollmhór ola á iompar, tharla doirteadh mór ola mar thoradh ar theagmhais.

Taispeánann an léarscáil seo suíomh na soithí a thugann freagairt ar sceitheadh ola maille lena gcumas le huisce truaillithe a stóráil (ina mhéadair chiúbacha) sa bhliain 2013 mar aon le faisnéis a fuarthas ón nGníomhaireacht Eorpach um Shábháilteacht Mhuirí. Toisc go bhfuil líon ollmhór ola á iompar, tharla doirteadh mór ola mar thoradh ar theagmhais. Sa chomhshaol muirí, déanann an doirteadh ola sin an-díobháil don bheatha, go háirithe do mhamaigh mhara agus d'éin mhara. Toisc nach bhfuil ola chomh dlúth le huisce sáile, bíonn sí ar snámh agus cruthaíonn sí scannán tanaí ag dromchla na farraige ar a dtugtar leo ola. Greamaíonn an ola ar snámh d'fhionnadh agus de chleití mamach muirí agus éan, ag cur deireadh lena n-airíonna inslithe agus éartha uisce agus á nochtadh don timpeallacht fhuar agus ghéar. Ina theannta sin, is féidir iad a nimhiú má shlogann siad an ola agus iad ag iarraidh iad féin a ghlanadh. Bhunaigh an Ghníomhaireacht Eorpach um Shábháilteacht Mhuirí líonra de shoithí freagartha maidir le truailliú muirí lenar féidir doirteadh ola a ghlanadh go tapa agus go héifeachtúil.

Taispeánann an léarscáil seo suíomh na dtionscadal Faireachán Muirí Comhtháite san Eoraip faoi chairtfhostú an Choimisiúin Eorpaigh le faisnéis a fuarthas ón gCoimisiún. Soláthraíonn Faireachán Muirí Comhtháite bealaí d'údaráis phoiblí ábhartha ar leibhéal an Aontais Eorpaigh, ar leibhéal réigiúnach agus ar leibhéal náisiúnta chun faisnéis a mhalartú ar fud earnálacha agus teorainneacha féachaint le tuiscint éifeachtach a fháil ar ghníomhaíochtaí agus ar eachtraí ar muir. Is gá faireachán muirí a chomhtháthú d'fhonn farraigí níos sábháilte, níos sláine agus níos glaine a chinntiú. Sin coinníollacha bunúsacha chun fás eacnamaíoch inbhuanaithe a chothú i ndomhan domhandaithe.

Na saoráidí atá le feiceáil ar an léarscáil seo, is saoráidí iad a tháirgeann macralgaí de réir modhanna táirgeachta (ar tír, amach ón gcósta, de dhobharshaothrú nó de shaothrú cois cósta). Bailíodh sonraí sna tíortha seo a leanas: An Bheilg, an Danmhairg, an Eastóin, Éire, an Fhrainc, an Ghearmáin, an Iodáil, an Iorua, an Phortaingéil, an Ríocht Aontaithe, an Spáinn agus an tSualainn. Leis na céadta bliain, tá muintir Oirthear agus Oirdheisceart na hÁise ag úsáid macralgaí, nó feamainn mar is fearr aithne orthu, san aiste bia a chleachtann siad. Sa lá atá inniu ann, tá síormhéadú ar an tóir atá orthu san Eoraip freisin, agus is iomaí úsáid eile á baint astu seachas ábhar bia, ábhar bunaidh le húsáid sa chógaisíocht mar shampla, cosmaidí nó fuinneamh (bithbhreosla). Tá cuideachtaí ar fud na hEorpa á mbaint, á saothrú agus á bpróiseáil anois chun táirgí ardluacha a chruthú.

Taispeánann an léarscáil seo na saoráidí a tháirgeann miocralgaí de réir modhanna táirgeachta (fótabhith-imoibreoirí, linnte oscailte, soithí coipthe, fótabhith-imoibreoirí agus linnte oscailte, fótabhith-imoibreoirí agus soithí coipthe). Bailíodh sonraí sna tíortha seo a leanas: An Bheilg, an Danmhairg, an Eastóin, Éire, an Fhrainc, an Ghearmáin, an Iodáil, an Iorua, an Phortaingéil, an Ríocht Aontaithe, an Spáinn agus an tSualainn. Is plandaí micreascópacha iad miocralgaí is gnách i gcórais fionnuisce agus mhuirí, plandaí a mhaireann i gcolúin uisce agus i ndríodar. Is fiú go mór algaí a bhaint, a shaothrú nó a phróiseáil chun táirgí ardluacha a chruthú agus timpeallacht níos glaine agus níos folláine á cruthú dá mbarr. Dá bhrí sin, is cuid thábhachtach den “bithgheilleagar gorm” é an táirgeadh algaí.

Cuireann aigéin, farraigí agus cóstaí na hEorpa geilleagar na hEorpa chun cinn go mór, rud a chruthaíonn poist agus luach araon. Is ionann an geilleagar gorm agus gníomhaíochtaí eacnamaíocha a bhaineann leis na haigéin, na farraigí agus na cóstaí, agus cuimsíonn sé raon leathan earnálacha idirnasctha seanbhunaithe agus nua. Tá faisnéis fostaíochta ar an léarscáil seo maidir le tógáil agus deisiú long san Aontas Eorpach. Taispeántar céatadán na ndaoine atá ag obair san earnáil i gcomparáid le líon foriomlán na bhfostaithe sa gheilleagar gorm. I ngach Ballstát, tá faisnéis maidir leis an bhfostaíocht i ngach fo-earnáil (tógáil long, deisiú, trealamh, innealra), forbairt na fostaíochta foriomláine san earnáil ó 2009 anall, agus faisnéis chruinn faoi líon na ndaoine a fhostaítear san earnáil gach bliain.

Úinéir na sonraí: Ard-Stiúrthóireacht na nGnóthaí Muirí agus na hIascaireachta

Féach deaiseanna

Cuireann aigéin, farraigí agus cóstaí na hEorpa geilleagar na hEorpa chun cinn go mór, rud a chruthaíonn poist agus luach araon. Is ionann an Geilleagar Gorm agus gníomhaíochtaí eacnamaíocha a bhaineann leis na haigéin, na farraigí agus na cóstaí, agus cuimsíonn sé raon leathan earnálacha idirnasctha seanbhunaithe agus nua. Ar an léarscáil seo, tá faisnéis maidir le fostaíocht sna calafoirt, agus maidir le tógáil áiseanna ollstórála agus tionscadail uisce san Aontas Eorpach. Taispeántar céatadán na ndaoine atá fostaithe san earnáil i gcomparáid le líon foriomlán na bhfostaithe sa gheilleagar gorm. I ngach tír, tá faisnéis maidir leis an bhfostaíocht i ngach fo-earnáil (lastas agus ollstóráil, tionscadail uisce, gníomhaíochtaí seirbhísí), forbairt na fostaíochta foriomláine san earnáil ó 2009 anall, agus faisnéis chruinn faoi líon na ndaoine a fhostaítear san earnáil gach bliain.

Úinéir na sonraí: Ard-Stiúrthóireacht na nGnóthaí Muirí agus na hIascaireachta

Féach deaiseanna

Cuireann aigéin, farraigí agus cóstaí na hEorpa geilleagar na hEorpa chun cinn go mór, rud a chruthaíonn poist agus luach araon. Is ionann an geilleagar gorm agus gníomhaíochtaí eacnamaíocha a bhaineann leis na haigéin, na farraigí agus na cóstaí, agus cuimsíonn sé raon leathan earnálacha idirnasctha seanbhunaithe agus nua. Taispeántar faisnéis fostaíochta ar an léarscáil seo maidir le heastóscadh mianraí, ola agus gáis ar muir san Aontas Eorpach. Taispeántar céatadán na ndaoine atá fostaithe san earnáil i gcomparáid le líon foriomlán na bhfostaithe sa gheilleagar gorm. I ngach tír, tá faisnéis maidir leis an bhfostaíocht i ngach fo-earnáil (seirbhísí eastósctha agus seirbhísí tacaíochta), forbairt na fostaíochta foriomláine san earnáil ó 2009 anall, agus faisnéis chruinn faoi líon na ndaoine a fhostaítear san earnáil gach bliain.

Úinéir na sonraí: Ard-Stiúrthóireacht na nGnóthaí Muirí agus na hIascaireachta

Féach deaiseanna

Cuireann aigéin, farraigí agus cóstaí na hEorpa geilleagar na hEorpa chun cinn go mór, rud a chruthaíonn poist agus luach araon. Is ionann an geilleagar gorm agus gníomhaíochtaí eacnamaíocha a bhaineann leis na haigéin, na farraigí agus na cóstaí, agus cuimsíonn sé raon leathan earnálacha idirnasctha seanbhunaithe agus nua. Taispeántar faisnéis fostaíochta ar an léarscáil seo maidir le baint (i.e. iascaigh agus dobharshaothrú) agus tráchtálú na n-acmhainní muirí beo san Aontas Eorpach. Taispeántar an céatadán daoine atá ag obair san earnáil i gcomparáid le líon foriomlán na bhfostaithe sa gheilleagar gorm in aghaidh an Bhallstáit. I ngach tír, tá faisnéis maidir leis an bhfostaíocht i ngach fo-earnáil (dobharshaothrú, iascaigh ghabhála, próiseáil agus dáileadh), forbairt na fostaíochta foriomláine ina hacmhainní muirí beo ó 2009 anall, agus faisnéis chruinn faoi líon na ndaoine a fhostaítear san earnáil gach bliain.

Úinéir na sonraí: Ard-Stiúrthóireacht na nGnóthaí Muirí agus na hIascaireachta

Féach deaiseanna

Cuireann aigéin, farraigí agus cóstaí na hEorpa geilleagar na hEorpa chun cinn go mór, rud a chruthaíonn poist agus luach araon. Is ionann an geilleagar gorm agus gníomhaíochtaí eacnamaíocha a bhaineann leis na haigéin, na farraigí agus na cóstaí agus cuimsíonn sé raon leathan earnálacha idirnasctha bunaithe agus nua. Taispeántar faisnéis fostaíochta ar an léarscáil maidir le hiompar muirí san Aontas Eorpach. Taispeántar céatadán na ndaoine atá ag obair san earnáil i gcomparáid le líon foriomlán na bhfostaithe sa gheilleagar gorm. I ngach Ballstát faoi seach, tá faisnéis maidir leis an bhfostaíocht i ngach fo-earnáil (iompar ar muir agus ar uisce cois cósta, iompar ar uisce intíre, ligean ar cíos), forbairt na fostaíochta foriomláine san earnáil ó 2009 i leith, agus faisnéis chruinn faoi líon na ndaoine a fhostaítear san earnáil gach bliain.

Úinéir na sonraí: Ard-Stiúrthóireacht na nGnóthaí Muirí agus na hIascaireachta

Féach deaiseanna

Cuireann aigéin, farraigí agus cóstaí na hEorpa geilleagar na hEorpa chun cinn go mór, rud a chruthaíonn poist agus luach araon. Is éard atá sa gheilleagar gorm na gníomhaíochtaí eacnamaíocha a bhaineann leis an aigéan, leis na farraigí agus na cóstaí, geilleagar a chuimsíonn raon leathan earnálacha idirnasctha idir sheanbhunaithe agus nua. Is taispeáint atá sa léarscáil seo ar an bhfostaíocht fhoriomlán i bpríomhearnálacha seanbhunaithe an gheilleagair ghoirm (an turasóireacht cois cósta, na hacmhainní muirí beo, na hacmhainní muirí neamhbheo, gníomhaíochtaí calafoirt, tógáil agus deisiú long agus iompar muirí) san Aontas Eorpach, in aghaidh an Bhallstáit. Taispeántar ann céatadán na ndaoine atá ag obair sa gheilleagar gorm i gcomparáid leis an daonra oibre go foriomlán, agus i ngach tír tá faisnéis maidir leis an bhfostaíocht i ngach earnáil agus forbairt an gheilleagair ghoirm go foriomlán ó 2009 anall.

Úinéir na sonraí: Ard-Stiúrthóireacht na nGnóthaí Muirí agus na hIascaireachta

Féach deaiseanna

Cuireann aigéin, farraigí agus cóstaí na hEorpa geilleagar na hEorpa chun cinn go mór, rud a chruthaíonn poist agus luach araon. Is ionann an geilleagar gorm agus gníomhaíochtaí eacnamaíocha a bhaineann leis na haigéin, na farraigí agus na cóstaí, agus cuimsíonn sé raon leathan earnálacha idirnasctha seanbhunaithe agus nua. Taispeántar faisnéis fostaíochta ar an léarscáil seo maidir leis an earnáil turasóireachta cois cósta san Aontas Eorpach. Rud is sonraithe ná sin, tá faisnéis ar an léarscáil faoin gcéatadán daoine atá fostaithe san earnáil seo i gcomparáid le líon foriomlán na bhfostaithe sa gheilleagar gorm in aghaidh an Bhallstáit. I ngach tír, tá faisnéis ar fáil maidir leis an bhfostaíocht i ngach fo-earnáil (cóiríocht, iompar agus eile), forbairt na fostaíochta foriomláine sa turasóireacht cois cósta ó 2009 anall, agus faisnéis chruinn faoi líon na ndaoine a fhostaítear sa turasóireacht cois cósta gach bliain.

Úinéir na sonraí: Ard-Stiúrthóireacht na nGnóthaí Muirí agus na hIascaireachta

Féach deaiseanna

Mar chuid den Chomhbheartas Iascaigh (CBI), déanann Faireachlann an Mhargaidh Eorpaigh um Iascach agus um Tháirgí Dobharshaothraithe (EUMOFA) faireachán ar líon, luach agus praghas iascaigh agus táirgí dobharshaothraithe ón gcéad díolachán go dtí céim an mhiondíola, lena n‑áirítear allmhairí agus onnmhairí. An chéad díolachán is ea na héisc atá tagtha i dtír agus a chláraítear nó a dhíoltar ag lárionad ceant le ceannaitheoirí cláraithe nó lé heagraíochtaí táirgeoirí. D’fhéadfadh an chéad díolachán a bheith éagsúil ó thabhairt i dtír ós rud é nach gcuimsítear leis éisc atá tugtha i dtír ag soithí ar le cuideachtaí próiseála iad ná díolachán díreach chuig próiseálaithe. Taispeánann an léarscáil seo suíomh na lárionad ceant don chéad díolachán míosúil sa Bheilg, sa Ghearmáin, sa Danmhairg, san Eastóin, sa Fhrainc, in Éirinn, san Iodáil, sa Laitvia, sa Liotuáin, san Ísiltír, san Iorua, sa Pholainn, sa Phortaingéil, sa Spáinn, sa tSualainn agus sa Ríocht Aontaithe. Cliceáil ar shuíomh chun tuilleadh faisnéise a fháil faoi líon, luach agus praghas na gcéad díolachán. EUMOFA a chuir an fhaisnéis ó rialtais náisiúnta agus ó fhoinsí tráchtála sa léarscáil seo i dtoll a chéile agus Gníomhaíochtaí Daonna EMODnet a chuir an fhaisnéis ar fáil.

Mar chuid den Chomhbheartas Iascaigh (CBI), déanann Faireachlann an Mhargaidh Eorpaigh um Iascach agus um Tháirgí Dobharshaothraithe (EUMOFA) faireachán ar líon, luach agus praghas iascaigh agus táirgí dobharshaothraithe ón gcéad díolachán go dtí céim an mhiondíola, lena n‑áirítear allmhairí agus onnmhairí. An chéad díolachán is ea na héisc atá tagtha i dtír agus a chláraítear nó a dhíoltar ag lárionad ceant le ceannaitheoirí cláraithe nó lé heagraíochtaí táirgeoirí. D’fhéadfadh an chéad díolachán a bheith éagsúil ó thabhairt i dtír ós rud é nach gcuimsítear leis éisc atá tugtha i dtír ag soithí ar le cuideachtaí próiseála iad ná díolachán díreach chuig próiseálaithe. Taispeánann an léarscáil seo suíomh na lárionad ceant don chéad díolachán míosúil sa Bheilg, sa Ghearmáin, sa Danmhairg, san Eastóin, sa Fhrainc, in Éirinn, san Iodáil, sa Laitvia, sa Liotuáin, san Ísiltír, san Iorua, sa Pholainn, sa Phortaingéil, sa Spáinn, sa tSualainn agus sa Ríocht Aontaithe. Cliceáil ar shuíomh chun tuilleadh faisnéise a fháil faoi líon, luach agus praghas na gcéad díolachán. EUMOFA a chuir an fhaisnéis ó rialtais náisiúnta agus ó fhoinsí tráchtála sa léarscáil seo i dtoll a chéile agus Gníomhaíochtaí Daonna EMODnet a chuir an fhaisnéis ar fáil.

Mar chuid den Chomhbheartas Iascaigh (CBI), déanann Faireachlann an Mhargaidh Eorpaigh um Iascach agus um Tháirgí Dobharshaothraithe (EUMOFA) faireachán ar líon, luach agus praghas iascaigh agus táirgí dobharshaothraithe ón gcéad díolachán go dtí céim an mhiondíola, lena n‑áirítear allmhairí agus onnmhairí. An chéad díolachán is ea na héisc atá tagtha i dtír agus a chláraítear nó a dhíoltar ag lárionad ceant le ceannaitheoirí cláraithe nó lé heagraíochtaí táirgeoirí. D’fhéadfadh an chéad díolachán a bheith éagsúil ó thabhairt i dtír ós rud é nach gcuimsítear leis éisc atá tugtha i dtír ag soithí ar le cuideachtaí próiseála iad ná díolachán díreach chuig próiseálaithe. Taispeánann an léarscáil seo suíomh na lárionad ceant don chéad díolachán míosúil sa Bheilg, sa Ghearmáin, sa Danmhairg, san Eastóin, sa Fhrainc, in Éirinn, san Iodáil, sa Laitvia, sa Liotuáin, san Ísiltír, san Iorua, sa Pholainn, sa Phortaingéil, sa Spáinn, sa tSualainn agus sa Ríocht Aontaithe. Cliceáil ar shuíomh chun tuilleadh faisnéise a fháil faoi líon, luach agus praghas na gcéad díolachán. EUMOFA a chuir an fhaisnéis ó rialtais náisiúnta agus ó fhoinsí tráchtála sa léarscáil seo i dtoll a chéile agus Gníomhaíochtaí Daonna EMODnet a chuir an fhaisnéis ar fáil.

Mar chuid den Chomhbheartas Iascaigh (CBI), déanann Faireachlann an Mhargaidh Eorpaigh um Iascach agus um Tháirgí Dobharshaothraithe (EUMOFA) faireachán ar líon, luach agus praghas iascaigh agus táirgí dobharshaothraithe ón gcéad díolachán go dtí céim an mhiondíola, lena n‑áirítear allmhairí agus onnmhairí. An chéad díolachán is ea na héisc atá tagtha i dtír agus a chláraítear nó a dhíoltar ag lárionad ceant le ceannaitheoirí cláraithe nó lé heagraíochtaí táirgeoirí. D’fhéadfadh an chéad díolachán a bheith éagsúil ó thabhairt i dtír ós rud é nach gcuimsítear leis éisc atá tugtha i dtír ag soithí ar le cuideachtaí próiseála iad ná díolachán díreach chuig próiseálaithe. Taispeánann an léarscáil seo suíomh na lárionad ceant don chéad díolachán míosúil sa Bheilg, sa Ghearmáin, sa Danmhairg, san Eastóin, sa Fhrainc, in Éirinn, san Iodáil, sa Laitvia, sa Liotuáin, san Ísiltír, san Iorua, sa Pholainn, sa Phortaingéil, sa Spáinn, sa tSualainn agus sa Ríocht Aontaithe. Cliceáil ar shuíomh chun tuilleadh faisnéise a fháil faoi líon, luach agus praghas na gcéad díolachán. EUMOFA a chuir an fhaisnéis ó rialtais náisiúnta agus ó fhoinsí tráchtála sa léarscáil seo i dtoll a chéile agus Gníomhaíochtaí Daonna EMODnet a chuir an fhaisnéis ar fáil.

Mar chuid den Chomhbheartas Iascaigh (CBI), déanann Faireachlann an Mhargaidh Eorpaigh um Iascach agus um Tháirgí Dobharshaothraithe (EUMOFA) faireachán ar líon, luach agus praghas iascaigh agus táirgí dobharshaothraithe ón gcéad díolachán go dtí céim an mhiondíola, lena n‑áirítear allmhairí agus onnmhairí. An chéad díolachán is ea na héisc atá tagtha i dtír agus a chláraítear nó a dhíoltar ag lárionad ceant le ceannaitheoirí cláraithe nó lé heagraíochtaí táirgeoirí. D’fhéadfadh an chéad díolachán a bheith éagsúil ó thabhairt i dtír ós rud é nach gcuimsítear leis éisc atá tugtha i dtír ag soithí ar le cuideachtaí próiseála iad ná díolachán díreach chuig próiseálaithe. Taispeánann an léarscáil seo suíomh na lárionad ceant don chéad díolachán míosúil sa Bheilg, sa Ghearmáin, sa Danmhairg, san Eastóin, sa Fhrainc, in Éirinn, san Iodáil, sa Laitvia, sa Liotuáin, san Ísiltír, san Iorua, sa Pholainn, sa Phortaingéil, sa Spáinn, sa tSualainn agus sa Ríocht Aontaithe. Cliceáil ar shuíomh chun tuilleadh faisnéise a fháil faoi líon, luach agus praghas na gcéad díolachán. EUMOFA a chuir an fhaisnéis ó rialtais náisiúnta agus ó fhoinsí tráchtála sa léarscáil seo i dtoll a chéile agus Gníomhaíochtaí Daonna EMODnet a chuir an fhaisnéis ar fáil.

Mar chuid den Chomhbheartas Iascaigh (CBI), déanann Faireachlann an Mhargaidh Eorpaigh um Iascach agus um Tháirgí Dobharshaothraithe (EUMOFA) faireachán ar líon, luach agus praghas iascaigh agus táirgí dobharshaothraithe ón gcéad díolachán go dtí céim an mhiondíola, lena n‑áirítear allmhairí agus onnmhairí. An chéad díolachán is ea na héisc atá tagtha i dtír agus a chláraítear nó a dhíoltar ag lárionad ceant le ceannaitheoirí cláraithe nó lé heagraíochtaí táirgeoirí. D’fhéadfadh an chéad díolachán a bheith éagsúil ó thabhairt i dtír ós rud é nach gcuimsítear leis éisc atá tugtha i dtír ag soithí ar le cuideachtaí próiseála iad ná díolachán díreach chuig próiseálaithe. Taispeánann an léarscáil seo suíomh na lárionad ceant don chéad díolachán míosúil sa Bheilg, sa Ghearmáin, sa Danmhairg, san Eastóin, sa Fhrainc, in Éirinn, san Iodáil, sa Laitvia, sa Liotuáin, san Ísiltír, san Iorua, sa Pholainn, sa Phortaingéil, sa Spáinn, sa tSualainn agus sa Ríocht Aontaithe. Cliceáil ar shuíomh chun tuilleadh faisnéise a fháil faoi líon, luach agus praghas na gcéad díolachán. EUMOFA a chuir an fhaisnéis ó rialtais náisiúnta agus ó fhoinsí tráchtála sa léarscáil seo i dtoll a chéile agus Gníomhaíochtaí Daonna EMODnet a chuir an fhaisnéis ar fáil.

Mar chuid den Chomhbheartas Iascaigh (CBI), déanann Faireachlann an Mhargaidh Eorpaigh um Iascach agus um Tháirgí Dobharshaothraithe (EUMOFA) faireachán ar líon, luach agus praghas iascaigh agus táirgí dobharshaothraithe ón gcéad díolachán go dtí céim an mhiondíola, lena n‑áirítear allmhairí agus onnmhairí. An chéad díolachán is ea na héisc atá tagtha i dtír agus a chláraítear nó a dhíoltar ag lárionad ceant le ceannaitheoirí cláraithe nó lé heagraíochtaí táirgeoirí. D’fhéadfadh an chéad díolachán a bheith éagsúil ó thabhairt i dtír ós rud é nach gcuimsítear leis éisc atá tugtha i dtír ag soithí ar le cuideachtaí próiseála iad ná díolachán díreach chuig próiseálaithe. Taispeánann an léarscáil seo suíomh na lárionad ceant don chéad díolachán míosúil sa Bheilg, sa Ghearmáin, sa Danmhairg, san Eastóin, sa Fhrainc, in Éirinn, san Iodáil, sa Laitvia, sa Liotuáin, san Ísiltír, san Iorua, sa Pholainn, sa Phortaingéil, sa Spáinn, sa tSualainn agus sa Ríocht Aontaithe. Cliceáil ar shuíomh chun tuilleadh faisnéise a fháil faoi líon, luach agus praghas na gcéad díolachán. EUMOFA a chuir an fhaisnéis ó rialtais náisiúnta agus ó fhoinsí tráchtála sa léarscáil seo i dtoll a chéile agus Gníomhaíochtaí Daonna EMODnet a chuir an fhaisnéis ar fáil.

EUMOFA – Taispeánann an léarscáil seo an luach táirgthe atá ag earnáil phróiseála na dtáirgí iascaigh.

EUMOFA - Taispeánann an léarscáil seo luach iomlán na n-allmhairí agus na n-onnmhairí iascaigh agus na dtáirgí dobharshaothraithe (laistigh den Aontas Eorpach agus lasmuigh den Aontas Eorpach).

EUMOFA - Taispeánann an léarscáil seo toirt iomlán na n-allmhairí agus na na n-onnmhairí iascaigh agus na dtáirgí dobharshaothraithe (laistigh den Aontas Eorpach agus lasmuigh den Aontas Eorpach).

Tá Atlas Eorpach na bhFarraigí ar fáil i 24 theanga. Tá ambasadóir ag an Atlas do gach teanga a mhínigh sé/sí, le linn feachtais chumarsáide a reáchtáladh idir Mheán Fómhair 2020 agus Meán Fómhair 2021, an fáth a bhfuil an t‑aigéan tábhachtach dó/di agus an fáth ar cheart dúinn uile aire a thabhairt don aigéan agus do na farraigí. I measc na n‑ambasadóirí sin tá an Coimisinéir Virginijus Sinkevičius, Ard‑Stiúrthóir na nGnóthaí Muirí agus na hIascaireachta, Charlina Vitcheva, Oifigeach Beartais an Choimisiúin Eorpaigh, Māris Stuļğis, ionadaithe ó údaráis phoiblí i mBallstáit dhifriúla de chuid an Aontais, stiúrthóirí institiúidí agus stiúrthóirí uisceadáin, eolaithe, comhordaitheoirí eagraíochtaí neamhrialtasacha, surfálaí, scipéir, tumadóir agus cócaire a bhfuil Réalta Michelin aige. Breathnaigh thart ar an léarscáil chun a fháil amach cé hiad féin agus léigh na fógraí meirge lena gcuid sleachta faoin aigéan agus faoi na farraigí. Tabhair faoi deara go léarscáilítear na hambasadóirí de réir na dtíortha ina labhraítear an teanga a ndéanann siad ionadaíocht di.

Tugann Comhghuaillíocht EU4Ocean um Thuiscint ar na hAigéin eagraíochtaí, tionscadail agus daoine éagsúla le chéile a chuireann le tuiscint ar na haigéin agus le bainistíocht inbhuanaithe an aigéin. Le tacaíocht ón gCoimisiún Eorpach, is é is aidhm don tionscnamh ionchuimsitheach ó bhun aníos seo guthanna mhuintir na hEorpa a aontú chun an t‑aigéan a chur ina ábhar cúraim do chách. Tá trí chomhpháirt sa Chomhghuaillíocht: Ardán le haghaidh eagraíochtaí agus daoine aonair atá ag gabháil do thionscnaimh a bhaineann le Tuiscint ar na hAigéin, Fóram Eorpach de chuid na hÓige don Aigéan agus Líonra Scoileanna Gorma Eorpacha.
Tugann an tArdán EU4Ocean éagsúlacht leathan páirtithe leasmhara le chéile ó réimsí an taighde mhuirí, an bheartais eolaíochta, thionscal an gheilleagair ghoirm agus na hearnála príobháidí, na sochaí sibhialta, na n‑ealaíon, an oideachais, na hóige agus na meán. Áirítear ar na rudaí sin scálaí iolracha amhail eagraíochtaí áitiúla agus náisiúnta agus tionscnaimh réigiúnacha farraige agus tionscnaimh Eorpacha. Leathanaigh do Bhaill an Ardáin.

Is féidir le baill an Ardáin smaointe a roinnt, comhpháirtíochtaí a thógáil agus comhoibriú chun cur chuige níos comhordaithe a áirithiú maidir le tuiscint ar na haigéin san Eoraip agus gníomhaíochtaí coincréiteacha a fhorbairt a chothaíonn feasacht, rannpháirtíocht agus móiminteam dáiríre ar fud na sochaí ar mhaithe le gníomhaíocht agus le hathrú. Déantar na baill a shlógadh i meithleacha timpeall trí théama: Aeráid agus an tAigéan, Bia ón Aigéan agus an tAigéan Sláintiúil agus Glan. Tuilleadh eolais.

Is cuid de Chomhghuaillíocht EU4Ocean é Líonra Scoileanna Gorma Eorpacha agus tá sé d’aidhm aige múinteoirí, stiúrthóirí scoile nó foirne scoile i seirbhísí oideachais a spreagadh chun dúshlán a chur roimh a scoláire, idir scoláirí ó naíscoileanna, bhunscoileanna, mheánscoileanna íochtaracha agus uachtaracha, cheardscoileanna nó ghairmscoileanna Teacht ar an nGorm agus tionscadal a fhorbairt a chothaíonn nasc idir iad agus an t‑aigéan nó an fharraige.

Taispeánann an léarscáil oideachasúil seo torthaí an dúshláin ‘Bí i d’eolaí! Sheol Oideachas le haghaidh Comhghuaillíocht Aeráide agus Atlas Eorpach na bhFarraigí An t-athrú aeráide ar muir & uiscebhealaí a mhapáil’ in 2022. Iarradh ar scoileanna ar fud na hEorpa a bheith ina soláthraithe sonraí le haghaidh sraith léarscáile nua san Atlas. Chuimsigh an dúshlán seacht gcéim. Chuir an chéad dá chéim ar a gcumas do na rannpháirtithe an chaoi a n-oibríonn an tAtlas a fháil amach. Vótáil múinteoirí ansin maidir le hábhar na léarscáile a bheidh le forbairt: Teocht dhromchla an uisce ar muir, in aibhneacha, lochanna nó linnte. D’fhéadfadh scoileanna teocht an uisce a thomhas i suíomhanna éagsúla agus ag amanna éagsúla. Chuir siad torthaí a dtomhas agus an t-eolas bainteach ar fad is gá ar fáil (mar shampla; ainm na scoile/an ghrúpa, comhordanáidí geografacha an tsuímh ina ndearnadh an tomhas, dáta agus am an tomhais, an modh a úsáideadh chun an teocht a thomhas...) trí fhoirm ar líne a líonadh isteach le linn chéim an bhailithe sonraí ar tháinig deireadh léi an 31 Márta 2023. Ar an gcaoi sin, d’fhoghlaim na daltaí faoi bhailiú sonraí, comhchuibhiú sonraí, léirshamhlú sonraí agus comhroinnt sonraí. Conas a thomhais na scoileanna teocht an uisce? D’úsáid roinnt scoileanna teirmiméadar ach – a bhuí le comhoibriú na Comhpháirtíochta do Bhreathnóireacht an Aigéin Dhomhanda (POGO) agus Bealaí Oideachais – fuair Foireann an Atlais sonraí freisin ó scoileanna a thóg mionbháid a imscaradh ar muir agus a bhfuil braiteoirí teochta acu! A bhuí leis an tsraith léarscáile seo, tá rochtain ag gach duine anois ar na sonraí a bhailigh na scoileanna. Is féidir leis na scoileanna sin, scoileanna eile, agus aon duine a bhfuil suim aige ann an léarscáil a úsáid mar ábhar teagaisc! Buíochas leis na scoileanna rannchuidithe ar fad, le POGO agus le Bealaí Oideachais as a rannchuidiú iontach!

Is sealbhóirí tionscadail óga iad Cosantóirí Óga an Aigéin atá idir 16 agus 30 bliain d'aois. Rinne an Coimisiún Eorpach a dtionscadail a aithint agus a chreidiúnú mar thionscadail a dhéanann athrú fiúntach agus marthanach don Aigéan.

Taispeánann an léarscáil seo na hathruithe bliantúla (ina gcéatadáin) ar líon na leapacha a bhí ar fáil in aghaidh an chiliméadair chearnaigh ó 1990 go dtí 2011 in óstáin, i mbunaíochtaí eile den chineál sin, agus i ngach bunaíocht chóiríochta eile a gcodlaíonn go leor daoine iontu (láithreacha campála mar shampla).

Spreagann an turasóireacht an geilleagar sna réigiúin cois cósta, rud atá tábhachtach, ach d’fhéadfadh drochthionchar a bheith ag an turasóireacht freisin ar na pobail agus ar na héiceachórais cois cósta. Chun measúnú a dhéanamh ar na tionchair sin, agus bainistíocht éifeachtach a dhéanamh ar an turasóireacht cois cósta, is gá súil a choimeád ar fhorbairt na turasóireachta ar chóstaí éagsúla ar fud na hEorpa. Bealach amháin leis sin a dhéanamh is ea líon na mbunaíochtaí, na seomraí codlata agus an líon leapacha a thomhas i réigiúin cois cósta. Taispeánann an léarscáil seo líon na mbunaíochtaí, na seomraí codlata agus líon na leapacha de réir limistéir cois cósta agus tamall ón gcósta (ó 2012 ar anall). Tuilleadh faisnéise

Oidhreacht Mhuirí na hEorpa – Ar an léarscáil seo, tá príomh-mhúsaeim mhuirí na hEorpa le feiceáil, músaeim lena n-áirítear na cinn a liostáil Oidhreacht Mhuirí na hEorpa. Tairgeann músaeim mhuirí na hEorpa eispéiris speisialta chun foghlaim faoinár stair mhuirí. Cinntíonn siad go gcaomhnaítear iarsmaí ársa agus stairiúla, agus soithí, sa riocht is fearr, agus go mbeidh siad ar fáil don phobal i gcoitinne, i gcomhair staidéar acadúil agus i gcomhair oideachas poiblí.

Spreagann an turasóireacht an geilleagar i réigiúin cois cósta, rud atá tábhachtach, ach d’fhéadfadh drochthionchar a bheith ag an turasóireacht freisin ar phobail agus ar éiceachórais cois cósta. Chun measúnú a dhéanamh ar na tionchair sin, agus bainistíocht éifeachtach a dhéanamh ar an turasóireacht cois cósta, is gá súil a choimeád ar fhorbairt na turasóireachta ar chóstaí éagsúla ar fud na hEorpa. Bealach amháin leis sin a dhéanamh is ea líon na n-oícheanta a chaitheann daoine i mbunaíochtaí cóiríochta (i.e. tithe lóistín) le haghaidh turasóirí i réigiúin cois cósta a thomhas. Is taispeáint atá sa léarscáil seo ar líon na n-oícheanta a chaith daoine i mbunaíochtaí cóiríochta le haghaidh turasóirí de réir limistéir cois cósta agus tamall ón gcósta (ó 2012 anall). Tuilleadh faisnéise

UNESCO - Is éard atá ar an léarscáil seo suíomh na láithreán Oidhreachta Domhanda muirí agus cósta UNESCO ar féidir cuairt a thabhairt orthu san Eoraip agus ar fud an domhain. Ansin, gheobhaidh tú amach faoin stair agus beidh tú in ann dul siar sa stair chun tuiscint a fháil ar ár sochaithe ó dhearcadh cultúrtha, sóisialta, comhshaoil, agus eacnamaíoch, agus na hoidhreachtaí saibhre a d'fhág siad ina ndiaidh. Measann an Coiste Oidhreachta Domhanda go bhfuil luach uilíoch thar cuimse ag na láithreáin seo ar cuid den Liosta Oidhreachta Domhanda iad.

Tugtar forléargas sa léarscáil seo ar cháilíocht an uisce snámha (e.g. Thar cionn, go maith, sách maith agus go dona) ar chóstaí na hEorpa. Tá tiomsú sonraí ann ó 1990 go dtí 2022 a thuairiscigh na Ballstáit (AE28) agus a chuir an Ghníomhaireacht Chomhshaoil Eorpach ar fáil.

An Fóram Idirnáisiúnta Uisceadán - Taispeánann an léarscáil seo os cionn 100 uisceadán poiblí san Eoraip agus iad liostaithe ag an bhFóram Idirnáisiúnta Uisceadán le haghaidh na hEorpa. Is eispéireas deas a bhíonn ann i gcónaí cuairt a thabhairt ar an uisceadán. Seanchas na mairnéalach, fiseolaíocht na n-ainmhithe muirí, fíricí éiceolaíocha faoi ghnáthóga muirí éagsúla, agus an tábhacht atá le glaine na farraige a chaomhnú – ag sin roinnt samplaí den chineál faisnéise atá ann.